25.12.2014 Views

İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kariyer çıpaları sekiz başlıkta toplanmaktadır (Schein, 1978, 124-160):<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Özerklik/Otonomi: Bu çıpanın baskın olduğu kişiler örgütsel sınırlamalar altında çalışmak istemezler.<br />

Kariyerlerinde temel belirleyici faktör serbest hareket edebilmektir. Başkalarına bağımlı olmak yerine tek<br />

başına çalışmayı tercih ederler.<br />

Gü<strong>ve</strong>nlik/İstikrar: Örgütte kalma <strong>ve</strong> istikrar konularında gü<strong>ve</strong>n arayışı bu çıpaya sahip kişilerin önemsediği<br />

konulardır. Bu kişiler için iş <strong>ve</strong> istihdam gü<strong>ve</strong>nliği kariyer seçiminde belirleyici bir etkiye sahiptir.<br />

Teknik/Fonksiyonel: Bu kişilerde, işe <strong>ve</strong> göre<strong>ve</strong> yönelik olmak, teknik becerilerini gösterme isteği baskın<br />

kariyer çıpasıdır. Bu çıpanın öne çıktığı kişilerde, uzmanlık alanındaki derinleşme <strong>ve</strong> büyüme, örgütte<br />

yükselmekten daha önemlidir.<br />

Genel yönetsel: Bu çıpanın yüksek olduğu kişilerde,insanları <strong>ve</strong> fonksiyonları yönetme eğilimi baskındır.<br />

Girişimci yaratıcılık: Yeni ürün <strong>ve</strong>ya hizmet üretmek, bilgi <strong>ve</strong> becerilerini bu amaç için kullanmak <strong>ve</strong>ya yeni<br />

işletmeler kurmak bu kariyer çıpasına sahip kişilerin önemli özellikleridir.<br />

Hizmet <strong>ve</strong>ya bir olaya kendini adamak: Belli bireysel <strong>ve</strong> sosyal değerlere saygı, başkalarına yardım <strong>ve</strong><br />

başarıya adanmışlık bu çıpayı yansıtan özelliklerdir.<br />

Saf meydan okuma: Zor problemlerle uğraşmayı sevmek, rekabetten <strong>ve</strong> kazanmaktan hoşlanmak bu çıpanın<br />

varlığını gösterir.<br />

Yaşam tarzı: Bu çıpaya sahip kişiler kariyeri, daha geniş olan yaşam sisteminin bir parçası olarak görür. İş, aile<br />

<strong>ve</strong> kendi yaşam tarzı arasında denge kurmak çabası, bu çıpanın olduğu kişilerde daha baskındır.<br />

2.2. Kariyer Aşamaları (Evreleri)<br />

Bireylerin kariyer hayatı bir dizi aşamadan oluşmakta <strong>ve</strong> her aşamada bireyler berlirli faaliyet <strong>ve</strong> rolleri<br />

gerçekleştirmektedir. Özellikle kariyer geliştirmeyi bir gelişim süreci olarak ele alan çalışmalarda kariyer<br />

aşmaları merkezi bir konuma sahiptir. Kariyer aşamaları geleneksel olarak, keşif, ilerleme, sürdürme <strong>ve</strong> düşüş<br />

olmak üzere dört aşama olarak kabul edilmektedir.<br />

Kariyer aşamaları, her aşamadaki temel faaliyet, ilişkiler <strong>ve</strong> roller Şekil 1’de görülmektedir (Milkovich<strong>ve</strong><br />

Boudreau, 1991, s. 452).<br />

Kurma<br />

Sürdürme<br />

Keşif<br />

Düşüş<br />

Ortalama Yaş 16-25 25-35 33-55 55+<br />

Temel Faaliyet<br />

Yardım<br />

Öğrenme<br />

İzleme<br />

Kendi olmak<br />

Bağımsız<br />

katkı sağlamak<br />

Eğitim <strong>ve</strong> geliştirm<br />

Kaynak tahsisi<br />

yapmak<br />

Örgütün yönünü<br />

biçimlendirmek<br />

Geri çekilme<br />

İlişkiler Çıraklık <strong>Meslek</strong>taş Rehber Foknsiyonel danışman<br />

Roller Bağımlılık Bağımsızlık Başkaları için<br />

258<br />

sorumluluk alma<br />

Güç <strong>ve</strong> rolün<br />

öneminin azalması

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!