‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

128 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerifiekil 6.2Volumetrik su miktartayini apareyi.Su ile doyurulmufl eksilen:ksilen en az yar›s› kadarhacimdeki su ile ay›rmahunisine konulur. Ara s›raçalkalanarak bir günbekletilir. Ksilen faz›deneyde kullan›l›r.Volumetrik yöntemle su miktartayini; distilasyon yoluyla yap›lanbir su miktar tayini yöntemidir.Drogda bulunan suyun,ksilen (veya toluen) buhar› ile sürüklenerekso¤utucudan geçtiktensonra apareyin dereceli k›sm›ndatoplanarak ölçülmesi ifllemidir.Cam aksaml› özel apareylerdegerçeklefltirilir. Su miktar›tayin edilecek materyal bir balonakonulur. Üzerine yeterli miktarsuyla doyurulmufl ve suyla kar›flmayanbir organik çözücü ilaveedilir. Bu ifllem için genelliklesu ile doyurulmufl ksilen veyatoluen kullan›l›r. Birkaç kaynamatafl› at›ld›ktan sonra distilasyon ifllemibafllat›l›r. Materyalde bulunan su, distilasyon s›ras›nda organik çözücü ile sürüklenirve so¤utucuda yo¤unlaflarak apareyin dereceli k›sm›nda birikir. Toplanansu miktar› ml cinsinden okunur ve su miktar› % (h/a) olarak hesaplan›r.Veya kuru balon içersine, 200 ml toluen ve 2 ml su konulur. 2 saat distile edilir.So¤uduktan sonra su hacmi okunur (n 1 ). Daha sonra drog tart›larak okunur(m) balon içersine konulur ve distile edilir. Distilasyon iflleminden sonra derecelik›s›mda biriken suyun hacmi okunur (n 2 ). Drogdaki su miktar› afla¤›daki formüllekg’da ml olarak hesaplan›r.Drogdaki su miktar› = 1000 (n 2 - n 1 ) / mm : Dro¤un gram olarak kütlesin 1 : ‹lk distilasyon sonunda okunan su miktar›n 2 : ‹kinci distilasyon sonunda okunan su miktar›Gravimetrik Yöntem: Uçucu madde tafl›mayan ya da çok az tafl›yan droglara(Digitalis, niflasta, Aloe gibi) uygulanabilen bir yöntemdir. Dro¤un 105 °C’de ›s›t›lmas›ylameydana gelen a¤›rl›k kayb›n›n hesaplanmas› ve sonucun % fleklinde verilmesiesas›na dayan›r. Uçucu madde tafl›yan droglarda (örne¤in balsamlar) tamtart›lm›fl drog ince tabaka halinde bir yüzeye yay›ld›ktan sonra desikatörde fosforpentaoksitüzerinde kurutulur ve a¤›rl›k kayb› % cinsinden hesaplan›r.UÇUCU YA⁄LAR ÜZER‹NDE YAPILACAK ANAL‹ZLER‹nce flerit halinde kesilmifl süzgeç ka¤›d› üzerine bir damla ya¤ numunesi damlat›-l›r ve 105°C’ye ›s›t›lm›fl etüve konulur. Kontrol edildi¤inde, süzgeç ka¤›d› üzerindeleke görülmezse bu uçucu ya¤›n varl›¤›n› gösterir.Uçucu Ya¤larda Yap›lmas› Gereken Fiziko-KimyasalAnalizlerUçucu ya¤lar üzerinde yo¤unluk, optik çevirme, k›r›lma indisi ve donma noktas›gibi fiziko-kimyasal analizler yap›lmaktad›r. Burada sadece yo¤unluk ve optik çevirmeiçin formüller verilmifltir. Bu yöntemler kitab›n›z›n 8. Ünitesi olan Fiziko-