woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

moeten maken. Voor elke mogelijkheid zijn wel argumenten
aan te voeren. Chimpansees zijn onze naaste nog levende
verwanten. Bavianen zijn onze naaste verwanten die, net als
onze voorouders ooit, op de savanne leven, en wat dat betreft
zijn nu nog levende verzamelaars-jagers ook heel interessant,
alleen er zijn een heleboel van zulke zogenaamd ‘primitieve’
culturen en die verschillen onderling in allerlei opzichten.
Met waterdieren hebben we opvallend veel kenmerken
gemeen, en als we ooit volbloed jagers geweest zijn dan zijn
roofdieren misschien ook wel een bruikbaar model. Een
‘objectieve’ keuze uit al die plausibele alternatieven is onmogelijk.
Morris kiest roofdieren en moderne Amerikanen als
model omdat hij daarin zijn eigen beeld van de mens het best
gerepresenteerd ziet. Tanner kiest voor chimpansees en voor
de zeer vredelievende bosjesmannen omdat ze zich daar het
meest mee verwant voelt. Soortgelijke overwegingen gelden
voor de andere auteurs.
De gedachte dat mannelijke biologen bij hun reconstructies
van ons verre verleden hun eigen vooroordelen over de mens
in hun verhalen hebben ingebouwd is niet nieuw. In zekere
zin is dat de kern van de feministische kritiek op de verhalen
van Morris en de zijnen en, recenter, op die van bijvoorbeeld
Wilson en Barash. En die kritiek onderschrijf ik van harte.
Alleen steekt het probleem net iets dieper. Ook de
feministische theoretici zullen keuzes moeten doen. En ook
zij zullen zich bij hun keuzes uiteindelijk laten leiden door
hun mensbeeld. Er zit niets anders op. En dat betekent dat
wat we uit een evolutionaire reconstructie kunnen leren over
onze menselijke natuur nooit veel meer is dan wat de
betreffende auteur daar zelf al van tevoren over dacht. Voor ik
190