woorden, waarden en de evolutie van gedrag - VU-DARE Home

ervan uit dat God zelf het goede, of de schepper van het
goede, is. Maar om die veronderstelling te toetsen hebben we
een onafhankelijke maatstaf voor goedheid nodig, en waar
zou die dan weer vandaan moeten komen? Religieuze rechtvaardigingen
van morele waarden verzanden dus uiteindelijk
in cirkels. En volgens Murphy vergaat het wereldser benaderingen
niet beter. * Morele waarden hangen uiteindelijk in de
lucht, en het leven is in die zin inderdaad absurd.
Murphy meent dat die absurditeit verontrustend is voor
iedereen die gelooft dat we voor ons dagelijks leven een met
zorg gefundeerd systeem van morele waarden nodig hebben.
Als dat geloof terecht is dan zou een ieder die erachter kwam
dat zijn ethische principes eigenlijk niet meer dan een luchtspiegeling
zijn, in grote nood geraken. Het boeiende is nu dat
dat niet gebeurt. Kennelijk is er iets anders dat ons leidt in
ons dagelijks leven. Volgens Murphy – en hierin toont hij zich
een trouw volgeling van Wilson – worden we uiteindelijk bij
elkaar gehouden door onze vermaledijde dierlijke natuur.
Onze gemeenschappelijke waarden zijn het product van onze
hartstochten en van de gedragspatronen die we vanuit ons
evolutionaire verleden hebben meegekregen. Daardoor zullen
die ons blijven leiden, ook als we beseffen dat er geen uiteindelijke
rechtvaardigingen gegeven kunnen worden. †
* ‘... for if a religious value such as ‘doing God’s will’ will not guarantee
meaningfulness, it is hard to see how some secular value … will fare
any better. Such appeals will also be open to the same logical problem
– namely a dependency upon postulated values that lie beyond the
possibility of rational proof. The upshot, then, is simply this: Nothing
works; and thus there is one very real sense in which human life is
absurd. The things that matter to us the most really cannot be proven
to be true’ (Murphy 1982: 1617).
† ‘Our unjustly maligned ‘animal nature’ – our passions and patterns of
evolved habitual behavior keep us together through shared values and
commitments and will continue to do so even at the loss of a covering
intellectual rationale’ (Murphy 1982: 19).
143