İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

Söze başlamadan önce, dinlemek, düşünmek ve düşünceleri biçimlendirmek: İletişimi
başlatacak kişinin önceden ne söyleyeceğini bilmesi, bunları sıralaması büyük önem
taşımaktadır. Söyleyeceğimiz her sözün karşı tarafın bizim bakış açımızı kabul etmesi için
yaptığımız bir girişim olduğunu unutmamamız gerekmektedir.
Odaklanmak: Dinleyiciye ve mesaja odaklanmak iletişimin etkinliğini artıracaktır.
Mecaz ve benzeri sanatlardan, kısaltmalardan, jargondan kaçınmak: Kelimelerin farklı
anlamları vardır. Mecaz ve benzeri sanatlar anlatımı daha etkili kılmak ve söze canlılık kazandırmak
amacıyla yapılsa da anlaşılabilirlikte problemler yaratabilmektedir.
Mizahtan, anekdot ve öykülerden yararlanmak
Gereksiz seslerle anlatımı bölmemek: “Aah”, “ııııı”, “hımm” gibi gereksiz sesler anlatımı
bölen mesajın önüne geçen dolayısıyla da iletişimi bozan seslerdir. Gereksiz sesler
çıkarmaktansa, sessiz kalmayı tercih etmek gereklidir. Konuya hâkim olmama, asabiyet,
alışkanlık gibi nedenler bu sesleri çıkarmaya yol açmaktadır.
Sözcükleri doğru kullanmak: Sözcükleri düzgün söylemek, doğru yerlerde doğru vurgular
yapmak, düzgün telaffuzla seslendirmek önemlidir.
Konuşma hızını ve ses tonunu ayarlamak: Bilim adamları ortalama bir insanın dakikada
750 kelimelik bir düşünme hızına sahip olduğunu söylemektedirler.Buna karşılık, konuşma hızı
dakikada 150 kelimedir. Sesin değişkenliği, yüksekliği ve alçaklığı konuşmanın akıcı olmasını
sağlamaktadır. Konuşmacının sesinin işitilemeyecek kadar alçak olması iletişimi engellerken, çok
yüksek olması da dinleyenleri yormaktadır.
Aynalamak: Aynalama etkili bir iletişim için kullanılan bir tekniktir. Bu tekniğin temelinde
bireylerin kendine benzeyenlerle daha iyi iletişim kurduğu yönündeki düşüncedir. Aynalama,
iletişim kurduğumuz bireyin beden duruşuna, ses tonuna, konuşma hızına, vurgusuna, kelime
seçimine onu rahatsız etmeden uyum göstermek şeklinde gerçekleştirilmektedir. Örneğin
karşımızdaki kişi üzgünse onun mimik ya da jestleri aynen alınması başarılı bir diyalogun
başlamasına katkıda bulunacaktır (Tat, 2007, s. 173).
4. İmaj Kırıcılar
Olumsuz izlenim bırakan ve olumsuz algı oluşturan unsurlar imaj kırıcılar olarak bilinmektedir. İmaj kırıcılar,
birey hakkında negatif düşüncelere neden olmaktadır. Negatif düşünceler, negatif duyguların ve davranışların
saikalarıdır. Birine karşı nasıl davranacağımız onu nasıl algıladığımızla ilgilidir. Eğer tembel ve beceriksiz
olarak algılanıyorsak kimse bizimle çalışmak istemeyecektir. Unutulmamalıdır ki, nasıl algılanıyorsak öyle
biliniriz. Olumlu bir izlenim bırakmak ve olumlu algılanmak için imaj kırıcı davranışlardan kaçınmak
gerekmektedir. Olumlu imaj kariyer basamaklarında ilerlemenin önünü açarken, olumsuz imaj kariyerin
bitmesine neden olabilmektedir. Sigara içmek, el cepte dolaşmak, çiklet çiğnemek, ağzı kapamadan
esnemek, gerinmek, geğirmek imajı olumsuz etkileyen birer imaj kırıcıdırlar. Aşağıda bayan ve erkekler için
ayrı ayrı imaj kırıcı unsurlar belirtilmiştir (Özkan, 2009; Harmancı, 2009; Çakır,2004):
Erkekler için imaj kırıcılar
Bakımsız kirli saç ve sakal
Bakımsız, sararmış dişler ve ağız kokusu
Bakımsız tırnaklar
Yırtık, sökük, rengi atmış veya kirli giysiler
572