Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Inés Olza. Corporalidad y lenguaje. La fraseología somática metalingüística del españolpragmático ou discursivo, atópase, por exemplo, ¿Te ha comido la lengua el gato?,empregado polo falante para suxerir ao seu interlocutor que fale.Como estamos ante a constante operación dalgún tipo de proceso figurativo sobre osignificado das expresións, Inés Olza defende que todos os somatismos do seu corpusson fraseoloxismos idiomáticos (semanticamente non composicionais). Enconsecuencia, a súa análise semántica do corpus de fraseoloxismos somáticosmetalingüísticos parte, en primeiro lugar, do exame da motivación figurativasubxacente (mediante ferramentas de corte cognitivista) e, en segundo lugar, procede adar conta da dimensión metalingüística deses significados idiomáticos. Deste xeito, aanálise semántica inicial acaba converténdose nunha análise semántico-pragmático queacentúa o potencial cognitivo que amosan esas UUFF.O traballo que aquí presentamos destaca pola súa minuciosidade, claridade esistematicidade. Expón de modo maxistral os conceptos básicos sobre os que sustenta asúa investigación e desenvolve as súas exposicións moi rigorosamente. A obraestrutúrase en tres grandes capítulos que rematan cun repertorio bibliográfico moiactualizado (formado por estudos, dicionarios e outras fontes na rede), así como unglosario moi útil que ofrece a relación alfabética das UUFF que constitúen o corpus e alocalización do seu tratamento no volume.O capítulo 1, (Unha esfera particular da fraseoloxía das linguas: os somatismos),aborda o caso da fraseoloxía somática atendendo aos fundamentos corporais dopensamento figurativo, detense no concepto de 'embodiment' (corporalización) e trataos somatismos atendendo á súa definición e prominencia dentro do universofraseolóxico. Remata dando conta da cohesión semántica e figurativa manifestada enmarcos semánticos e series fraseolóxicas.O capítulo 2, (A fraseoloxía somática metalingüística do español), presenta o corpus eestablece as pautas para a súa análise, inscrita no marco de investigacións relativas aometalingüístico en español (a análise da metalinguaxe corrente das linguas). A autoraexpón os criterios seguidos na provisión e lematización dos somatismos; describe exustifica o proceso de extracción do corpus a partir de dicionarios fraseolóxicos exerais, así como as decisións tomadas na presentación formal de cada UF (referidasmáis especificamente aos actantes, os elementos do contorno e ás variantes).A autora emprega o inventario de lexemas somáticos organizados polo seu grao deprodutividade. Así, atende a cada serie de expresións artellada sobre a súa basesomática e combínaa co seu valor metalingüístico, de tal xeito que por unha bandadistingue UUFF de contido descritivo (un total de 301) e, pola outra, un grupo menorde 35 expresións que desenvolven funcións de tipo pragmático-dicursivo. Ao mesmotempo, ambos os grupos aparecen clasificados, respectivamente, segundo distintosniveis e planos do falar inspirados inicialmente no traballo de Eugenio Coseriu (1988).O capítulo péchase co apartado “Algunhas reflexións ao corpus: produtividade dasbases somáticas” no que se impón a distinción entre lexemas somáticos primariamente362 Cadernos de Fraseoloxía Galega 14, 2012, 337-378 337-377 ISSN 1698-7861