PDF6.76 MB - Wyższa Szkoła Komunikacji i ZarzÄ dzania

188Jagoda Jeziorobowiązków w środowisku pracy przedsiębiorcy najczęściej odwoływali się do kategorii:funkcji (44,1% określiło swoje stanowisko jako właściciel, kierownik), aspektówtreściowych i czynnościowych (38,5% wymieniło zadania produkcyjne, handlowe,finansowe) oraz uniwersalizmu profesji (17,4% – zajmuje się wszystkim) 6 .Ogólna ocena wypowiedzi skłania do wniosku, że jednym z najsłabszych elementówkwalifikacji, a w konsekwencji potencjału zawodowego przedsiębiorców,są niedostateczne umiejętności komunikacji i współdziałania z otoczeniem operacyjnym,głównie w zakresie wykorzystania zasobów instytucjonalnych i biznesowych.Co prawda znaczącym rezerwuarem wsparcia małego biznesu jest bliskieotoczenie społeczne, ale przede wszystkim to „familiarne”, posiadające charakterbodźca typu „push”, o czym świadczy jego udział w motywacji zawodowej respondentówsłabo radzących sobie na rynku i nisko oceniających kondycję ekonomicznąswojej firmy. Obecność partnera biznesowego ma wymiar konstruktywny i wyraźniesprzyja prowadzeniu większych, lepiej prosperujących przedsiębiorstw.Generalnie jednak występuje stosunkowo niskie zainteresowanie współpracąz otoczeniem zewnętrznym, zarówno na poziomie pożytków płynących z zasilaniafinansowego, kredytowania działalności przez banki, jak i w sferze konsultacji zawodowych,prawnych czy gospodarczych. Problemy te często uważane są za cechępolskiej przedsiębiorczości. Ta swoista izolacja może wynikać z negatywnej ocenyfunkcjonowania otoczenia, na co wskazuje wiele wypowiedzi lubelskich właścicielimałych firm, którzy za kluczowe bariery własnej aktywności rynkowej uznali– niesprzyjające przedsiębiorczości rozwiązania prawne i gospodarcze w Polsce(66,7%), kontakty z urzędami (57,7%), zbyt wysokie podatki (54,7%). Wydaje sięjednak, że przyczyny tkwią także w dość wysokiej ocenie osobistych możliwościdziałania. Zdecydowana większość przedsiębiorców nie korzystała z żadnych formpomocy doradczej (69,4%), ale o wiele częściej uzasadniano to nie odczuwaniemtakiej potrzeby, samodzielnością działania – odpowiedzi typu sam/a sobie radzęi samokształceniem (80,2%), niż brakiem środków finansowych (4,1%), brakiemodpowiedniej instytucji (4,1%) czy dostępu do doradztwa (2,4%). Prowadzi to docharakterystycznej samooceny aktywności rynkowej – przyczyny sukcesu firmy lokalizowanona obszarze jej zasobów, czyli sprawnej organizacji i wydajności pracy,natomiast źródła negatywnych zdarzeń umieszczano w środowisku zewnętrznym,wskazując: kryzys gospodarczy, recesję, zubożenie społeczeństwa, upadek rynku,nieuczciwą konkurencję, brak stabilności politycznej i gospodarczej w Polsce, głupiąpolitykę rządu.6Pytanie otwarte: Czym osobiście zajmuje się Pan/Pani w firmie? Chodzi o rodzaj stanowiska,obowiązków, czynności.