พจนานุกรม พุทธศาสตร - โรงเรียนทอสี

หมวด 2 69[35]or noble search)สองอยางนี้ เทียบไดกับ อามิสปริเยสนา และ ธรรมปริเยสนา ที่ตรัสไวในอังคุตตรนิกาย;แตสํ าหรับคนสามัญ อาจารยภายหลังอธิบายวา ขอแรกหมายถึงมิจฉาอาชีวะ ขอหลังหมายถึงสัมมาอาชีวะ ดังนี้ก็มี.M.I.161; A.I.93.ม.มู.12/313/314; องฺ.ทุกฺ.20/399/116.[34] ปจจัยใหเกิดสัมมาทิฏฐิ 2 (ทางเกิดแหงแนวความคิดที่ถูกตอง, ตนทางของปญญาและความดีงามทั้งปวง — Sammàdiññhi-paccaya: sources or conditions for thearising of right view)1. ปรโตโฆสะ (เสียงจากผูอื่น การกระตุนหรือชักจูงจากภายนอก คือ การรับฟงคํ าแนะนํ าสั่งสอน เลาเรียน หาความรู สนทนาซักถาม ฟงคํ าบอกเลาชักจูงของผูอื่น โดยเฉพาะการสดับสัทธรรมจากทานผูเปนกัลยาณมิตร — Paratoghosa: another's utterance; inducementby others; hearing or learning from others)2. โยนิโสมนสิการ (การใชความคิดถูกวิธี ความรูจักคิด คิดเปน คือ ทํ าในใจโดยแยบคายมองสิ่งทั้งหลายดวยความคิดพิจารณา รูจักสืบสาวหาเหตุผล แยกแยะสิ่งนั้นๆ หรือปญหานั้นๆออก ใหเห็นตามสภาวะและตามความสัมพันธแหงเหตุปจจัย — Yonisomanasikàra: reasonedattention; systematic attention; genetical reflection; analytical reflection)ขอธรรม 2 อยางนี้ ไดแก ธรรมหมวดที่ [1] และ [2] นั่นเอง แปลอยางปจจุบันวา “องคประกอบของการศึกษา” หรือ “บุพภาคของการศึกษา” โดยเฉพาะขอที่ 1 ในที่นี้ใชคํ ากวางๆแตธรรมที่ตองการเนน ก็คือ กัลยาณมิตตตาปจจัยใหเกิดมิจฉาทิฏฐิ ก็มี 2 อยาง คือ ปรโตโฆสะ และ อโยนิโสมนสิการ ซึ่งตรงขามกับที่กลาวมานี้.ดู [280] บุพนิมิตแหงมรรค 7, [293] มรรคมีองค 8M.I.294; A.I.87. ม.มู.12/497/539; องฺ.ทุก. 20/371/110.[35] ปาพจน 2 (วจนะอันเปนประธาน, พุทธพจนหลัก, คํ าสอนหลักใหญ — Pàvacana:fundamental text; fundamental teaching)1. ธรรม (คํ าสอนแสดงหลักความจริงที่ควรรู และแนะนํ าหลักความดีที่ควรประพฤติ —Dhamma: the Doctrine)2. วินัย (ขอบัญญัติที่วางไวเปนหลักกํ ากับความประพฤติใหเปนระเบียบเรียบรอยเสมอกัน —Vinaya: the Discipline)ดู [75] ไตรปฎก ดวย.DII.154. ที.ม. 10/141/178.[] พุทธคุณ 2 ดู [304] พุทธคุณ 2.