İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

Ancak başarılı olmasının şartlara bağlı olması ve uygulanmasının kısıtlara dayalı olması, özellikle durağan
yapısı olan işletmelere uygunluğu, işletme dışı unsurları faktörleri içermemesi nedeni ile eleştirilen bir
yöntemdir (Kaynak, 1996). Diğer ifade ile işletmelerin kariyer yönetimi uygulamaları ve İK temininde hangi
kaynaktan (iç/dış) yararlanmayı tercih ettiği işletme içi işgücü arzının belirlenmesi açısından oldukça
önemlidir.
Dış iş gücü arzının belirlenmesinde ise işsizlik oranları, ekonomik göstergeler, hükümet politikaları, toplumsal
gelişmeler, nüfus ve işgücü hareketleri, yasal düzenlemeler gibi makro faktörler izlenerek
değerlendirilmektedir (Acar, 2008).
İşgücü arzının belirlenmesinde kullanılan yöntemler, işgücü talebinin belirlenmesinde kullanılan yöntemler ile
benzer nitelikler taşıdığından bu kısımdan yeniden detaylı bir şekilde ele alınmamıştır.
7. Türkiye’de İK Planlaması ile İlgili Kısa Bir Değerlendirme
Bu kısımda İK planlaması ile ilgili ülkemizde yapılan bazı araştırmaların bulgularına yer verilecektir.
İK planlamasını etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırmada ekonomik faktörler (%79,4) ve
satış ve üretim tahminleri (%74,6) gibi faktörlerin İK planlamasını en fazla etkileyen faktörler olduğu ortaya
konmuştur (Uğur, 2003).
Türkiye’deki İKY anlayışı ile ilgili gerçekleştirilen bir araştırmanın (Özdemir, 2010) İK planlaması ile ilgili genel
bulguları ise şu şekildedir:
Araştırma kapsamında yer alan 119 adet İSO 500 işletmesinin %52,1’i İK planlaması yapmaktadır.
İK planlamasının harcanan zaman bakımından öncelikli olduğu işletmelerin oranı %13,4 iken ayrılan bütçe
bakımından öncelikli olduğu işletmelerin oranı ise sadece %7,6’dır.
İşletmelerin %47,9’u İK planlamasını 6 ay-1 yıl gibi kısa bir süre için gerçekleştirmektedir.
İK planlamasında öncelikli olarak etkili faktörler işletme stratejisi, sektörün özellikleri ve yasalarken, bir diğer
değerlendirmeye göre işletme stratejisi, sektörün özellikleri ve çalışanların nitelikleri İK planlamasını en fazla
etkileyen faktörlerdir.
Aynı araştırmanın (Özdemir, 2010, s. 213) İK planlaması ile doğrudan ilişkili olduğu İK temin ve seçimi ile
ilgili bulgularına göre; bu iki fonksiyon arasındaki ilişkinin güçlü bir şekilde vurgulanmadığı görülmektedir.
Bunun yanı sıra İK temin ve seçiminde işletmenin süreçle ilgili beklenti ve kriterleri, söz konusu pozisyon ve
başvuranların özellikleri gibi faktörlerin etkili olduğu görülmektedir.
Ayrıca söz konusu pozisyonun İK temin ve seçiminde etkili olan faktörlerden biri olarak ifade edilmiş olması,
İK planlaması ile amaçlanan işletmenin ihtiyaçlarına uygun çalışanların temin edilmesi ve seçilmesi arasındaki
ilişkiyi dolaylı bir şekilde de olsa ortaya koymaktadır.
Değerlendirme
Planlama işletmelerin uzun vadeli gelişimi açısından stratejik bir öneme sahiptir. İK planlaması da işletmelerin
makro planları ile bütünleşik olmalıdır.
İK planlamasının beklenen katkıları sağlaması ve tahminlerdeki isabet oranını artırmak için planlama
sürecinde yararlanılan verilerin sağlıklı ve doğru olması başarısızlık riskini azaltmak için oldukça önemlidir.
Ayrıca İK planlamasının başarılı olması için planlamanın özünden kaynaklanan sorunları mümkün olduğunca
223