İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

öğesini göstermektedir (Selçuk, 2000, s. 51). Bireylerin davranışlarında kendilerine özgü tutumlarının
etkisinin oldukça fazla olduğu söylenebilir. Tutumların ölçülmesi bu temele dayanmaktadır.
Tutum envanterlerinin kulanım amacı; birey ya da grupların belirli durumlarda karşılaştığı zaman neler
yapabileceğini kestirebilmektir. Bu nedenle de psikolojik danışma ve rehberlik etkinliklerinde öğrencilerin
okula, ailelerine, arkadaşlarına, derslere, sınavlara, vb konulara ilişkin tutumlarının bilinmesi onların duygu,
düşünce ve davranışlarını anlamada önemli bilgiler sunabilir (Kemertaş, 2001, s. 32).
Tutum ölçekleri, bir kimsenin ya da bir grubun nelere ne derece değer verdiğini, o duruma ilişin ne
düşündüğünü ve ne hissettiğini saptamaya yarayan araçlar olarak tanımlanabilir. Bununla birlikte tutumlar
doğrudan gözlenememektedir. Bu nedenle de tutumların ölçülmesi bazı güçlükleri de beraberinde
getirmektedir. Ülkemizde genellikle “kesinlikle katılıyorum”dan “kesinlikle katılmıyorum”a kadar uzanan
derecelendirmeyi model alan likert tipi tutum ölçekleri kullanılmaktadır.
Tutum ölçeklerinde, yapı geçerliği ile ölçme-tekrar ölçme güvenirliği ve madde güvenirliği analizi sonuçları
önemlidir. Aşağıdaki Tablo 2’de tutum ölçeklerin geliştirilirken yaygın olarak kullanılan yöntemlerden bazıları
kısaca açıklanmıştır (Kırcali-iftar, 1999).
Tablo 2: Sıklıkla Kullanılan Tutum Ölçekleri
SIKLIKLA UYGULANAN TUTUM ÖLÇEKLERİ
Thurstone Aralıklı Ölçeği
Thurstone Ayırma Ölçeği:
Bireylerin ölçek üzerindeki yerlerini belirleyen
ölçektir. Soruların cevap puanları eşit aralıklı ve
ağırlıklıdır (C1=0.2, C2=5.4, C3=10.6 vb.). Her
sorunun k sayıda seçeneği vardır. Bu
seçeneklerin her birine 0 ile 11 arasında puan
(tartı) verilir. Bu tartıların aralıklarının eşit olması
gerekir. Cevaplayıcıdan bu seçeneklerden birisini
seçmesi istenir. Bu seçeneğin ağırlığı
cevaplayıcının puanı olarak alınır.
Her sorunun 7 ardışık ağırlıklı seçeneği bulunur.
Bu seçeneklerin ağırlıklı puanları 0-11 arasında
eşit olarak değişecek biçimde sıralanır. Normal
ya da Nötr cevabın puanı yaklaşık 5.5-6 olacak
şekilde ağırlıklar dizilir. Cevaplayıcı bu
seçeneklerden en çok benimsediği iki seçeneği
seçer bu seçeneklerin ortanca ağırlığı
cevaplayıcının puanı olarak alınır. Bu puanlara
göre cevaplayıcılar birbirlerinden ayrılırlar.
420