‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

2. Ünite - Primer Metabolitler37Mumlar; deri, yün ve tüy üzerini kaplayan lipitlerin bileflimine girer. Bitkilerdeyaprak ve meyve üzerinde bulunan lipitlerin %80’ini mumlar oluflturur. Mumlarözellikle çöl bitkilerinde kal›n bir tabaka halindedir. Baz› mikroorganizmalar dametabolit olarak mum üretir. Do¤al mumlar›n (spermaset, lanolin, ar› mumu) bileflimindeesterlerin yan› s›ra serbest ya¤ asitleri, alkol ve karbonhidratlar da bulunur.Mumlar›n görevleri; su kayb›n› önlemek, patojen ve böceklerin yol açt›¤› hastal›ktankorumakt›r.Ya¤lar ve mumlar aras›ndaki en önemli fark, ya¤lar›n sulu veya alkollü alkaliile sabunlaflmas›d›r. Bu özellik, mumlara ya¤ kat›l›p kat›lmad›¤›n› anlamakta kullan›l›r.Mum esteri setilpalmitat’›n sabunlaflmas› afla¤›da gösterilmifltir:C 15 H 31 COO 16 H 33 + Alkollü KOH ————— C 16 H 33 OH + C 15 H 31 COOKYa¤lar hemen hemen tamamen esterlerden oluflurken, mumlar esterler yan›ndaserbest alkoller, steroller ve hidrokarbonlar› da içerirler. Sterol ve hidrokarbonlarsabunlaflmazlar. Mumlarda serbest asit miktar› çok oldu¤undan asitlik de¤eriya¤lar›n asitlik de¤erlerinden yüksektir. Ayr›ca mumlar›n iyot indisi, ya¤lar›n indisindendüflük, sabunlaflmayan madde miktar› ise yüksektir.Mumlar›n ya¤lara göre farklar›n› aç›klar m›s›n›z?Kompleks LipitlerDÜfiÜNEL‹MKompleks lipitler grubunu fosfolipitler, lesitinler, glikolipitler ve steroidleroluflturur.SORULipitlere Uygulanan TayinlerLipitlerin teflhisi ve kimyasal tayinleri “Teflhis reaksiyonlar›” D‹KKAT bölümünde detayl›D‹KKATflekilde verilmektedir. T›bbi amaçla kullan›lan ya¤lar›n kontrolu için yap›lacak tümtayinler farmakope ve kodekslerde belirtilmektedir.SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAsitlik indisi (A‹): 1 g ya¤da bulunan serbest asitleri nötrallefltirmek için sarfedilmesigereken KOH’in mg cinsinden miktar›d›r.Sabunlaflma indisi (S‹): 1 g ya¤da bulunan serbest asitlerle AMAÇLARIMIZ gliseritleri nötrallefltirmekiçin sarfedilmesi gereken KOH’in mg cinsinden miktar›d›r. AMAÇLARIMIZEster indisi (E‹): 1 g ya¤da bulunan gliseritleri sabunlaflt›rmak için sarfedilmesigereken KOH’in mg cinsinden miktar›d›r.K ‹ T A PK ‹ T A P‹yot indisi: 100 g ya¤›n çifte ba¤lar›na girebilecek iyotun g cinsinden miktar›d›r.Hekzabromür indisi: 100 g ya¤ asitinin bromlanmas›yla elde edilen hekzabromstearikasitin g cinsinden miktar›d›r.TELEV‹ZYONTELEV‹ZYONPeroksit Say›s›: 1 kg ya¤›n ihtiva etti¤i peroksit miktar›n›n miliekivalan aktif oksijencinsinden ifadesidir.PROTE‹NLERSIRA S‹ZDE‹NTERNET4SIRA S‹ZDEDÜfiÜNEL‹MSORU‹NTERNETProteinler protoplazman›n büyük bir k›sm›n› oluflturarak bitkisel organizmadabüyük önem tafl›rlar. Hücrenin kuru a¤›rl›¤›n›n % 50’sinin fazlas› proteinden ibarettir.Enzimler, tafl›y›c› moleküller, hormonlar, antijenler gibi birimlerin ve hücreduvar›n›n yap›s›nda yer al›rlar. Proteinler karbon, hidrojen, oksijen, azot ve kükürttenmeydana gelen karmafl›k yap›ya sahiptirler.Protoplazma: Hücreninhayati içeri¤ini oluflturan veiyon, su, amino asit, nükleikasit, protein, polisakkarit velipitleri içeren yar› s›v›d›r.