woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Althans dat belooft hij ons. * Of hij die belofte waarmaakt<br />
zull<strong>en</strong> we later zi<strong>en</strong>.<br />
Richards’ theorie bestaat uit twee <strong>de</strong>l<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> empirisch <strong>de</strong>el,<br />
dat e<strong>en</strong> verzameling feitelijke uitsprak<strong>en</strong> over <strong>de</strong> <strong>evolutie</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> <strong>de</strong> gevolg<strong>en</strong> daar<strong>van</strong> voor <strong>de</strong> manier waarop we<br />
<strong>gedrag</strong>smatig in elkaar zitt<strong>en</strong> behelst, <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ethisch <strong>de</strong>el,<br />
waarin method<strong>en</strong> zijn uitgewerkt om uit die feitelijke uitsprak<strong>en</strong><br />
norm<strong>en</strong> af te leid<strong>en</strong>. Dat on<strong>de</strong>rscheid is belangrijk<br />
voor e<strong>en</strong> goed begrip <strong>van</strong> Richards’ on<strong>de</strong>rneming. Hij is er<br />
niet op uit om ons e<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong> moraal op te dring<strong>en</strong>. Het<br />
gaat hem er louter om te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat het mogelijk is om<br />
morele uitsprak<strong>en</strong> af te leid<strong>en</strong> uit feit<strong>en</strong>. De feit<strong>en</strong> waar hij<br />
<strong>van</strong> uitgaat zijn voorlopig. Zoud<strong>en</strong> we ze afwijz<strong>en</strong>, † dan<br />
kunn<strong>en</strong> we het eerste <strong>de</strong>el <strong>van</strong> zijn theorie door e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r<br />
evolutionair verhaal ver<strong>van</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> opnieuw het twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el<br />
gebruik<strong>en</strong> om tot e<strong>en</strong> moraal te kom<strong>en</strong>. Het gaat dus uitein<strong>de</strong>lijk<br />
om dat twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el.<br />
Volg<strong>en</strong>s Richards hebb<strong>en</strong> we onze moraal aan onze <strong>evolutie</strong> te<br />
dank<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> gevolge <strong>van</strong> onze evolutionaire ontwikkeling<br />
hebb<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> aangebor<strong>en</strong> neiging om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die we als<br />
groepsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong> altruïstisch tegemoet te tred<strong>en</strong>,<br />
<strong>en</strong> dankzij diezelf<strong>de</strong> ontwikkeling is het precies die neiging<br />
* ‘Some versions of evolutionary ethics have repres<strong>en</strong>ted the curr<strong>en</strong>t<br />
state of our society as ethically sanctioned. Other versions … have<br />
id<strong>en</strong>tified long-term tr<strong>en</strong>ds in evolution, which they ipse facto <strong>de</strong>em<br />
good;… But [Richards’ theorie] … prescribes neither of these<br />
alternatives. It does not specify a particular social arrangem<strong>en</strong>t as<br />
being best; rather, it supposes that m<strong>en</strong> will seek the arrangem<strong>en</strong>t that<br />
appears best to <strong>en</strong>hance the community good. The conception of what<br />
constitutes such an i<strong>de</strong>al pattern will change through time and over<br />
differ<strong>en</strong>t cultures’ (Richards 1986 a : 280).<br />
† Zoals bijvoorbeeld Thomas 1986: 317-320.<br />
160