พจนานุกรม พุทธศาสตร - โรงเรียนทอสี

[26] 66พจนานุกรมพุทธศาสตร[26] ธุระ 2 (หนาที่การงานที่พึงกระทํ า, กิจในพระศาสนา — Dhura: burden; task; business;responsibility in the Dispensation)1. คันถธุระ (ธุระฝายคัมภีร, กิจดานการเลาเรียน — Gantha-dhura: burden of study;task of learning)2. วิปสสนาธุระ (ธุระฝายเจริญวิปสสนา, กิจดานการบํ าเพ็ญภาวนา หรือเจริญกรรมฐาน อันรวมทั้งสมถะที่เปนเบื้องตน ซึ่งเรียกรวมเขาไวดวยโดยฐานมีวิปสสนาเปนสวนสําคัญและคลุมยอด — Vipassanà-dhura: burden of insight development; task of meditationpractice)ธุระ 2 นี้ มาในอรรถกถาDhA.I.7.ธ.อ.1/7.[27] นิพพาน 2 (สภาพที่ดับกิเลสและกองทุกขแลว, ภาวะที่เปนสุขสูงสุด เพราะไรกิเลสไรทุกข เปนอิสรภาพสมบูรณ — Nibbàna: Nirvàõa; Nibbàna)1. สอุปาทิเสสนิพพาน (นิพพานยังมีอุปาทิเหลือ — Saupàdisesa-nibbàna: Nibbànawith the substratum of life remaining)2. อนุปาทิเสสนิพพาน (นิพพานไมมีอุปาทิเหลือ — Anupàdisesa-nibbàna: Nibbànawithout any substratum of life remaining)หมายเหตุ: ตามคํ าอธิบายนัยหนึ่งวา1. = ดับกิเลส ยังมีเบญจขันธเหลือ (= กิเลสปรินิพพาน — Kilesa-parinibbàna: extinctionof the defilements)2. = ดับกิเลส ไมมีเบญจขันธเหลือ (= ขันธปรินิพพาน — Khandha-parinibbàna: extinctionof the Aggregates) หรือ1. = นิพพานของพระอรหันตผูยังเสวยอารมณที่นาชอบใจและไมนาชอบใจทางอินทรีย 5 รับรูสุขทุกขอยู2. = นิพพานของพระอรหันตผูระงับการเสวยอารมณทั้งปวงแลวIt.38.อีกนัยหนึ่งกลาวถึงบุคคลวา1. สอุปาทิเสสบุคคล = พระเสขะ2. อนุปาทิเสสบุคคล = พระอเสขะA.IV.379.ขุ.อิติ.25/222/258.องฺ.นวก.23/216/394.[28] บัญญัติ 2 และ 6 (การกํ าหนดเรียก หรือ สิ่งที่ถูกกํ าหนดเรียก, การกํ าหนดตั้งหรือตราไวใหเปนที่รูกัน — Pa¤¤atti: designation; term; concept)