‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

82 Bitki Kimyas› ve Analiz YöntemleriCins ad› özel isimdir. Bu isim bazen cinsin belirli bir özelli¤ini yans›t›r, bazentan›nm›fl bir kiflinin, bazen bitkinin yerli isminin Latinlefltirilmifl halidir. Bazen dehiçbir anlam› olmayabilir.Familya adlar›, o familyada bulunan bir cinsin ad›ndan yararlanarak düzenlenmifltirve daima -aceae ile son bulur. Örne¤in Malvaceae ad›, bu familyada bulunanMalva cins ad›ndan türetilmifltir. Ancak bu kurala uymayan adland›rmalar damevcuttur, örne¤in Gramineae, Umbelliferae, Labiatae vb. Bu familyalar için de -aceae ile sonlanan adlar kullan›lmaya bafllanm›flt›r. Gramineae yerine Poaceae,Umbelliferae yerine Apiaceae, Labiatae yerine Lamiaceae gibi.Tak›m adlar›, o tak›mda bulunan familyalardan birinin ad›ndan al›n›r ve -alesile sonland›r›l›r, Malvales, Rosales gibi. Ancak baz› istisnalar da bulunmaktad›r.Glumiferae, Umbelliflore gibi.Bölüm adlar›n›n hepsi -phyta eki ile sonlan›r. Pteridophyta, Spermatophytagibi.Ana kademeler aras›ndaki taksonlar›n isimlendirilmesinde ise, bu taksonlar›nisimleri iki bazen de daha fazla say›da Latince kelime tafl›yan bir tak›md›r, ancakburada iki Latince kelime aras›nda daima kademe belirtilmelidir. Örne¤in Solanumnigrum subsp. nigrum, Foeniculum vulgare var. dulce, Papaver sect. miltantha.Uluslararas› kurallara dayan›larak botanistler taraf›ndan bitkilere verilmifl olanbilimsel Latince isimlere karfl›l›k, o bitkilerin yetiflti¤i bölgelerdeki halk taraf›ndankullan›lan yerli isimleri vard›r. Bu isimlerin bir k›sm› tamamen yerleflmifl ve kodeksve kitaplara geçmifl olmakla beraber, birço¤u yöresel ve çeliflkili kalmaktad›r.Droglar›n Adland›r›lmas›: Bir t›bbi bitkinin biyolojik aktivitesi özelli¤i olanorgan›, kurutma gibi bir ifllem ile devaml› olarak saklanabilir hale getirilirse, istenilenyerde, istenilen bir zamanda kullan›lmaya haz›r bir drog haline gelmifl demektir.Droglardan hareketle ilaçlar haz›rlan›r. Drog, ilaç haz›rlanmas›nda kullan›lanbitkisel veya hayvansal kökenli ilkel maddedir. Örne¤in bir bitkinin çiçekleri toplan›rkurutulursa ve bu çiçeklerden haz›rlanan infüzyon ilaç olarak kullan›l›rsa, kurutulmuflbu çiçekler bir drogdur.SIRA S‹ZDEDrog ve ilaç SIRA kavramlar›n› S‹ZDE tart›fl›n›z.2Bitkisel droglar kökenlerine göre iki grup alt›nda toplan›r:DÜfiÜNEL‹M1. Bir bitkinin DÜfiÜNEL‹M tamam›ndan veya herhangi bir parças›ndan elde edilen droglar,2. Bitkide do¤al veya ikincil olarak geliflen veya bitkiden özel bir ifllem sonundaelde SORU edilen droglar.SORUBir bitkinin tamam›ndan elde edilen droglar azd›r. Bitkinin herhangi bir parças›ndanelde edilen droglar ise daha fazlad›r.D‹KKATD‹KKATBu organlar için kullan›lan Latince terimler flöyledir:Folium (yaprak), folia (yapraklar), flos (çiçek), flores (çiçekler), cortex (gövde,SIRA S‹ZDEdal ve kök SIRA kabu¤u), S‹ZDE fructus (meyve), semen (tohum), herba (ot), lignum (odun),radix (kök), bulbus (so¤an), tuber (yumru), tubera (yumrular), rhizoma (köksap),stipes (dal, sap), stipites (dallar, saplar), summitates (dal uçlar›), gemmae veya turlones(dal tomurcuklar›), AMAÇLARIMIZpulpa (etli mezokarp), stylus (stilus), pericarpium (meyveAMAÇLARIMIZkabu¤u), sporae (sporlar), glandulae (salg› tüyleri).K ‹ T A P‹kinci grup K ‹ Talt›ndaki A P droglar›n cinsini belirtmek için kullan›lan Latince terimlerflunlard›r:TELEV‹ZYONTELEV‹ZYON‹NTERNET‹NTERNET