woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ouwwerk zijn uiteraard voorwaar<strong>de</strong>lijk met betrekking tot<br />
<strong>de</strong> zelf gekoz<strong>en</strong> uitgangspunt<strong>en</strong>.<br />
Wat we uitein<strong>de</strong>lijk nodig hebb<strong>en</strong>, volg<strong>en</strong>s Campbell, is e<strong>en</strong><br />
ethiek waarin op e<strong>en</strong> kritische <strong>en</strong> zorgvuldige wijze secundaire<br />
norm<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgeleid die ons in staat zull<strong>en</strong> stell<strong>en</strong><br />
om onze zelfgekoz<strong>en</strong> basis<strong>waard<strong>en</strong></strong> te realiser<strong>en</strong>. * Maar<br />
daarvoor zull<strong>en</strong> we allereerst zulke <strong>waard<strong>en</strong></strong> moet<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />
En hoe kom<strong>en</strong> we daaraan zon<strong>de</strong>r uit te gaan <strong>van</strong> nog weer<br />
basalere <strong>waard<strong>en</strong></strong> om onze keuze te rechtvaardig<strong>en</strong>? Dat<br />
probleem lost Campbell op met behulp <strong>van</strong> <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
red<strong>en</strong>ering. De ontwikkeling <strong>van</strong> e<strong>en</strong> normatieve ethiek heeft<br />
weinig sociale <strong>en</strong> praktische betek<strong>en</strong>is als <strong>de</strong> basis<strong>waard<strong>en</strong></strong><br />
daar<strong>van</strong> niet vrij algeme<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geaccepteerd. En hier kan<br />
<strong>de</strong> <strong>evolutie</strong>theorie ons help<strong>en</strong>. Uit <strong>de</strong> neo-darwinistische<br />
versie <strong>van</strong> die theorie volgt dat alle organism<strong>en</strong>, m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
inbegrep<strong>en</strong>, als ingebouwd doel het overlev<strong>en</strong> <strong>van</strong> hun g<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
in volg<strong>en</strong><strong>de</strong> g<strong>en</strong>eraties hebb<strong>en</strong>. En dat betek<strong>en</strong>t dat het overlev<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> m<strong>en</strong>sheid e<strong>en</strong> heel geschikte eerste uitgangswaar<strong>de</strong><br />
kan zijn. † Op zich lijkt dat e<strong>en</strong> aardige red<strong>en</strong>ering.<br />
Lógisch is er weinig op aan te merk<strong>en</strong>, al gaat <strong>de</strong> laatste stap<br />
te snel (daar kom ik zo op terug). Maar Campbell gebruikt<br />
e<strong>en</strong> tweetal premiss<strong>en</strong> die op zijn minst discutabel zijn. Lat<strong>en</strong><br />
we die e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> bezi<strong>en</strong>.<br />
* Hij noemt dat e<strong>en</strong> ‘sci<strong>en</strong>tific mediational normative ethics’ (Campbell<br />
1978: 68).<br />
† ‘Sci<strong>en</strong>tific mediational normative ethics could be <strong>de</strong>veloped for any<br />
ultimate goal, but such <strong>de</strong>velopm<strong>en</strong>t is obviously of little social or<br />
practical moral use unless the ultimate goals to which they are directed<br />
<strong>en</strong>joy consi<strong>de</strong>rable popular cons<strong>en</strong>sus. Here evolutionary theory can<br />
<strong>en</strong>ter in a reflexive way. From the neo-Darwinian version of<br />
evolutionary theory it would follow that all organisms, including<br />
humans, have as a build-in goal the survival of their own g<strong>en</strong>es in<br />
future g<strong>en</strong>erations. But we can no doubt expand the set of goals. I feel<br />
certain that it inclu<strong>de</strong>s more than the future survival of the human<br />
g<strong>en</strong>ome.’ (Campbell 1978: 69).<br />
155