‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

2. Ünite - Primer MetabolitlerKompozisyonu biyolojik kayna¤a göre de¤iflir. ‹ki monoüronit biriminin düzenlibir flekilde araya girdi¤i bölümlerle birlikte β-1,4- ba¤l› L-guluronik asit birimlerive β-1,4-ba¤l› D-mannuronik asit birimlerinin zincirlerinden oluflmufl bir heteropoliüronittir.Farkl› kaynaklardan elde edilen aljinik asitlerde iki üronik asitinoran› 2:1’den 1:2’ye de¤ifliklik gösterir. Zincir uzunlu¤u, haz›rlamak için kullan›lanyönteme ve moleküler a¤›rl›¤a göre de¤iflir. Viskozite ölçümleri 220-860 birimdenoluflan moleküllerden meydana geldi¤ini göstermektedir (fiekil 2.11).fiekil 2.11Aljinik asit molekülyap›s›.334. Sülfürik Asit Esterli PolisakkaritlerK›rm›z› ve Kahverengi deniz yosunlar›n›n hücre duvarlar›nda agar ve karragenadl› kaygan ve yap›flkan polisakkaritler mevcuttur. Agar, D- ve L-galaktozdan oluflanbir biozdur, ayn› zamanda galaktozdan oluflmufl bir agaropektin ve k›smi olaraksülfürik asitle esterleflmifl üronik asit birimlerini içerir. Karragen benzer birkompozisyona sahiptir. Bu polisakkaritler çok kompleks yap›dad›r ve endüstrideyapay olarak üretilemezler. Bu yüzden do¤ada yetiflen veya su alt› alg çiftliklerindeyetifltirilen alglerden elde edilirler. Karragen, besin endüstrisinde dondurma vepeynir üretiminde kullan›l›r. Agar, laboratuvar çal›flmalar›nda bitki hücre kültürlerive mikroorganizmalar›n üretilmesinde, besin kat›laflt›r›lmas› için kullan›l›r. Agardanelde edilen agaroz, protein ve DNA moleküllerinin çal›fl›lmas› s›ras›nda gereklidir.5. Zamklar ve MüsilajlarZamklar, asitlerle (genellikle glikuronik asit) monosakkaritlerin birleflmesi sonucuoluflan bitkisel hidrokolloitlerdir. Baz› zamklar metoksilik gruplar› içerir (örne¤inkitre), di¤erlerinde asidik kompleks metaller ile ba¤lanm›fl durumdad›r.Özellikle Leguminosae, Rosaceae ve Rutaceae familyas› bitkilerinde gövde ve dallar›ndayaralama veya böcek sokmas› sonucu oluflan patolojik ürünlerdir. Bitkilerzamklar› kendilerini korumak için yaparlar. Bitkide zamk hücre çeperindeki selülozunbaz› enzimler etkisiyle de¤iflmesi sonucu oluflur. Zamklar suda çözünen veyafliflen, organik çözücülerde erimeyen, yap›flkan, kokusuz, tats›z maddelerdir. Arapzamk› suda kolloidal bir çözelti oluflturur. Kitre zamk› ise flifler ve jel oluflturur.Müsilajlar bir üronik asit olan galakturonik asit ve baz› ozlar›n kondensasyonuile meydana gelmifl kompleks maddelerdir. Patolojik ürün de¤ildirler. Müsilaj hücreleriiçinde bulunurlar. Suda kolloidal, viskoz bir çözelti verirler ve eczac›l›k tekni¤indekullan›l›rlar. Sulu çözelti yap›flkan de¤ildir.L‹P‹TLERLipitler, ya¤ ve ya¤ benzeri bitkisel ve hayvansal kaynakl›, fiziksel ve kimyasalözellikleri yak›n olup, fakat biyokimyasal rolleri bulundu¤u bitki veya hayvanlardafarkl› olan maddeler grubudur. Lipitler temel olarak karbon, hidrojen ve oksi-