86 Bitki Kimyas› ve Analiz Yöntemlerikokuflmufl gibi özelli¤i not edilir. Nane, kekik, karanfil gibi örneklere özel-karakteristiks›ras›yla mentol, karvakrol ve öjenol kokular› al›nabilir.Örnekler:Sinameki: Hafif kokuluAnason: Karakteristik anason kokuluArnika çiçe¤i: Aromatik kokuluBelladon yapra¤›: Hafif buland›r›c› kokuluPeumus boldus: Yapraklar› özellikle ezilince karakteristik kokuluCarum carvi: Meyveleri karvona benzer kokuluRosmarinus officinalis, Mentha piperita, Melissa officinalis, Salvia fruticosa,Eucalyptus camaldulensis, Laurus nobilis yapraklar› özel kokulu.Laurocerasus officinalis yapraklar› ezildi¤i zaman özel kokulu.Artemisia absinthium: Aromatik ve karakteristikApium graveolens: Karakteristik, baharat›ms›TatÖzellikle belirtilmifl ise materyalin tad›na bak›lmal›d›r. Alkaloit ve glikozit tafl›yant›bbi bitkiler ac› lezzetlidir. Bu bilefliklerin toksik olma ihtimalleri göz ard› edilmemelidir.Ayr›ca terpenik kökenli ac› maddeleri tafl›yan bitkiler ifltah aç›c› ve tonikolarak kullan›lagelmektedir.Ac›l›k tarifi kinin ve benzeri maddeler için farkl›, k›rm›z›biber gibi baharat olarakkullan›lanlar için farkl› bir ifadedir. Aromatik bitkilerin tan›nmas›nda tat tan›mlay›c›bir özellik olabilir.Örnekler:Melek otu kökü: Önce aromatik, sonra buruk ac› ve nihayet yak›c› lezzetliK›rm›z› biber: Çok yak›c› lezzetteCardamum: Tohumlar kuvvetli aromatik koku ve lezzetteCentaurium erythraea: Ac› lezzetliAlthaeae officinalis: Yapraklar› müsilajl› lezzetli, kökler müsilajims› ve tatl›ms›Ammi visnaga: Meyveleri hafif ac› ve aromatikGinseng kökü: Önce ac›, sonra tatl› ve müsilaj›ms›SIRA S‹ZDEDÜfiÜNEL‹MSORUD‹KKATSIRA S‹ZDEM‹KROSKOB‹KSIRA S‹ZDEYÖNTEMLEROrganoleptik özellikler materyali de¤erlendirmek için yeterli olmayabilir.mikraskabik ve/veya fizikokimyasal analizlerin yap›lmas› gereklidir. Özellikle parçalanm›flveya toz edilmifl materyaller makraskabik özellikleri belirlenemeyece¤iDÜfiÜNEL‹Mve organoleptik özelliklerinde kay›plar olabilece¤i için mikraskabik incelemeye tabiSORUtutulurlar.Bu analizlerin D‹KKAT yap›labilmesi için öncelikle mikroskopun yap›s› ve kullan›m› ile ilgili bilgisahibi olmak gerekir. Bu konu ile ilgili detaylar T›bbi ve Aromatik Bitki Uygulamalar› dersiteorik ve uygulama bilgilerinden yararlanabilirsiniz.SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEMikraskabik SIRA metotlar›n S‹ZDE uygulanmas› hangi durumlarda baflvurulacak ilk yöntemdir?AMAÇLARIMIZ 3AMAÇLARIMIZAyr›ca farmakopelerdeki drog monograflar›n›n haz›rlanmas›nda, droglar›n safl›kkontrollerinde DÜfiÜNEL‹M mikraskabik yöntemlerden genifl flekilde yararlan›l›r. Mikrosko-DÜfiÜNEL‹MK ‹ T A Pbinin yararl› K flekilde ‹ T A P kullan›labilmesi için bitki morfolojisi ve anatomisinin iyi bilinmesigerekir. SORU Çeflitli dokular›n, hücre flekillerinin ve organellerin bilinmesi SORUflartt›r.TELEV‹ZYOND‹KKATTELEV‹ZYOND‹KKATSIRA S‹ZDE‹NTERNETSIRA S‹ZDE‹NTERNET
