İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

İŞGÜCÜ PİYASASI
İşgücü piyasası açısından girişimcilik konusu önemli bir işleve sahiptir. Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin
üretim sürecine sokulup ülkelerin kalkınmasına katkıda bulunabilmesi için üretimde çalışacak insanlara ihtiyaç
vardır. Ayrıca çalışacak insanların var olması yetmez. Aynı zamanda bu insanların nerede, nasıl ve hangi
şartlarda çalışacaklarının da belirlenmesi önemlidir. Bu durum karşımıza iş piyasası yönetimini ve işleyişini
çıkarmaktadır. Bu yüzden girişimcilik ile iş piyasası arasında karşılıklı bir etkileşim mevcuttur. Girişimcilerin iş
piyasasının işleyişini ve bu işleyişi sağlayan temel parametreleri bilmeleri ve yönetmeleri yatırım yapacakları
alanlarda başarılarını sağlayacak önemli bir etkendir. Bu durum özellikle yeni kurulan işletmeler açısından
daha önemlidir. Çünkü günümüzde çalışanlar diğer bir değişle insan kaynağı işletme açısından stratejik bir
öneme sahiptir.
Ülkelerin girişimci kaynaklarını ve kültürünü geliştirmesi çerçevesinde, bilim ve teknoloji alanındaki insan
kaynakları önemli bir girişimci kaynağı olarak görülmektedir. Artan ölçüde akademisyen ve bilim ve teknoloji
alanlarından mezun olanlar yeni firmalar kurmaktadırlar. Öte yandan, kendi namına çalışma ve yeni firma
kurulması konusundaki teşvikler girişimcilik potansiyelinin harekete geçirilmesi açısından oldukça önemlidir
(Kelleci, 2003, s. 18).
Günümüzde işletmelerin işgücü diğer bir değişle insan kaynağını etkin şekilde kullanılması gerekir. Bu süreç
çalışanların işe alınmasından emekli olmalarına kadar geçen süreyi kapsayan bir süreçtir. Doğru elemanı
bulmak, doğru yerde çalıştırmanın işletmeye sağlayacağı katkılar oldukça fazladır. Sonuçta işletmenin başarısı
yönetim kadrosuna ve çalışanlara bağlıdır. Çalışanlar işletmeye hem pozitif ve hem de negatif etkide
bulunabilirler. Örneğin yanlış çalışanı seçmek ve çalıştırmak işletmeye büyük bir maddi külfet getirebilir. Öte
yandan doğru elemanı seçmek uzun vadede işletmeye büyük katkılar sağlayabilir.
Bugün işgücü piyasasının gereği gibi yönetilmesi, önemli ölçüde refahı sağlayacak bir biçimde yeni
önceliklerin düzenlenmesini gerektirmektedir. İşletmeler çalışanlarının küresel piyasalarda rekabet
edebilmelerine, yerel bölgede yüksek vasıflar edinmelerine ve yüksek verimlilik dengesini sağlamada yardımcı
olmalıdır. Küreselleşme ve teknolojideki hızlı ilerlemeler işgücü piyasasında vasıf talebinde dalgalanmalara
neden olmaktadır.
1. İşgücü Piyasası İle İlgili Temel Bilgiler
İşgücü piyasasını, işgücü arz ve talebinin karşılaştığı, belirli bir ücretin oluştuğu bir yer ve sosyal bir
organizasyon olarak tanımlamak mümkündür (Karataş, 2004, s. 4). Diğer bir tanıma göre işgücü piyasası, iş
arayan işsizler ile işçi arayan işverenlerin bir araya geldiği yerdir (Zaim, 1997). İşgücü piyasası politikalarının
hem ekonomik hem de sosyal anlamda çok yönlü işlevleri vardır (Auer, 2004/2005). İşgücü piyasası
politikalarının arz ve talep üzerindeki etkisi çok farklı biçimlerde olabilmektedir. Söz konusu müdahaleler, iş
piyasasında eşleştirmeye doğrudan ya da dolaylı olarak yardımcı olabilir (Auer, Efendioğlu ve Leschke, 2005,
s. 10):
1.1. Arz ve Talebi Eşleştirme İşlevi
Kamu ya da özel istihdam hizmetleri, iş arama yardımları, açık kadroların bulunması ve kaydedilmesi, aday
portresi oluşturma, bilgilendirme sağlama şeklindeki tedbirler işgücü piyasasındaki eşleştirmeye doğrudan
yardımcı olur. Eşleştirmeye dolaylı yoldan eşleştirme sağlayan tedbirler ise şunlardır:
25