woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

4 biologie en meta-ethiek
De meeste mensen kennen ethici alleen van de televisie of de
radio. Als er moeilijke vragen en beslissingen in het geding
zijn – abortus, euthanasie, kernbewapening – verschijnen zij
in praatprogramma’s en spreken zich erover uit wat wel en
wat niet goed is.
Ethici zijn er in soorten. Sommigen vertellen zonder omhaal
wat hoort en wat niet, en daarmee basta. Anderen zijn
voorzichtiger. Zij leggen vooral uit waar zoal rekening mee
gehouden zou moeten worden, welke afwegingen er in het
geding zijn, en in welke volgorde die aan bod zouden kunnen
komen, en zijn zo de luisteraar behulpzaam bij diens eigen
meningsvorming. Maar allemaal zijn ze op de een of andere
manier deskundig als het gaat om vragen van goed en kwaad.
Gewone mensen zijn dat kennelijk minder, en dat maakt de
vraag interessant waar de kennis van ethici vandaan komt.
Volgens sommigen is de sociobiologie een bruikbare bron
voor ethische inzichten. In dit hoofdstuk staat die overtuiging
centraal.
Gemakshalve zal ik onderscheid maken tussen verschillende
takken van de ethiek. Ik houd mij daarbij aan een gebruikelijke
indeling. * De tak waar de modale tv-kijker het meest mee
te maken krijgt is de normatieve ethiek, het vak dat zich zeer
direct bezig houdt met de vraag wat wel en wat niet goed is.
Ethici die plompverloren komen vertellen wat mag en wat
niet, zijn vertegenwoordigers bij uitstek van deze discipline. †
Het minst zien we de beoefenaars van de descriptieve ethiek,
* De Graaf 1972.
† Soms gaat het daarbij om moraaltheologen.
125