4. Ünite - Organoleptik, Mikroskobik ve Mikroflimik Yöntemler87Örne¤in; yaprakta epiderma ve palisat dokular›n›, stoma hücrelerini, salg› ve örtütüylerini bilmek ve tan›mak gerekir. Toz droglar›n tayininde tayin anahtar›ndan yararlan›l›r.Bu anahtarlar devaml› ikiye ayr›larak sürdüklerinden dikotomik anahtarlarad› da verilir.A) Hücresiz Droglar: Zamklar, Balzamlar, Mumlar, Reçineler, Ya¤lar, Lateksler,Niflasta, Ekstreler (Agar, Kateflu)B) Hücreli Droglar:B1) Odun borusu tafl›mayanlar: Mantar, Salg› hücresi, Polen, Spor (Lupulin)B2) Odun borusu tafl›yanlar:B2.1) Yaprak Epiderma hücresi ve Stoma tafl›yanlar: Folium, Flos, Herba.B2.2) Yaprak Epiderma Hücresi ve /veya Stoma tafl›mayanlar:B2.2.1) Perikarp elementleri ve Testa tafl›yanlar: Fructus, SemenB2.2.2) Perikarp elementleri ve Testa tafl›mayanlar: Radix, Rhizoma,Tubera, BulbusBu tayin anahtar›nda ana hatlarla verilen bilgileri daha ayr›nt›l› veren, bilinmeyenve toz halindeki bir bitkisel materyalin tayinine yard›mc› olabilecek anahtarlarkaynaklarda bulunmaktad›r (A.Baytop, 1981, Bafler, K›r›mer, 2009).Bitkisel Droglarda Gözlenen Diagnostik ÖzelliklerHÜCRE C‹DARI: Bitkilerde hücre cidar› selüloz, hemiselüloz, lignin, kütin veyasüberinden yap›lm›flt›r.Selüloz Cidarlar: Pamuk (Gossypium) lifleri saf selülozdan oluflmufltur. Bitkilerinhücre cidarlar›nda genellikle selüloz yan›nda hemiselüloz ve pektin de bulunur.Sartur Reaktifi ile sar›ya boyan›r.Mantarlaflm›fl (Süberinli) ve Kütinleflmifl Cidarlar: Süberin ve kütin bulunduklar›cidarlar› su geçirmez yaparlar. Mantar dokusunda ve endospermada hücrecidarlar› süberinleflmifltir. Kütin selüloz cidarlar›n yüzeyinde veya içinde birikir.Yapraklar›n yüzeyini kaplayan kütin (Kütikula) karakteristik flekillerde olabilir. Cocaefolium’da papil; Belladonnae folium’da k›vr›m fleklinde kabart›l›d›r. Kütikulatabakas› alt›ndaki selüloz cidarlarda kütin tafl›yabilir. Süberin ve kütinin tan›ma reaksiyonlar›ayn›d›r. Sartur Reaktifi ile suberin esmer k›rm›z›-turuncu; kütin ise turuncurenk al›r.Silisleflmifl Cidarlar: Silis içeren hücre cidarlar›na Diatomeae, Graminae veEquisetaceae familyalar›na dahil bitkilerde rastlan›r.Müsilajlaflm›fl Cidarlar: Baz› hücre cidarlar› zamk veya müsilaj haline dönebilirler.Gummosis denen bu olaya Prunus, Citrus, Astragalus türlerinin gövdelerinde;birçok tohumun (Lini semen, Sinapis semen) testas›nda ve ço¤u su bitkilerinind›fl dokular›nda rastlan›r. Sennae folium’da epiderman›n baz› hücreleri müsilajtafl›r. Müsilaj tafl›yan hücreler Çini Mürekkebi ile incelenebilir. Su ile fliflen müsilajhücreleri siyah yüzeyde beyaz renkli görülür.Kitinleflmifl Cidarlar: Crustacea’lar›n (Kabuklu deniz hayvanlar›) böceklerinve baz› mantarlar›n (Secale cornutum - Çavdar mahmuzu) hücre cidarlar›nda bulunur.Kitin; selüloz ve lignin için uygulanan reaksiyonlar› vermez.HÜCRE ‹ÇER‹⁄‹:N‹fiASTALAR: Kök, rizom, meyve ve tohumlarda iri tanecikler halinde depo niflastas›olarak, klorofil tafl›yan organlarda ise daha küçük taneler halinde assimilemeniflastas› olarak bulunan renksiz, karbonhidrat deposu maddelerdir.Niflasta, hücrede lökoplastlarda teflekkül eder. Oluflum merkezine “Hilum” ad›verilir. Niflasta tanesi, hilum etraf›na peflpefle oluflan tabakalar sonucu meydanaDiagnostik tan›, ay›r›manlam›ndad›r.Papil, epiderma hücrelerininher birinde rastlanankutikula tabakas›kabart›lar›d›r, mikraskabikincelemede epiderma üsttengörünüflünde yuvarlakkabart›lar fleklinde görülür.
- Page 1 and 2:
‹çindekileriii‹çindekilerÖns
- Page 3 and 4:
‹çindekilervM‹KROfi‹M‹K Y
- Page 5 and 6:
‹çindekilerviiDONMA NOKTASI ....
