woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

ander effect te bewerkstelligen.
Weer anderen menen dat ‘deze handeling is goed’ niet meer
betekent dan ‘ik zou dit in dit geval doen’, of ‘de meeste
mensen zouden dit in dit geval doen’. Morele uitspraken
worden dan beschrijvingen van menselijke neigingen. En er
zijn ethici die menen dat ‘deze handeling is moreel goed’
helemáál geen feitelijke betekenis heeft. Wie zoiets zegt
bedoelt volgens hen, bijvoorbeeld, niet meer dan ‘Doe dit!’,
een advies, of een opdracht.
Er bestaan, kortom, nogal wat interpretaties van dat zo vaak
gebruikte woordje ‘goed’, en dat geldt voor andere morele
begrippen natuurlijk evenzeer. Maar dat hoeft nog niet te
betekenen dat we ook van mening verschillen over de vraag
welke handelingen goed zijn en welke niet. We zouden het
over normatief ethische vragen misschien nog eens kunnen
worden. Helaas, echter, blijkt ook dat te optimistisch. In het
volgende hoofdstuk kom ik daar op terug.
Sommige meta-ethische interpretaties maken het principiéél
onmogelijk om op een voor iedereen bevredigende wijze vast
te stellen welke handelingen goed zijn en welke niet. Als ‘Dit
is goed’ ‘Doe dit!’ betekent, dan vált er niets vast te stellen.
Bij andere interpretaties is er in elk geval geen sprake van een
principiële onmogelijkheid, al zijn er soms wel grote praktische
problemen. Misschien bestaat er (zie boven) zoiets als
een morele orde die los van, of in elk geval naast, de feitelijke
orde der dingen staat. Maar die orde is voor de meeste
gewone stervelingen niet erg toegankelijk. En voor Gods wil
geldt eigenlijk hetzelfde.
130