woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

verandering van de genenpoel van een populatie. De
fenotypische veranderin=gen die ons in de eerste plaats aan
het denken en onderzoeken zetten beschouwt men dan als de
oppervlakkige afspiegeling van een genetisch proces. Het
genetische materiaal wordt bij deze vereenvou-digingen de
ruggen-graat van het leven. Genen zijn de dragers van de
informatie die van generatie op generatie wordt doorgegeven,
die veranderen kan door mutatie en selectie, en waar alles om
draait. En aan het tweede type modellen (afb. 2.3b) ligt in
feite vaak hetzelfde beeld ten grondslag. Men modelleert
weliswaar veranderingen van fenotypen-verzamelingen, maar
meestal gaat men ervan uit dat de verschillen tussen fenotypen
uitsluitend genetisch bepaald zijn.
In gangbare populatiegenetische modellen zijn mutatie,
selectie, en eventueel drift * en migratie — factoren die invloed
hebben op de genetische samenstelling van een populatie —
de drijvende krachten van het proces. In die factoren is de
omgeving in een heel beperkte rol (of scala van rollen)
gerepresenteerd. Andere omgevingseffecten blijven buiten
beschouwing. Veranderingen in uiterlijk en gedrag die het
directe gevolg zijn van omgevingsveranderingen raken uit het
zicht. En dat is jammer want zulke veranderingen kunnen
heel interessant zijn. En heel algemeen. En ze zouden heel
goed consequenties kunnen hebben voor evolutieprocessen.
Planten kunnen onder invloed van klimaatsveranderingen
vrij drastisch van groeivorm en levenswijze veranderen. Voor
* Een verandering van de genetische samenstelling van een populatie
ten gevolge van verschillen in voortplantingssucces die niet
samenhangen met fitnessverschillen. Vooral in kleine populaties kan
bijvoorbeeld het overlijden van enkele individuen ten gevolge van een
ongeluk dat om het even wie had kunnen overkomen, de genetische
samenstelling van de populatie drastisch veranderen.
60