woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
m<strong>en</strong>sap<strong>en</strong> in groep<strong>en</strong> die bestond<strong>en</strong> uit vrouwtjes met hun<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Mann<strong>en</strong> leefd<strong>en</strong> wat aan <strong>de</strong> rand <strong>van</strong> zo’n groep. En<br />
ze stelt zich voor dat die vrouwtjes met zorg hun partners<br />
hebb<strong>en</strong> uitgezocht, zij het voorlopig niet voor zoiets als e<strong>en</strong><br />
vaste relatie. Mann<strong>en</strong> die zich vrouw- <strong>en</strong> kindvri<strong>en</strong><strong>de</strong>lijk<br />
opsteld<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> daarbij in het voor<strong>de</strong>el zijn geweest. Het<br />
uiterlijke verschil tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> seks<strong>en</strong>, dat bij chimpansees, onze<br />
naaste verwant<strong>en</strong>, al vrij klein is zou daardoor nog ver<strong>de</strong>r zijn<br />
verkleind. *<br />
Er is e<strong>en</strong> belangrijk verschil tuss<strong>en</strong> het verhaal <strong>van</strong> Tanner <strong>en</strong><br />
dat <strong>van</strong> Morgan. De Australopithecus die aan het eind <strong>van</strong><br />
Morgans verhaal <strong>de</strong> sa<strong>van</strong>ne in trekt is e<strong>en</strong> naakte aapm<strong>en</strong>s<br />
die gew<strong>en</strong>d is vlees te et<strong>en</strong> <strong>en</strong> die aan <strong>de</strong> kust geleerd heeft<br />
om met st<strong>en</strong><strong>en</strong> grote dier<strong>en</strong> te dod<strong>en</strong>. Zijn gereedschapsgebruik<br />
is nauw met dat dod<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong>. Tanners<br />
Australopithecus is e<strong>en</strong> harige m<strong>en</strong>saap die vooral<br />
plantaardig materiaal eet. Dat betek<strong>en</strong>t dat Tanner zich niet<br />
uitlaat over <strong>de</strong> oorzak<strong>en</strong> <strong>van</strong> onze naaktheid. Wat dat<br />
plant<strong>en</strong>et<strong>en</strong> betreft heeft Tanner e<strong>en</strong> aardige troef in hand<strong>en</strong>.<br />
Alle Australopithecus-soort<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> steviger kiez<strong>en</strong> dan wij<br />
nu hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> die zijn altijd dui<strong>de</strong>lijk flink geslet<strong>en</strong>. En dat<br />
* E<strong>en</strong> aardig <strong>de</strong>tail in dit verband is dat het verschil in lichaamsgrootte<br />
tuss<strong>en</strong> mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s traditioneel geori<strong>en</strong>teer<strong>de</strong><br />
biolog<strong>en</strong> vrij groot is, volg<strong>en</strong>s b.v. Wilson 1978 zo’n 20 tot 30%, terwijl<br />
Tanner het over e<strong>en</strong> proc<strong>en</strong>t of vijf heeft. Dat lijkt met elkaar in strijd,<br />
maar na wat rek<strong>en</strong>werk blijkt het toch nog aardig te klopp<strong>en</strong>. Wilson<br />
kijkt naar lichaamsgewicht, <strong>en</strong> Tanner naar lichaamsl<strong>en</strong>gte. En als je<br />
ev<strong>en</strong> aanneemt dat lichaamsgewicht<strong>en</strong> zich ruwweg verhoud<strong>en</strong> als<br />
<strong>de</strong>r<strong>de</strong>-macht<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> lichaamsl<strong>en</strong>gte dan is e<strong>en</strong> eerste oorzaak <strong>van</strong><br />
het verschil al dui<strong>de</strong>lijk. Wie 5% langer wordt, zou bij behoud <strong>van</strong><br />
lichaamsverhouding<strong>en</strong> bijna 16% zwaar<strong>de</strong>r word<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> neemt<br />
Wilson <strong>de</strong> vrouw als uitgangspunt, stelt haar op 100%, <strong>en</strong> berek<strong>en</strong>t dan<br />
hoeveel <strong>van</strong> zulke proc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>de</strong> man zwaar<strong>de</strong>r is. Tanner doet het<br />
omgekeer<strong>de</strong>, zij stelt <strong>de</strong> man op 100% <strong>en</strong> berek<strong>en</strong>t hoeveel <strong>van</strong> die<br />
proc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>de</strong> vrouw korter is. Wilson heeft daardoor meer proc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
nodig voor hetzelf<strong>de</strong> verschil.<br />
184