woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

Hun benaderingen worden nu zelden meer echt serieus genomen.
Men is het er in ruime kring over eens dat zij smokkelden
met het verschil tussen feiten en waarden. Maar de
laatste tien jaar zijn er opnieuw pogingen gedaan om uit
biologie, en dan met name evolutiebiologie, morele waarden
af te leiden, of toch ten minste adviezen over welke waarden
we het best als uitgangspunt zouden kunnen nemen. Het
tweede deel van dit hoofdstuk biedt van deze pogingen een
overzicht.
Eerst zal ik een paar thema’s uit de meta-ethiek kort
bespreken, * om te laten zien dat biologisch-ethische theorieën
ingaan op een serieus probleem.
4.1. meta-ethiek
Wie beweert dat iets goed is gaat er waarschijnlijk van uit dat
duidelijk is wat hij of zij daarmee bedoelt. Pas bij verder doorvragen
blijkt soms dat verduidelijking niet altijd makkelijk te
geven is. Als ik zeg dat ik een goede fiets heb bedoel ik eenvoudigweg
dat hij lekker rijdt, dat de rem en de bel het doen
en dat hij er niet op de meest ongelegen momenten de brui
aangeeft. Mijn fiets is goed omdat hij voldoet aan de voor de
hand liggende eisen die ik eraan stel, en die ieder ander aan
zijn fiets zou stellen. Dat, en niet meer, bedoel ik dan met
‘goed’. En de bewering dat fietsen goed is is ook vrij makkelijk
te interpreteren. Fietsen is gezond, het houdt je in conditie,
verdrijft je somberste gedachten, en je komt nog eens ergens.
Fietsen is goed omdat het tot gevolgen leidt die mensen
wenselijk vinden. Maar wat zou de uitspraak betekenen dat
* Zie Mackie 1977; Hudson 1983; Hubbeling en Veldhuis 1985.
127