‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

16 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerifiekil 1.13Karbonhidrat Y›k›l›m›Karbonhidratlar bitkilerde ço¤unlukla niflasta, hayvanlarda ise glikojen fleklindeenerji kayna¤› olarak depolan›r ve ihtiyaç duyuldu¤unda kullan›l›r. Pirüvat koenzimA’ n›n eklenmesiyle asetil koenzim A (asetil-CoA) oluflur ve trikarboksilik asitdöngüsüne (TCA) kat›l›r (fiekil 1.13). Trikarboksilik asit döngüsü ayn› zamandaKrebs veya Sitrik asit döngüsü olarak bilinmektedir. Bu çevrimler sonucunda enerjibak›m›ndan zengin karbonhidratlar karbondioksit ve suya kadar oksitlenip parçalan›rlar.Reaksiyonlar s›ras›nda, sudan kazan›lan hidrojen atomlar› koenzimlerletafl›n›r, a盤a ç›kan enerji ise ADP ve inorganik fosfat’tan ATP oluflturur. Mitokondridegerçekleflen TCA döngüsü karbonhidrat, ya¤ asitleri ve aminoasitlerin oksidatifmetabolizmalar›n›n son yoludur. Bu maddelerin karbon iskeletleri TCA döngüsündeCO 2 ve H 2 O’ya çevrilir. Sonuç olarak; iki karbon döngüye asetil koenzimA olarak girer ve CO 2 olarak ç›kar. TCA döngüsü ayr›ca birkaç önemli sentez tepkimesindede yer al›r. Baz› aminositlerin karbon iskeletlerinden glikoz oluflumundarol oynar ayn› zamanda baz› aminoasitlerin sentezi için gerekli yap› tafllar›n›sa¤lar.Glikoz metabolizmas›nda moleküldeki enerjinin a盤a ç›kmas› farkl› canl› dokular›ndafarkl› flekillerde gerçekleflir. Ço¤unlukla memelilerde ve mikroorganizmalardaglikoz anaerobik glikoliz ile laktata dönüflmesi esnas›nda 2 ATP a盤a ç›-karken, aerobik koflullarda 38 ATP üretilir.Trikarboksilik asit(TCA) döngüsü.Sitrik asit döngüsü di¤er metabolik faaliyetlerin de merkezinde yer almas› aç›-s›ndan önem tafl›r. Hem anabolik hem de katabolik faaliyetleri gerçeklefltirmesindendolay› ayn› zamanda amfibolik olma özelli¤ine sahiptir. Di¤er metabolik yollardaCO 2 ve H 2 O’ya kadar oksitlenebilen pirüvat, asetil koenzim A gibi sitrik asitdöngüsü ara ürünlerini / metabolitlerini oluflturur ve ATP üretimi için kullan›r. Pirüvat,glikozu substrat olarak kullanan biyosentez yollar›n›n yan›nda, porfirin veamino asit biyosentezlerinde de rol oynar. Önemli fonksiyonlar›ndan biri de sitoplazmadaya¤ asitlerinin biyosentezi için gerekli olan asetil koenzim A molekülününsa¤lanmas›d›r.