‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

4. Ünite - Organoleptik, Mikroskobik ve Mikroflimik Yöntemler81S›n›fland›rma birimlerine takson ad› verilir. Burada birim terimiyle sistemdeki,küçük veya büyük, herhangi bir kademedeki bir grup anlafl›l›r. Temel birim olaraktür kabul edilir.Tür: Sabit özellikleri hepsinde ayn› olan ve bir tek ferdin dölü olarak kabul edilebilenfertlerin toplulu¤una verilen isimdir. Bu toplulukta çok önemli olan ikiözellik göze çarpar:1. Fertlerin özellikleri sabit ve kal›tsald›r, yani fertler hem kendi aralar›nda birbirlerinebenzer, hem atalar›na benzer, hem de ileri döllerindeki fertlerebenzer,2. Fertler ancak kendi aralar›nda döllenebilirler, yani topluluk, üreme bak›m›ndandi¤er tür topluluklar›ndan ayr›lm›fl durumdad›r.Tür biriminin üstünde olan, yani türden daha büyük olan topluluklar gittikçebüyüyen geniflliklerine göre, afla¤›da s›ralanm›flt›r:Cins: Birbirine benzeyen ve ortak birçok özellikleri olan türlerin toplulu¤u,Familya: Ortak özellikleri olan yak›n cinslerin toplulu¤u,Tak›m: Yak›n familyalar›n toplulu¤u,Bölüm: Yak›n s›n›flar›n toplulu¤u,Alem: Bölümlerin hepsini birden, yani bütün bitkileri içeren topluluk.Tür kademesinin alt›nda olan, yani türden daha küçük olan kademeler flunlard›r:alttür, varyete, form.Adland›rma: Bitki sistemati¤inde adland›rma için uluslararas› dil olarak Latincekabul edilmifltir ve adland›rma uluslararas› çal›flmalar sonunda saptanm›fl olankurallara göre yap›l›r.Tür adlar› iki Latince kelimeden oluflan bir tak›md›r. Bu kelimelerden birincisi,o türün içinde bulundu¤u cinsin ad›d›r. ‹kinci kelime, bu cins ad›n› tamlayan birkelimedir. Türü belirleyen bu ikinci kelime genellikle bir s›fatt›r ve göze çarpan birözelli¤i veya çiçeklenme zaman›, yetiflti¤i ortam, vatan›, kullan›l›fl› vb. özelli¤i yans›t›r.Tamlayan kelime bir isim de olabilir, bölge ad›, da¤ ad›, flehir ad›, kifli ad› gibi...Kifli ad› genellikle o türe ait ilk örne¤i toplam›fl veya botanik alan›nda tan›nm›flbir kiflinin ad›d›r. Cins ad› büyük harfle bafllar, tamlayan kelimenin ilk harfidaima küçük yaz›l›r.Bir türün bilimsel ad›n›n geçerli olabilmesi için, bu türü tan›tm›fl ve ona Latinceisim vermifl olan kifli veya kiflilerin isimlerinin tam veya k›salt›lm›fl olarak, türünLatince ad›n›n ard›nda yaz›lm›fl olmas› gerekir. Örnekler:Papaver somniferum L.Orchis anatolica Boiss.Crocus abantensis T. Baytop et B. MathewRoemeria carica A. BaytopSideritis tmolea P. H. DavisGypsophila baytopiorum Kit TanBurada Papaver, Orchis, Sideritis, Roemeria, Crocus, Gypsophila cins adlar›d›r;somniferum uyku tafl›yan anlam›na gelen bir s›fat, anatolica Anadolu kelimesinden,tmolea Tmolus (Bozda¤) kelimesinden, carica Mu¤la yöresi anlam›nda, abantensisAbant kelimesinden türetilmifl birer s›fatt›r; albiflora beyaz çiçekli anlam›ndabir s›fat; baytopiorum bir isimdir, Baytoplar›n anlam›na gelir. Tür isimlerinin ard›ndank›salt›lm›fl veya tam olarak yaz›lm›fl kelimeler ise, o türlere isim vermifl olanbotanistlerin isimleridir.Tür kademesinin üstünde bulunan alt› ana kademedeki taksonlar›n adlar›, tekLatince kelimeden oluflmaktad›r. Bu kelimelerin ilk harfleri büyük yaz›l›r.