LIBËR-MËSUESI-GJUHA-SHQIPE-9-

LIBËR MËSUESI GJUHA SHQIPE 9
Data___.____._______
Fusha: Gjuhët dhe komunikimi Lënda: Gjuhë shqipe Shkalla: IV Klasa: lX
Kompetenca: Të lexuarit
Tema mësimore: Vajtimi i Ajkunës
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyçe:
1. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit
2. Kompetenca e të menduarit
3. Kompetenca e të mësuarit për të nxënë
4. Kompetenca personale
Rezultatet e të nxënit të kompetencave sipas temës
mësimore
Nxënësi:
• lexon bukur dhe me emocion këngën;
• dallon kohën dhe vendin ku ndodh ngjarja;
• ndan këngën në dy pjesë dhe gjen të veçantat për
secilën prej tyre;
• përcakton funksionin elementeve të natyrës në këngë;
• gjen elementet mitologjike në këngë.
Burimet:
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve:
Organizimi i orës së mësimit
Situata e të nxënit: Cikli i kreshnikëve
Fjalët kyç:
• Ajkuna
• Muji
• elemente të natyrës
• djali
• Lugjet e verdha
• elemente mitollogjike
Lidhja me fushat e tjera ose me
temat ndërkurrikulare:
-Lidhja e temës me njohuritë e mëparshme të nxënësve:
Njihen nxënësit me temën e mësimit “Vajtimi i Ajkunës”
Informacion për këngën:
Në të vërtetë Eposi i kreshnikëve është një epos i pasur me këngë të shumta. Më poshtë paraqiten
disa nga këngët më të njohura të këtij eposi :
• Martesa e Mujit
• Fuqia e Mujit
• Orët e Mujit
• Ajkuna qan Omerin
• Martesa e Halilit
• Muji e tri zanat e malit
• Halili pret Pajo Harambashin
Vajtimi i Ajkunës( Ajkuna qan Omerin) është pjesë lirike e ciklit të kreshnikëve, një ndër më të
bukurat dhe një kryevepër artistike e epikës së popullit shqiptar. Ajkuna është gruaja e Gjeto Basho
Mujit, një kreshnik shqiptar. Ngjarja zhvillohet kështu: Omeri, djali i Mujit rrethohet në bjeshkë e
pas një lufte të rreptë vritet. Kur arrin aty Muji, beteja ka përfunduar. Nga armiqtë e vrarë kupton se
i biri megjithëse ishte vetëm shtatë vjeç, kishte luftuar si kreshnik. Këto tregohen në këngën “Vdekja
e Omerit”. Vajtimin e nënës e paraprin një tablo dramatike tronditëse. Muji varros me duart e veta
të birin në Lugjet e Verdha dhe kthehet në kullë. Ajkuna merr vesh lajmin e zi. Pas këtyre shpërthen
dhembja e nënës, vajtimi i saj. Në këtë vaj kemi diçka krejt të veçantë, që e bën këtë krijim poetik
lirik të qëndrojë midis këngëve epike heroike të kreshnikëve. Vetë Omeri është një fëmijë i parritur,
një luftëtar trim që la pas bëma kreshnikësh. Ajkuna, një nënë e dhembshur që vuan thellë vdekjen
142