İş ve Meslek Danışmanlığı Eğitim Kitabına ... - Türkiye İş Kurumu

görüşmelerinde adayın kendisini başarılı kıldığına inandığı noktaları hatırlayıp bunları görüşme süresince
kullanabilmesi gerekir. Öte yandan sürenin sınırlı olduğunu unutmayıp, karşınızdaki kişinin ilgilendiği noktaya
odaklanmak, sorulan açık ve net olarak sormak ve cevaplan da açık ve net istemek son derece önemli
olmaktadır (Barutçugil, 2004, s. 264-266).
5.7. Bilgisayar ile Görüşme Tekniği
Bilişim ve özellikle internet teknolojisindeki gelişmelerin görüşme alanına uygulanması gerek yazılı gerekse
görsel ve sözlü görüşmeyi bir araya gelmeden yapılabilir hale getirmiştir. Günümüzde, özellikle uluslar ötesi
şirketler hem kaynak ve zaman maliyetini düşürmek hem de küreselleştikçe hızlanan iş ve yönetim dünyasına
uyum sağlamak için internet üzerinden görüşme tekniğini tercih etmektedir.
5.8. Yetkinlik Bazlı Görüşme Tekniği
Birçok organizasyon, çalışanlarının başarılı olması için sahip olmaları gereken özellikleri belirlemenin ne kadar
zor olduğunun bilincindedir. Üstelik gerekli olan bu yetenekler her bir iş ve iş grubu için farklıdır. Bu nedenle
organizasyonlar, çalışanın işinde başarılı bir performans görüşmesini sağlayan kilit bilgi, beceri ve yetenekleri
ortaya çıkaran yetkinlik modellerini kullanmaya başlamıştır (Noe, 2002, s. 94). Yetkinlik modeli, önceden de
belirtildiği gibi, her bir iş veya iş grubu için ayrı ayrı belirlenmiş, mükemmel performansın elde edilmesini
sağlayacak kilit davranışları içeren yetkinlik diye adlandırdığımız başarı faktörlerini göstermektedir
(Schoonover, 2004). Her yetkinlik modelinde, mevcut pozisyonlar için hangi yetkinliklerin ve yetkinlik
düzeylerinin olması gerektiği ilişkilendirilmiştir. Genel olarak yetkinlik modelleri birbirlerine benzeseler de,
örgütün kültürü, vizyonu, misyonu ve stratejileri doğrultusunda farklılıklar olmaktadır.
Bu mülakat çeşidi, adayın geçmiş iş tecrübeleri ya da farklı problemler karşısında göstermiş olduğu davranış
biçimlerinden yararlanmak suretiyle yetkinliklerini ve pozisyona uygunluğunu saptamayı amaçlayarak,
geleneksel görüşmelere oranla adayın kişiliği ve iş yapış biçimleri hakkında daha fazla bilgi elde etmeyi
sağlamaktadır.
Yetkinlik bazlı görüşmelerde yöneltilebilecek sorular pozisyona göre değişiklik gösterir. Görüşme öncesi bir
hareket planı hazırlayarak sorulabilecek sorulara hazırlanmak, mülakatın daha başarılı geçmesini
sağlayacaktır. Buradaki en önemli nokta örneklerin, iş dünyasındaki yaşanmışlıklardan kaynaklanmasıdır.
Yetkinlik bazlı mülakat, varsayımsal durumlara veya bir senaryoya değil, geçmişte yaşanmış olaylara
dayanmaktadır. Bu mülakat tekniğinin üç anahtar ilkesi sayesinde, arzu edilen yetkinliklerin adayda mevcut
olup olmadığı, geliştirilip geliştirilemeyeceği saptanmaktadır. Bu ilkeler aşağıdaki gibi sıralanabilir (Mercangöz,
2003, s. 62):
Geçmiş davranışlar, gelecekteki davranışların habercisidir: Bir kişi bir yetkinliği bir
kere kullandığı takdirde tekrar kullanması muhtemeldir.
İnsanlar tutarlıdır: Kişi, bir durum için kullandığı yetkinlikleri bir başka durum için
kullanabilir.
Başarısızlığı tahmin etmek başarıyı tahmin etmekten daha kolaydır: Başarı elde
edebilmek birçok faktörün bir araya gelmesi ile olur, ancak başarısızlık bir yetkinliğin eksikliği
nedeni ile olmaktadır.
Yetkinlik bazlı görüşme de kullanılan soruları şu başlıklar altında gruplayabiliriz:
Eğitim
Takım çalışması
461