İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

4. Sunumun Hazırlanması
Sunum planlandıktan sonraki aşama sunumun hazırlanması aşamasıdır. Sunum hazırlanırken sunucunun
yapması gereken ilk adım verileri toplamaktır. Sunucu konuyla ilgili araştırmaları yaparak verileri toplar. Daha
sonra bu verileri mantık sırasına göre düzenler. Konuşmacı sunumunda öncelikle kilit noktaları belirler ve
sonrasında bu kilit noktaları sırasına ve zamanlamasına uygun bir şekilde düzenler. Verileri düzenlemenin
birkaç değişik yolu bulunmaktadır. Bunlar (Bingaman, 1993, s. 55):
Kronolojik: Ana noktalar kronolojik bir sırayla en iyi şekilde anlatılabiliyorsa veriler zamana göre sıralanabilir.
Tarihsel: Eğer ana noktalar bir dönem içerisinde meydana gelmiş olaylar ya da durumlarla ilgiliyse
kullanılabilecek bir yöntemdir.
Mekansal: Bu düzenleme olayların coğrafi mekanları dikkate alınarak yapılmaktadır.
Konuya göre: Bu düzenleme ise konuyu mantıksal ya da doğal bileşenlerine ayırmaktadır.
Problem çözümü: Bu düzenleme ise bir problemi, problemin nedeninin analizini ve çözüm önerilerini ortaya
koymaktadır. Burada konuşmacı bir sorunu saptamakta, bu sorunun neden ve sonuçlarını belirtmekte ve bu
soruna ilişkin çözüm önerilerini tartışmaktadır.
Veriler düzenlendikten sonraki adım sunumun planını çıkarmaktır. Bir plan iki amaca hizmet etmektedir. Bu
şekilde seçilen düzenlemeye göre kilit noktalar sıraya konmakta ve de asıl konuyla ilgili olmayan verileri
azaltmasıdır. Plan hazırlandıktan sonraki aşamada ise sunum yazılı hale getirilir. Sunucu kendi için gerekli
notları alır. Konuşmanın notlarla mı yoksa yazılı bir metinle mi yapılacağı konunun uzunluğuna, konunun
karmaşıklığına ve sunucunun özgüvenine bağlı bulunmaktadır (Bingaman, 1993, s. 56-66).
5. Sunumun Yapılması
Sunum yapılırken en önemli bölüm sunumun giriş bölümüdür. Konuşmacı sözlerini dinletebilmek için giriş
bölümünde dinleyicilerin dikkatini çekebilmelidir. Bu bölümde konuşmacı sunumun amacını ve konunun
dinleyici için neden önemli olduğunu açıklamalı, dinleyicilerin söyleneceklere ilgi duymasını sağlamalıdır.
Birçok dinleyici konuşmacıyı ve sunumu sadece birkaç dakikaya göre değerlendirmektedir (Nelson, Wallick,
2007, s. 67). Etkileyici bir sunum için giriş bölümünde konuşmacının hedefleri şu şekilde belirtilebilir (Gürüz,
Eğinli,2010, s. 62-63):
Dikkat Çekmek: Konuşmanın giriş bölümü dinleyicilerin daha sonraki bölümleri dinlemek
istemesi için dikkat çekici olmalıdır. Bunun içinde girişin ilginç ve farklı olması gerekmektedir.
Dinleyiciye Ulaşmak: Giriş bölümünde dikkat edilmesi gereken diğer önemli nokta ise
konuşmacının dinleyici ile arasında bir köprü oluşturması, sunumun onlar için faydalı olacağına
onları inandırmasıdır.
Dinleyicinin İzlemesini Sağlamak: Sunumun giriş bölümü dinleyicilere sunumda hangi alt
başlıkların olduğu sunumun nasıl bir ortam içinde yapılacağı gibi konularda bilgi vermelidir. Bu
dinleyicilerin sunumu rahatlıkla izlemesini sağlamaktadır.
Beklenti Yaratmak: Konuşmacı dinleyicileri tanıdığını, onların beklentilerinin ne olduğunu
bildiğini göstermeli ve sunum sonunda bu beklentilerinin karşılanacağını hissettirmelidir.
Sunumun gelişme bölümünde ise, sunucu aktarmak istenilen önemli konuları ve de bunları destekleyen
verileri içermektedir. Sunumda aktarılacak bilgiyi sunmanın çok çeşitli yolları bulunmaktadır. Sunucu
sunumun hazırlık aşamasında seçmiş olduğu yöntemle konuyu sunar. Konuşmacı sunumunu yaparken
sunumunu destekleyecek bazı yöntemlerden de yararlanabilir. Bunlar, destekleyici veriler seçme,
582