- Page 7 and 8:
ÖnsözixÖnsözT›bbi ve Aromatik
- Page 9 and 10:
Bitkilerde BiyosentezG‹R‹fi VE
- Page 11 and 12:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez5P
- Page 13 and 14:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez7f
- Page 15 and 16:
D‹KKATD‹KKAT1. Ünite - Bitkile
- Page 17 and 18:
1. Ünite - Bitkilerde BiyosentezBi
- Page 19 and 20:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez13
- Page 21 and 22:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez15
- Page 23 and 24:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez17
- Page 25 and 26:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez19
- Page 27 and 28:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez21
- Page 29 and 30:
1. Ünite - Bitkilerde Biyosentez23
- Page 31 and 32:
Primer MetabolitlerG‹R‹fiCanl
- Page 33 and 34:
2. Ünite - Primer Metabolitler27Ka
- Page 35 and 36:
2. Ünite - Primer Metabolitler29Tr
- Page 37 and 38:
2. Ünite - Primer Metabolitler31fi
- Page 39 and 40:
2. Ünite - Primer MetabolitlerKomp
- Page 41 and 42: 2. Ünite - Primer Metabolitler35Ba
- Page 43 and 44: 2. Ünite - Primer Metabolitler37Mu
- Page 45 and 46: 2. Ünite - Primer Metabolitler39Am
- Page 47 and 48: 2. Ünite - Primer Metabolitler41fi
- Page 49 and 50: 2. Ünite - Primer ve Metabolitler4
- Page 51 and 52: 2. Ünite - Primer ve Metabolitler4
- Page 53 and 54: 2. Ünite - Primer ve Metabolitler4
- Page 55 and 56: Sekonder MetabolitlerG‹R‹fiBitk
- Page 57 and 58: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler51
- Page 59 and 60: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler53
- Page 61 and 62: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler55
- Page 63 and 64: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler57
- Page 65 and 66: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler59
- Page 67 and 68: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler61
- Page 69 and 70: 3. Ünite - Sekonder Metabolitlerl
- Page 71 and 72: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler65
- Page 73 and 74: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler67
- Page 75 and 76: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler69
- Page 77 and 78: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler71
- Page 79 and 80: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler73
- Page 81 and 82: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler75
- Page 83 and 84: 3. Ünite - Sekonder Metabolitler77
- Page 85 and 86: Organoleptik, Mikroskobikve Mikrofl
- Page 87 and 88: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 89 and 90: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 91: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 95 and 96: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 97 and 98: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 99 and 100: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 101 and 102: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 103 and 104: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 105 and 106: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 107 and 108: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 109 and 110: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 111 and 112: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 113: 4. Ünite - Organoleptik, Mikroskob
- Page 116 and 117: 110 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 118 and 119: 112 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 120 and 121: 114 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 122: 116 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 125 and 126: 5. Ünite - Bitkisel Maddelerin Tef
- Page 127 and 128: 5. Ünite - Bitkisel Maddelerin Tef
- Page 130 and 131: 6B‹TK‹ K‹MYASI VE ANAL‹Z Y
- Page 132 and 133: 126 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 134 and 135: 128 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 136 and 137: 130 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 138 and 139: 132 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 140 and 141: TELEV‹ZYONTELEV‹ZYON134 Bitki K
- Page 142 and 143:
136 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 144 and 145:
138 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 146:
140 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 149 and 150:
Sabit Ya¤lar ÜzerindeSIRA S‹ZDE
- Page 151 and 152:
7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 153 and 154:
7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 155 and 156:
7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 157 and 158:
7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 159 and 160:
7. Ünite - Sabit Ya¤lar Üzerinde
- Page 162 and 163:
8B‹TK‹ K‹MYASI VE ANAL‹Z Y
- Page 164 and 165:
158 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 166 and 167:
160 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 168 and 169:
162 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 170 and 171:
164 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 172 and 173:
166 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 174 and 175:
168 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 176 and 177:
170 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 178 and 179:
172 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 180 and 181:
9B‹TK‹ K‹MYASI VE ANAL‹Z Y
- Page 182 and 183:
176 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 184 and 185:
178 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 186 and 187:
180 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 188 and 189:
182 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 190 and 191:
184 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 192 and 193:
186 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 194 and 195:
188 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 196:
190 Bitki Kimyas› ve Analiz Yönt
- Page 199 and 200:
Spektroskopik YöntemlerG‹R‹fiE
- Page 201 and 202:
10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 203 and 204:
10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 205 and 206:
10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 207 and 208:
10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 209 and 210:
10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 211 and 212:
10. Ünite - Spektroskopik Yönteml
- Page 213 and 214:
Sözlük207SözlükAAfinite: ‹lgi
- Page 215:
Sözlük209Prokaryotik hücre: Bakt