Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Xesús Ferro Ruibal, Xacinta Varela Martínez. Fraseoloxía e paremioloxía nos escritos do P. Martín Sarmiento (1695-1772)Quem quizer mal a sua veziña, delles [sic] en mayosihum a sardiña pequeniñaQuen *lexos vai a casar, ou chata leva ou a vai a si si sibuscarQuen calzóns non ha doito as costuras lle fan malsiA quen calzons non ha doito as costuras lle fan mal.Quen parte non carpe, se tolo non é. si siSe non che vale o ton, válache o legón / Se non chevale o ton, válache a sepultura.Se queres que o cabelo cresa, úntao coa herba...tioiresaSe queres vestir de seda, trata en cera siSe queres vivir mesquiño, trata en viño. si siSi queres ver tua moller morta, dálle de comer sisisamborca.Torto ou dereito, o escribán ao teu xeito. si siVerberiana, todas as enfermedades sana, senón a dasimorte que é mui fortesombrero maior de casater unha mona ~ moña / xarela / lurpia / lupanda ~ un sicerín / lobo*Y ande la gaita por el lugar siLos que quisieren trabajar en Galicia tienen la Castilla siA donde irà el buey, que no arè? - Al matadero.siEl que vive en puerto de mar, nunca se acuesta sinsicenar.Niña, llora y vencerásQuien pasó La Marola, pasó la mar toda. siTOTAL 17 20 23Desapareceron Perviven intactas Perviven modificadas Perviven paralelas14 17 20 23Aínda que a medición deste cadro estea feita cun corpus de partida moi pequeno, ocorpus de chegada con que se compara é grande e esa comparanza revela que afixación, elemento esencial da fraseoloxía, ten límites que xa resultan observables nunperíodo de 250 anos. As unidades que perviven intactas son pouco máis (17) cás que oTFG xa non detecta como vivas (14); o maior número está nas que pervivenmodificadas (20) e naquela das que perviven formas paralelas (23). Hai, polo tanto,mortalidade fraseolóxica. E tamén se observa que esa mortalidade parece maior nasunidades fraseolóxicas do que nas paremiolóxicas. Quizais axude o feito de que osrefráns, por formaren un pensamento completo, constitúen ferramentas ideolóxicas quedefinen, manteñen e reproducen a mentalidade común dun pobo. Pero esta pervivencianon é estática, porque a maior parte das pervivencias, como tamén se ve no cadroanterior, implican pequenas modificacións do texto fixado: é dicir, que a fixación non étan forte como en abstracto parece ser. Quere dicir, que o corpus non é estático e que osusuarios anónimos introducimos numerosas modificacións que adquiren o mesmostatus da paremia inicial. Este feito corrobora que a fraseoloxía é obra do pobo; e opobo é unha entidade humana sen límites cronolóxicos, porque non remata coa morte146 Cadernos de Fraseoloxía Galega 14,2012, 99-163. ISSN 1698-7861