LIBËR-MËSUESI-GJUHA-SHQIPE-9-

LIBËR MËSUESI GJUHA SHQIPE 9
Në thelb është një mosmarrëveshje brezash, jo vetëm në konceptin e jetës e të moralit , po para
së gjithash të ndjeshmërisë së saj. Halla e ka humbur rininë dhe flet me emocionet e humbjes, kurse
nusja do që ta jetojë rininë e saj.
Prandaj në këto marëdhënie, kërkesa e Hanko Hallës është kërkesë për mbisundim; nusja duhet
të jetë e nënshtruar dhe do të quhet e mirë vetëm nëse i urdhërohet vjehrrës.
“lepe” fjalë e parë, “peqe” fjalë e dytë. Edhe asgjë tjetër, vetëm “lepe”, “peqe”
Halla vetë kur kujton rininë e saj, fluturon në kujtime të bukura e të dhimbshme, ndërsa veshja mer
rëndësinë e dekorit. Duke përjetuar rininë e tashme të nuses, ajo vajton rininë e saj të bukur, por të humbur.
Halla ka përjetuar një tërmet shpirtëror; atë të ndërrimeve e të moskuptimeve.
Me kalimin e kohës çdo gjë është përmbysur. Është prishur rendi i mëparshëm dhe ky ndryshim
merr dimensione fantastike në të folurit e në të menduarit e figurshëm të plakës.
Kjo natyrë e përzishme është një pasqyrë e botës shpirtërore të shkretuar të Hallës. Dhe ky
shkretim ngriihet emocionalisht shkallë-shkallë, derisa arrin në nivelin e përmbysjes, të cilën e sjell
situata, Hankoja tanimë sheh se nuk dallohet mbi të tjerat, se të tjerat kanë guxim të kërkojnë
barazi në familje dhe shoqëri. Ajo shpreh në mënyrë të figurshme teorinë e famshme se nuk mund
të barazohet ”kongjili i zjarrit” me “gjerdanin e arit”; si në rrethin familjar, ashtu nuk mund të bëhet
barazimi i shtresave dhe në shoqëri.
Dallimet e shtresave shoqërore (nëpër rrëmujën e të menduarit të Hanko Hallës) nuk kanë të
bëjnë me dallime materiale por me dallime morale. Kalimi i Hanko Hallës nga bota e ngushtë e
familjes në botën e gjerë të shoqërisë, nis me udhëtimin e saj për në Tiranë, ku mënyra e jetesës, që
ajo nuk e do dhe nuk e kupton, e kthejnë atë përfundimisht në përmasën e saj njerëzore.
Lutja që i bën ajo djalit pas këtyre njohjeve të botës: “Ik e thuaj nuses të ma bëj hallall” – është
një zgjedhje e autorit që përmban në vete një simpati njerëzore për protagonisten e poemës së tij:
plaka nuk ndryshon e nuk ka si të ndryshojë, ajo vetëm mund të shpëtojë shpirtin e saj në raport me
nusen e vet. Autori nuk shfaq qëndrim të prerë dhe të hapur, por e lë hapur dritaren për lexuesin,
që ai ta ndjejë vetë këtë pjesë të botës, por pa dyshim duke e veshur tekstin me një ton elegjiak.
Vlerësimi: Bëhet vlerësimi i nxënësve për aktivizimin gjatë orës së mësimit, për saktësinë dhe
argumentimin e përgjigjeve.
Detyrë shtëpie: Bëni portretizimin e Hanko Hallës.
150