‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

14 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerifiekil 1.11Tüm canl›hücrelerindebulunan koenzimNAD ve NADP.3) Karanl›k reaksiyon (Calvin Döngüsü- CO 2 asimilasyonu): Ribofosfatan al›nanCO 2 ile oluflan C 6 -yap›s›, ATP ile fosforilizasyona u¤rayan iki adet C 3 -yap›s›na (fosfogliserinikasit) parçalan›r. Oluflan 1,3-difosfogliserinik asit NADPH 2 ’den hidrojenal›r ve H 2 O’ya parçalay›p trioz-3-fosfat› oluflturur, daha oluflan molekülden iki tanesiise sonuçta glikozu olflturur (C 6 ). Biyosentez (metabolizma) aflamalar› fiekil1.12’de gösterilmifltir.Genel fotosentez denklemi flöyledir:n CO 2 + 2n H 2 O + Ifl›k enerjisi → (CH 2 O) n + n O 2Ancak heksoz flekerleri ve niflasta ana ürünler oldu¤undan, genelde afla¤›dakispesifik denklem fotosentezi ifade etmek için kullan›l›r:6 CO 2 + 12 H 2 O + Ifl›k enerjisi → C 6 H 12 O 6 + 6 O 2Glikojen: Polisakkarityap›s›nda olan, birbirinepolimerik olarak (A) ba¤l›(α1-4) glikoz ünitelerindenoluflan, bazen oldukça fazladallanma gösterebilenmakromoleküldür (B).Enzimatik olarak çok h›zl› birflekilde glikozdan hareketlesentezlenip yine glikozaparçalananabilir. Bitkilerd›fl›nda, insan vehayvanlar›n da aras›ndabulundu¤u bir çok canl›daenerji deposu olarak ifllevgörür.Burada karbon, CO 2 ’den ve hidrojen ise, H 2 O’dan gelmektedir. Yukar›dakidenklemde görüldü¤ü üzere basit karbonhidratlar›n yap›s›na kat›lan O 2 ’nin sudanm›, yoksa karbondioksitten mi, geldi¤i sorusu akla gelir. Yap›lan radyoaktif olarakiflaretlenmifl 18 O ile fotosentez sonucu a盤a ç›kan O 2 ’nin H 2 O’dan gelmifl oldu¤ugösterilmifltir. Karbonhidratlar›n yap›s›na kat›lan oksijen ise, karbondioksit kaynakl›d›r.Bitkiler enerji kayna¤› olarak öncelikle glikozu depolar ve fotosentez yapamad›-¤› durumlarda bu depo glikozu kullan›r. Glikoz ayr›ca biyosentetik olarak türevlendirilir,nisasta vb. polisakkaritlere dönüfltürülerek fotosentez ile sa¤lanan enerjininbüyük bir k›sm› yine enerji kayna¤› olarak karbonhidrat fleklinde depolan›r. Gerekti¤inde,glikoz moleküllerini bir arada tutan ba¤lar k›r›l›r ve enerji a盤a ç›kar. ‹nsanlarve hayvanlar bitkilerden farkl› olarak glikoz yerine enerji kayna¤› olarak, yinebir karbonhidrat olan yap›s›nda su içeren glikojen molekülünü depolar.