plik PDF - Najwyższa Izba Kontroli

Rozliczenia z Unią Europejską
Poziom realizacji zakładanych efektów rzeczowych określonych dla poszczególnych działań
ujętych w programach operacyjnych i Inicjatywach Wspólnotowych był bardzo zróżnicowany. Zadania
określone w programach operacyjnych dotyczyły między innymi rozwoju transportu, rozwoju regionów,
rozwoju i wsparcia przedsiębiorstw, wsparcia administracji, rozwoju rynku pracy i edukacji oraz rozwoju
współpracy przygranicznej. W większości przypadków wskaźniki realizacji (produktu) osiągnęły,
bądź przekroczyły (niekiedy znacznie) zakładaną wartość docelową. Wielokrotnie wyższe wykonanie
wskaźników wystąpiło na przykład w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego
(ZPORR) w zakresie długości zmodernizowanych dróg (1.338,9%), liczby węzłów umożliwiających
dostęp do sieci szerokopasmowej (661,0%), liczby zakupionego sprzętu medycznego dla zakładów
opieki zdrowotnej (5.519,1%), liczby nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej,
rekreacyjnej lub sportowej (3.625,0%). Ponadto w pozostałych programach takich jak Sektorowy
Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw w zakresie liczby działających
parków naukowo-technologicznych uzyskano wsparcie (242,8%), liczby wspartych przedsiębiorstw,
które wdrożyły nowe technologie (159,2%), czy też w Sektorowym Programie Operacyjnym Rozwój
Zasobów Ludzkich (SPO RZL) w zakresie liczby pracowników urzędów pracy objętych szkoleniami
(331,9%) i liczby przeszkolonych członków korpusu służby cywilnej (1.694%). Odnotowano też przypadki
nieosiągnięcia zakładanych dla danego działania wielkości wskaźników, na przykład w ZPORR
w zakresie długości sieci ciepłowniczej (11,1%), liczby finansowanych projektów kompleksowego
uzbrojenia terenu przeznaczonego pod inwestycje (58,5%) czy w IW INTERREG Polska-Republika Słowacka
w zakresie liczby wspieranych mikroprojektów (66,5%). Na tym etapie nie można jeszcze ostatecznie
stwierdzić, że osiągnięty w wyniku zrealizowanych projektów poziom efektów był zadowalający,
ponieważ muszą one spełniać wymogi trwałości i przynieść oczekiwane rezultaty oraz korzystne
oddziaływanie w dłuższym okresie.
Szczegółowe dane dotyczące efektów rzeczowych osiągniętych w wyniku zrealizowanych
sektorowych programów operacyjnych i Inicjatyw Wspólnotowych oraz Planu Rozwoju Obszarów
Wiejskich 2004–2006 przedstawione zostały w informacjach o wynikach kontroli wykonania budżetu
państwa w poszczególnych częściach budżetu państwa.
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) 2007–2013
W 2008 r. na realizację programów operacyjnych w ramach NSRO 2007–2013 zaplanowano
w załączniku Nr 16 do ustawy budżetowej wydatki refundowane z budżetu UE w kwocie
14.441,9 mln zł, która w trakcie roku została zmniejszona o 8.330,7 mln zł, tj. o 57,7%. Wydatki zrealizowane
zostały w wysokości 4.115,4 mln zł, tj. 28,5% planu z ustawy budżetowej i 67,3% planu
po zmianach (w tym wydatki przeniesione do realizacji w 2009 r. – 1.493,6 mln zł). Tak więc, plan wydatków
zgłoszony po raz pierwszy na 2008 r. przez Ministra Rozwoju Regionalnego okazał się zawyżony
o prawie 60%. Pomimo znacznego zmniejszenia planu, jego realizacja była na niskim poziomie.
Wynikało to między innymi z przyjęcia zbyt optymistycznych założeń co do możliwości wdrożenia
poszczególnych programów na etapie planowania budżetu oraz nieskutecznej realizacji zadań
w zakresie zarządzania i koordynacji przez odpowiedzialne instytucje. Na niskie zaawansowanie realizacji
programów operacyjnych na lata 2007–2013 wpływ miały także opóźnienia w ich zatwierdzaniu
168