‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

118 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerifiekil 5.4Su ekstresi karbonhidrat yap›s›ndaki çeflitli maddeleri, glikozitler (saponinler),tanenler ve alkaloit tuzlar› gibi suda çözünebilen maddeleri içerir.Su ekstresindegerçeklefltirilebilenreaksiyonlar.Pektin: Zincir halindebirbirine ba¤lanm›fl birkaçyüz galakturonik asitmolekülünden oluflur.Zincirdeki asit gruplar›metanol, arabinoz veyagalaktoz ile esterleflmifl yada kalsiyum ve magnezyumile tuz teflkil etmifltir.Müsilaj: Bir üronik asit olangalaktronik asit ve baz›ozlar›n kondensasyonu ilemeydana gelmifl kompleksmaddelerdir.Zamklar: Asitlerle(glikuronik asit)monosakkaritlerinbirleflmesi sonucu teflekküleden bitkiselhidrokolloitlerdir.Pektin, Müsilaj ve Zamklar›n TeflhisleriPektin teflhisinde kullan›lan pek çok ticari kit bulunmaktad›r. Sulu ekstrenin birk›sm› ayr›larak üzerine seyreltik sülfürik asit ve Seliwanof reaktifi eklenerek teflhisedilebilirler.Müsilajlar beyaz renkli, amorf maddelerdir. Musilajlar, su ekstresine alkol veyaaseton ilavesi ile bir çökelek olufluyorsa bu çökelek filtre edilerek ayr›l›r. Toluidinmavisi, metilen mavisi gibi boyalarla etkilefltirildi¤inde mor-mavi renk oluflumu müsilajvarl›¤›n› kan›tlar. Bir di¤er yöntem de sulu ekstrenin seyreltik asitlerle hidrolizindensonra % 20’lik NaOH veya KOH ile ›s›t›ld›¤›nda k›rm›z› çökelek vermesidir.Zamklar›n 1ml sulu çözeltilerine etanol, aseton veya bazik kurflun asetat eklendi¤indeçökelti oluflumu meydana gelmesiyle teflhis edilir.fiekerlerin TeflhisiKarbon, hidrojen ve oksijenden meydana gelirler; hidrojen-oksijen oran› sudaki gibi2:1 dir. Karbonhidratlar glusit, fleker, sakkarit ve oz ad›n› da al›rlar. Temel olarakmonosakkaritler, oligosakkaritler ve polisakkaritler olmak üzere 3 grupta incelenirler.Kimyasal teflhislerinde kullan›lan çok say›da yöntem bulunmaktad›r.• Molisch Testi: fieker, niflasta, selüloz gibi tüm karbonhidratlar›n teflhisinde,numune çözeltisine % 15-20’ lik α-Naftol çözeltisi ve iki faz aras›nda tabakateflkil edecek flekilde sülfürik asit ilave edilirse meydana gelen mor renklihalka karbonhidratlar›n varl›¤›n› gösterir.• Konsantre mineral asitlerle karbonhidratlar furfural ve türevlerinden oluflan renklikondensasyon ürünlerini verirler. Bu renklerden karbonhidratlar teflhis edilir.• Ozazon oluflumu: Asit ortamda (HCl), sodyum asetat ve asetik asitli ortamdakimonosakkarit çözeltisi fenilhidrazin ile su banyosunda ›s›t›ld›¤›ndarenkli bir ozazon meydana gelir. Ozazonlar, farkl› monosakkaritlerde farkl›kristal biçimi gösterirler. Bu kristallerin erime derecesi de farkl›d›r. Glikoz vefruktoz ayn› ozazonu verir. Sakkaroz, ozazon teflkil etmez.