plik PDF - Najwyższa Izba Kontroli

Wykonanie założeń polityki pieniężnej
W projekcjach inflacji NBP z 2007 r., jak i w prognozach ośrodków zewnętrznych, z reguły
nie doszacowywano skali wzrostu cen w grupach cen żywności oraz cen kontrolowanych 202 (w tym
paliw), jaki nastąpił w pierwszej połowie 2008 r. Ceny te pozostawały pod wpływem czynników,
których nie można było przewidzieć w momencie formułowania prognoz. NBP w październiku
2007 r. prognozowało średnioroczną inflację w 2008 r. na poziomie 2,9%. Natomiast Ministerstwo
Finansów w prognozie z września 2007 r. do ustawy budżetowej na 2008 r. przyjęło średnioroczną
inflację 2,3%. Przyspieszenie procesów inflacyjnych w 2008 r., które w dużym stopniu przebiegały
pod wpływem czynników niezależnych od decyzji RPP, pozostawało poza wpływem krajowej polityki
pieniężnej.
Polityka stóp procentowych
Krótkoterminowa stopa procentowa przyjęta została przez Radę Polityki Pieniężnej w Założeniach
polityki pieniężnej na rok 2008 jako podstawowy instrument polityki pieniężnej. Rada ustaliła,
że kierunek prowadzonej polityki pieniężnej określać będzie stopa referencyjna NBP, natomiast stopa
depozytowa i lombardowa 203 będą wyznaczały odpowiednio dolny i górny pułap wahań stóp procentowych
krótkoterminowych (overnight) na rynku międzybankowym.
Do czerwca 2008 r. stopy procentowe zostały podwyższone czterokrotnie łącznie o 1 p.p.,
natomiast w listopadzie i grudniu obniżono je łącznie o 1 p.p. W grudniu 2008 r. poziom realnych stóp
procentowych uległ podwyższeniu o 0,7 p.p. rok do roku (r/r). Średnioroczna realna stopa procentowa
była niższa o 0,38 p.p. niż w 2007 r. Było to skutkiem wzrostu średniorocznej stopy procentowej
w 2008 r. (w operacjach otwartego rynku) o 1,32 p.p. przy podwyższeniu średniorocznego wskaźnika
inflacji o 1,7 p.p. Zmiany stóp procentowych przedstawia tabela 52.
Tabela 52. Zmiany stóp procentowych
Uchwały
Rady Polityki Pieniężnej
w 2008 r.
Data wejścia
w życie
lombardowa
Wysokość stóp procentowych NBP
redyskonta
weksli
referencyjna
depozytowa
Stan na 1 stycznia 6,50 5,25 5,00 3,50
Nr 2/2008 z dnia 30 stycznia 31.01.2008 6,75 5,50 5,25 3,75
Nr 4/2008 z dnia 27 lutego 28.02.2008 7,00 5,75 5,50 4,00
Nr 5/2008 z dnia 26 marca 27.03.2008 7,25 6,00 5,75 4,25
Nr 10/2008 z dnia 25 czerwca 26.06.2008 7,50 6,25 6,00 4,50
Nr 14/2008 z dnia 26 listopada 27.11.2008 7,25 600 5,75 4,25
Nr 19/2008 z dnia 23 grudnia 24.12.2008 6,50 5,25 5,00 3,50
Źródło: Wyniki kontroli w NBP.
202
Ceny kontrolowane podlegają różnego rodzaju bezpośrednim lub pośrednim regulacjom administracyjnym np. przez stawki
podatku akcyzowego (wyroby tytoniowe, alkoholowe, paliwa), ceny podlegające nadzorowi przez Urząd Regulacji Energetyki
(energia elektryczna, energia cieplna, gaz).
203
Stopa referencyjna określa rentowność podstawowych operacji otwartego rynku, wpływając jednocześnie na poziom
oprocentowania lokat na rynku międzybankowym o porównywalnym terminie zapadalności. Stopa lombardowa wyznacza
maksymalny koszt pozyskania pieniądza w banku centralnym. Określa w ten sposób górny pułap wzrostu rynkowych stóp
overnight. Stopa depozytowa wyznacza oprocentowanie jednodniowych depozytów w NBP i określa dolny pułap spadku
rynkowych stóp overnight.
181