woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

probleem op te vangen: neem het individu dat de gevolgen
van I’s gedrag ondergaat expliciet op in de definitie, en maak
van altruïsme een drieplaatsig begrip. * We worden dan
vanzelf gedwongen onderscheid te maken tussen het individu
tegenover wie I’s gedrag altruïstisch is en alle andere voor wie
dat niet geldt: †
(definitie 1) Een gedraging A van individu I is altruïstisch
tegenover individu J, als I met A de welstand
van J vergroot, en zijn eigen welstand verkleint.
Dat is dan in zekere zin zo dicht als je in biologische termen
komen kunt bij ons alledaagse altruïsmebegrip. Een definitie
in termen van gedragingen en kindertal verm is nu ook geen
probleem meer:
(definitie 2) Een gedraging A van individu I is altruïstisch
tegenover individu J, als ten gevolge van A het
kindertal verm van J stijgt en het kindertal verm
van I daalt.
We hebben nu alle mogelijkheden wat betreft losse
gedragingen gehad, dus nu zijn definities van bioaltruïsme in
termen van strategieën aan de beurt. Ook hier vallen een
aantal mogelijkheden meteen af. Een individu dat een
bepaalde strategie volgt kan op een bepaald moment zijn
kindertal verm of zijn welstand verkleinen ten gunste van een
ander (en voor fenotypen en genotypen, groepen van
individuen, geldt mutatis mutandis hetzelfde). Maar er is een
* Gedrag (1) van individu (2) is altruistisch tegenover individu (3). Zie
verder § 1.2.2, en Voorzanger 1983 en 1984 b .
† Als je bij welstand niet al te benepen alleen aan materieel bezit denkt
maar ook bijvoorbeeld aan informatie, dan is zoiets als waarschuwen
voor een naderend roofdier ook altruïstisch in, in elk geval, deze zin.
114