Pokaż treść!

250 Z AUTOBIOGRAFII
paniamencie ogłuszających uderzeń w metalowe rury, które naprawiano
naprędce do jutra, kiedy się psuły ponownie! Elektryczne kontakty
też były popsute i reperowano je, wskutek czego próby odbywały się
prawie po ciemku przy świetle ogarków. Każdy dzień przynosił wciąż
nowe niespodzianki. Okazywało się, że dekoracje nie mieściły się na
scenie i trzeba było budować nową szopę, lub zmieniać sytuację, inscenizację
i samą dekorację na skutek niewystarczających wymiarów
sceny, to znów zmuszony byłem zrezygnować z ponętnego efektu
wskutek wadliwego scenicznego oświetlenia i mechanicznego aparatu.
Wszystko to zatrzymywało pracę w chwili największego pośpiechu —-
przed otwarciem teatru, które musiało odbyć się możliwie najprędzej
z powodu kompletnej pustki w kasie. Równolegle z tą skomplikowaną
gospodarczą pracą odbywały się przygotowawcze czynności administracyjne.
Trzeba było umieszczać ogłoszenia o otwarciu teatru, trzeba
było obmyśleć nazwę nowej placówki, lecz ponieważ nie odgadywaliśmy
jeszcze jej przyszłego oblicza, kwestię tę odraczano z dnia na
dzień. „Popularny Teatr", „Moskiewski T eatr“, „Teatr Towarzystwa
Sztuki i Literatury" — wszystkie te nazwy poddawane były krytyce
i żadna nie zwyciężyła. Gała moja uwaga skierowana była na to,
by zrozumieć, jaki jest ostateczny rezultat próbowanych sztuk. Siedząc
na miejscu reżyserskim, czułem, że w pewnym miejscu przedstawienia
są dłużyzny, w innym niedociągnięcia, że jakiś błąd psujący
wrażenie, wkradł się do inscenizacji. Gdyby choć raz istniała możność
przesłuchania sztuki od początku do końca, wszystko byłoby wyraźne,
lecz właśnie tej koniecznej wówczas, całkowitej, nieprzerywanej próby
nie można było osiągnąć. Prócz tego słabe oświetlenie ogarkami
świec nie dawało możności przyjrzeć się ugrupowaniu, mimice aktorów,
odebrać ogólne wrażenie całości. Oto aktor spóźnił się z wyjściem
na scenę, gdyż został wezwany do przymierzenia kostiumu; to znów w
najtrudniejszej chwili ktoś przyjechał i mnie samego wezwano do kancelarii
w pilnej sprawie. Na wzór Tantala dążyłem do czegoś, co wymykało
mi się bezustannie.
W jednej z takich chwil badawczego odgadywania tworzącego się
obrazu przedstawienia, gdy czułem, że za chwilę zrozumiem już tajemnicę
sceny, aktu, sztuki, usłyszałem nad moim uchem głos Włodzimierza
Iwanowicza: „dłużej czekać nie sposób, proponuję nazwać nasz teatr:
„Moskiewskim, Artystycznym, Popularnym Teatrem", czy pan się
zgadza Tak, czy nie Trzeba natychmiast decydować".
Przyznać muszę, że w chwili gdy padło to nagłe pytanie, było mi
obojętne, jak ma się nazywać teatr. Nie namyślając się, wyraziłem