woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

ingrijpende klimaatsveranderingen flink in betekenis afnam. *
Voor alle oerwoudbewoners betekende die inkrimping een
fundamenteel ‘keuze’-moment: ze konden zich terugtrekken
in het steeds kleiner wordende woud, of ze konden proberen
zich aan te passen aan het nieuw ontstane milieu. De voorouders
van wat nu gorilla’s en chimpansees zijn deden het
eerste. Maar onze voorouders verlieten het woud en kwamen
(uiteindelijk) in opener vegetaties terecht.
Wij zijn behoorlijk veranderd, vergeleken bij wat we ooit als
woudbewoners waren. Onze benen werden naar verhouding
een heel stuk langer, onze voeten zijn van klim- en grijporganen
loopvoeten geworden, we zijn rechtop gaan lopen,
hebben een grotere hersenpan – met inhoud – gekregen, onze
kaken en ons gebit, vooral onze hoektanden, zijn kleiner geworden,
we zijn gereedschap gaan gebruiken, en we verloren
de vacht die we ongetwijfeld ooit bezaten. Hoe gebeurde dat,
en waarom? Vier antwoorden op die vraag vindt u in de nu
volgende paragrafen.
5.2.1.1. de mens als roofdier
Volgens een inmiddels klassieke opvatting, waarvan Morris †
de bekendste voorvechter is, zijn onze voorouders jagers
geworden. Van oorsprong aten ze vooral plantaardig voedsel,
vruchten, zaden, bladeren, en zo af en toe een vette rups.
Maar in droog open land is van zulk voedsel minder
* Dat was zo ruwweg bij de overgang van Mioceen naar Plioceen. Over
de precieze datering daarvan verschilt men van mening. Volgens Leaky
en Lewin 1978 was dat 5 miljoen jaar, volgens Morgan 1972 zo’n 15
miljoen jaar, en volgens McAlester 1968 7 miljoen jaar geleden. De
onenigheid kan ’m zitten in de naamgeving van periodes, over de
ouderdom van verschillende fossielen bestaat minder verschil van
mening.
† Zie bijvoorbeeld Morris 1967.
176