pobierz plik - Przedsiębiorczość i ZarzÄ dzanie - Społeczna ...

Społeczna odpowiedzialność wyzwaniem dla rachunkowości 143
realizowane działania oraz za dostarczanie rozrachunku z tych działań. Od
tego czasu zaczęto podejmować pierwsze próby w zakresie uwzględniania
społecznej odpowiedzialności w strategii przedsiębiorstw, pomiaru kosztów
i efektów tych strategii oraz raportowania działań społecznie odpowiedzialnych.
Za pierwszą publikację o CSR można uznać Social Responsibilities
of the Businessman z 1953 roku autorstwa H. R. Bowena (wyd. New York:
Harper &Row), a jednymi z pierwszych autorów publikacji o znaczeniu
rachunkowości dla CSR byli M. Epstein, E. Flamholtz i J. McDonough, (Corporate
Social Performance, National Association of Accountants, New York,
1977), czy L.A. Gordon (ed.), (Accounting and Corporate Social Responsibility,
The University of Kansas, Lawrence, Kansas 1978).
Od początku lat 70. rachunkowość odpowiedzialności społecznej
wywierała coraz większy wpływ na rozwój rachunkowości zarządczej
i finansowej. Społeczeństwo zaczęło postrzegać przedsiębiorstwa, a także
w ujęciu bardziej globalnym, postęp we wszystkich dziedzinach życia,
jako źródło ogromnych kosztów, często przewyższających korzyści wynikające
z tego postępu. W związku z tym próbowano rozładować napięcie
społeczne, „wymuszając” niejako na dużych prywatnych korporacjach,
będących często bardzo wpływowymi ośrodkami kształtowania
polityki i gospodarki, przyjęcie większej odpowiedzialności społecznej.
Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw może być w tym przypadku
rozumiana jako, z jednej strony, minimalizacja negatywnych wpływów
na otoczenie społeczne, z drugiej strony zaś, jako czynne angażowanie
się przedsiębiorstwa w sprawy i problemy tego otoczenia. W ten
sposób zmienione zostało założenie teorii ekonomii obowiązujące w krajach
kapitalistycznych do lat 70., że przedsiębiorstwa są odpowiedzialne
jedynie za dostarczanie dóbr i usług oraz zapewnienie miejsc pracy przy
wzroście dobrobytu właścicieli. Zgodnie z nową koncepcją przedsiębiorstwa
miały kompensować niedoskonałości rynku wprowadzając kompromis
pomiędzy sprzeczne interesy stron. Przyjęcie odpowiedzialności
społecznej przez przedsiębiorstwa było wyrazem oczekiwań członków
społeczeństwa, którzy postrzegali przedsiębiorstwa jako jednostki, które
powinny chronić swoich pracowników, konsumentów, środowisko naturalne
zachowując uczciwość, jawność i sprawiedliwość w działaniu.
Zgodnie z założeniami tej koncepcji rachunkowości przedsiębiorstwa