‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

9.Ünite- Kromatografik Yöntemler185fiekil 9.8Plak Develope‹fllemi.FrontStart‹yi bir ayr›m elde edebilmek için develope etme iflleminden önce tank atmosferininçözücü buharlar›yla doymufllu¤unun sa¤lanmas› gerekmektedir. Bununiçin çözücü sistemi tanka konduktan sonra belli bir süre beklenerek tank atmosferinindoymas› sa¤lan›r. Doymufllu¤u h›zland›rmak için genelikle tank›n iç yüzeyinebir filtre ka¤›d› yerlefltirilir.Kromatografi ifllemi sonunda ayr›lan maddelerin belirlenmesi gerekir. Maddelerrenkli iseler belirlenmeleri için özel bir ifllem gerekmez. Renksiz maddelerinbelirlenmesinde ise farkl› metotlar uygulan›r.Bu metotlar flu flekildedir;a- Ultra-viyole (UV) lambalar›: K›sa dalga (254 nm) ve uzun dalga (365 nm)boylar›nda emisyon yapabilen UV lambalar› normal plaklarda floresansmaddelerin, floresans özellik tafl›yan plaklarda ise floresans› söndüren maddelerinbelirlenmesi için kullan›l›r. UV lamba ile belirleme ifllemi karanl›koda ya da özel bir kabinde yap›l›r.b- Reaktifler: Ayr›lan maddeler üzerine bir renk reaktifi püskürtülerek renksizmaddelerin renkli bir türevi meydana getirilerek belirlenir. Püskürtme ifllemiçeker ocakta yap›lmal›d›r. Baz› reaktifler püskürtüldü¤ünde hemen ›s›oluflmaz, renk oluflmas› için ›s› uygulanmas› gerekebilir. Belli madde gruplar›için spesifik reaktifler kullan›l›r.Ayr›lan maddeler belirlendikten sonra R f de¤erleri (Retention factor = Tutunmafaktörü) tespit edilir. Ayn› flartlar alt›nda kromatografi ifllemine tabi tutulan maddelerayn› özellikleri gösterir ve ayn› mesafede sürüklenir. Maddenin yürüdü¤ü mesafenin(A), çözücünün yürüdü¤ü mesafeye (B) cm cinsinden oran› R f de¤erini verir.Çeker ocak: Çal›flmaortam›nda oluflan asitbuhar›, ›s› ve gazlar›uzaklaflt›rabilecek emiflgücüne sahip, ortamdakizararl› havay› sisteme ba¤l›bulunan bir baca ba¤lant›s›ile d›fl ortama atabilencihazlard›r.R f = A / BR f de¤eri her zaman 1’den küçüktür (0-1 aras›nda). De¤erin tam say›yla ifadeedilebilmesi için hR f de¤erleri kullan›l›r. Örne¤in, R f de¤eri 0.55 olan bir maddeninhRf de¤eri 55’tir.hR f = R f x 100