‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

3. Ünite - Sekonder Metabolitler61Solanum tuberosum’un topraküstü k›s›mlar›nda ve yeflillenmifl yumrular›ndabulunan solanin (Solanidin adl› aglikon ile glikoz-galaktoz ve ramnoz), Lycoperciumeskulentum’un yeflil k›s›mlar›nda bulunan tomatin (tomatidin aglikonu ve galaktoz-glikoz-glikozve ksiloz) örnekleri verilebilir.Kükürt GlikozitleriCruciferae, Capparidaceae, Tropaeolaceae, Resedaceae familyalar›nda rastlananglikozitlerde monosakkarit, aglikona S-ba¤› ile ba¤lanm›flt›r. Bu glikozitler özel birenzim olan mirosin (mironaz) ile hidroliz olarak kükürt içeren uçucu bir bileflik ilefleker moleküllerine ayr›l›r. Bu uçucu aglikon “senevol” türevidir. Seneveol, izotiyosiyanikasit esterlerine verilen bir isimdir. Bu esterler yak›c› kokulu, rubefiyan veuçucu s›v›lard›r.Do¤ada 70 kadar S-glikoziti bilinmektedir. Hepsi β-D-l-glikopiranozil zinciri tafl›r.Cruciferae’deki hardal esans› glikozitlerinin bitkilerin zararl› mikroorganizmalarakarfl› direncini artt›rd›¤› ispatlanm›flt›r.Pek çok glikosinolat insanda guatr yap›c› özelliktedir. En önemli S-glikozitleriSinapis alba (Hardal) tohumlar›nda bulunan sinalbin; S.nigra tohumlar›ndaki sinigrindir.Ayr›ca turp (Raphanus sativus) ve su teresi (Nasturtium officinale) S-glikozitleritafl›rlar. S-glikozitleriden hidroliz sonucu meydana gelen izotiyosiyanat esterleritahrifl edici uçucu s›v›lard›r. Karakteristik, keskin koku ve tada sahiptirler.Bu glikozitlerin hidrolizden sonra aglikonun serbest hale geçmesi ile meydanagelen karakteristik koku yard›m›yla kolayca tan›n›r.Bu glikozitleri tafl›yan droglar yak›lar›n bileflimine girer ve rubefiyan olarak haricenkullan›l›rlar. Dahilen yüksek dozlarda kullan›l›rlarsa emetik etki gösterirler.Azot Glikozitlerifiekerin redüktör grubu ile aglikonun amin grubu aras›nda bir molekül su kayb› ilemeydana gelen bilefliklerdir. Riboz veya 2-deoksiriboz adl› flekerlerin adenin, guanin,sitozin gibi pürin veya pirimidin bazlar›n›n birleflmesi sonucu meydana gelenN-glikozitleri nükleik asitlerde bulunurlar.Karbon Glikozitlerifieker ile aglikonun karbon karbon ba¤›yla ba¤l› oldu¤u glikozitlerdir. Bu ba¤ normalasit hidrolizle aç›lmaz. FeCI 3 ile yap›lan oksidan hidroliz metotlar›yla aç›labilir.Karbon glikozitleri do¤ada ender bulunurlar. Baz› antrakinon türevleri tafl›yandroglarda (Aloe’de aloin, Cascara’da kaskarozitler) ve baz› flavanoit tafl›yan droglardabulunurlar. 25 kadar flavanoit türevi C-glikoziti bilinmektedir. Bunlar›n ço¤uflavonlar, baz›lar› ise izoflavon ve flavanonlard›r. fieker flavanoitin A halkas›nda 6veya 8 pozisyonlar›na veya 2 fenil halkas›na ba¤l› halde bulunabilir. Bu tip flavanoitleren çok Leguminosae familyas›n›n Papillionatae alt familyas›nda kök hariçbitkinin di¤er organlar›nda bulunurlar.Yang›n söndürme tüplerinde kullan›lan glikozitler sizce hangi gruba SIRA dahildir? S‹ZDETANENLERDÜfiÜNEL‹MTanen terimi ilk defa 1796 y›l›nda Seguin taraf›ndan, bitki ekstrelerinde bulunanve hayvan derilerindeki proteinle birleflebilen maddeler için kullan›lm›flt›r. Tüm tanenlerinortak özelli¤i, taze hayvan derisini köseleye çevirmesidir. Bu iflleme deri-SORUcilikte “tabaklama” ad› verilir.D‹KKAT8SIRA S‹ZDEDÜfiÜNEL‹MTanen: Bitkisel kökenli,azotsuz, polifenolik yap›da,su, aseton ve etanoldeçözünen, eter ve SORU kloroformdaaz çözünen, buruk lezzetlimaddedir.D‹KKATSIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAMAÇLARIMIZAMAÇLARIMIZ