Principi evropskog regionalizma - Centar za regionalizam

Drugo, organizacija federalne države i autonomnih regija u velikojmeri je rezultat ratova koji su pratili raspad SFRJ, međunarodnih sporazumai etničke podeljenosti (Moldavija). Druge države su sačuvale jedinstvenudržavnu organizaciju, koja određuje vrste regionalnih nivoa.Treće, uprava na mezo nivou postoji u svim zemljama sem u CrnojGori i Republici Srpskoj 96 .U Federaciji Bosne i Hercegovine, kantoni kao veoma male federativnejedinice, predstavljaju specifičan tip mezo nivoa uprave. U preostalimzemljama Albaniji, Bugarskoj, Hrvatskoj, Moldaviji, Rumuniji, Srbiji i “Bivšojjugoslovenskoj Republici Makedoniji”, postoji dekoncentrisana državna vlasti na istom nivou lokalna samouprava, uz izuzetak Bugarske, Srbije i “Bivšejugoslovenske Republike Makedonije”.U Moldaviji je mezo nivo organizovan u prilično male jedinice (uproseku 1.100 km): oblasti, pogodne za obavljanje usluga i poslova, kojebi trebalo organizovati na među-opštinskoj osnovi. Ove oblasti veomapodsećaju na nekadašnje raion. U “Bivšoj jugoslovenskoj Republici Makedoniji”,mezo nivo se podudara sa nekadašnjim opštinama, dok glavni gradmože biti podležan posebnom zakonu.Četvrto, između susednih lokalnih uprava navedenih zemalja iliizmeđu kantona u okviru Federacije Bosne i Hercegovine ne postoji saradnjaili je ona vrlo mala. Povećano prenošenje vlasti kantonima u FederacijiBosne i Hercegovine dovelo je do ekonomskog deljenja, otežavajući razvojinicijativa. 97Reforme na opštinskom nivouOd svih zemalja potpisnica sporazuma jedino se u Hrvatskoj i “Bivšojjugoslovenskoj Republici Makedoniji” drastično promenila opštinska teritorijalnastruktura, dok je u Sloveniji post-socijalistička tranzicija dovela dopodele velikih opština, karakterističnih za stari režim.U Hrvatskoj su reforme upetostručile broj opština (od 101 opštine sauniformnim statusom 1989. godine; do sadašnjih 547 opštinskih entiteta).Opštine još uvek imaju uniformni status budući da usvajanje člana br. 33o lokalnoj upravi 2001. godine, i kvalifikacija “grad” nemaju pravne posledice.Ustav propisuje većim gradovima nadležnosti nad okrugom po zakonu(član 133), ali ove nadležnosti do danas nisu još primenjivane.96 Mezo nivo: Džim Šarp koristi termin “mezo-uprava” za institucije na srednjem (mezo) nivouorganizacije teritorijalne uprave, bez obzira na njihove razlike. On ih deli na institucijepodređene centralnoj vlasti i one sa pravnom autonomijom. On smatra da je razvoj mezoupravebaziran na razvoju ovih drugih. Dž.L.Šarp, “Evropski Mezo: Procena”, Razvoj mezoupraveu Evropi, London: Sage, 1993, str.1.97 Vidi govor Visokog predstavnika Pedi Ešdauna 14. 06. 2002. godine u Banja Luci u vezi sa“jedinstvenim privrednim prostorom” u Bosni i Hercegovini: “uspešne decentralizovanezemlje (…) nikad ne mešaju političko prenošenje vlasti sa ekonomskim deljenjem”180