Principi evropskog regionalizma - Centar za regionalizam

ske Republike Makedonije” ostali poprilično slični. Iako postoje neke razlikeizmeđu ovih sistema, osnovu opštinskih finansija u svakoj od njih činepodeljeni porezi. Davanja igraju veoma malu ulogu.Najviše se razlikuje finansijski sistem Hrvatske — prvo, zbog stvaranjažupanija za koje su neophodni finansijski izvori. Najveći profit od porezapotiče od dela poreza, a prenošenje novih odgovornosti na gradove finansiranoje koncesijom dodatnog dela lokalne dobiti od poreza na prihod. Prihodcentralne vlade od ličnog poreza na prihod je kao rezultat ovoga smanjen sa60 procenta na 25, 6. Lokalni porezi i drugi sopstveni prihodi čine samo malideo prihoda lokalne vlade. Opštine, pak, imaju mogućnost da sakupljajudodatni porez na porez na prihod, mogućnost koja je u osnovi rezervisana zavelike gradove; 12 gradova je koristilo ovu mogućnost do kraja 2003. godine.Ipak veoma nejednaka finansijska situacija između opština, gradova i državaukazuje na to da proces ujednačavanja nije dovoljno razvijen.Sada se on bazira na odluci o godišnjem minimumu finansijskogstandarda za svaku decentralizovanu funkciju, i vladinoj odluci o načinuizračunavanja broja ujednačenih funkcija za narednu godinu.Potrebno jestvoriti stabilniji sistem sa jasnim kriterijumima određenim zakonom.Porez i finansijski sistemi u državi Bosni i Hercegovini se razlikujuizmeđu Federacije Bosne i Hercegovine i Republike Srpske. Finansijski podaciodražavaju slabu poziciju države: samo 1,3 posto ukupnih troškova jefinansirano doprinosima entiteta. U Federaciji Bosne i Hercegovine, postojifederalni zakon o raspodeli javnog prihoda između kantona, a svaki kantonmora usvojiti zakon o raspodeli javnog dohotka opštinama. Inače je finansiranjelokalnih vlasti veoma slično u Federaciji Bosne i Hercegovine i RepubliciSrpskoj. Ceo sistem raspodele bazira se na podeli poreza iz grupe poreza,sa definisanim delom poreza za svaki porez. Ne postoji sistem državnih davanjai stope udela su predmet proizvoljnih varijacija oba entiteta i svakogkantona u Federaciji Bosni i Hercegovini.Postoji nekoliko lokalnih poreza na koje opštine imaju neograničenopravo i koji predstavljaju u proseku 10 posto opštinskog dohotka. U urbanimoblastima prihod koji nije dobijen od poreza može biti od velikog značaja.Kao rezultat toga, sistem ne dopušta opštinama da prave prognoze razvojasvog dohotka, a postoji i prilična fiskalna neujednačenost između opštinaoba entiteta. Uvođenjem poreza na dodatu vrednost, planiranog u 2006.godini, i zamenom poreza na promet, početni sistem više neće biti održiv, aceo finansijski sistem će zahtevati ponovno razmatranje.U Srbiji je budžet Vojvodine finansiran raspodelom baziranom natroškovima usluga prenesenim sa države na pokrajinu (10,4 miliona dinarau 2003. godini), i delom poreza (porez na prihod i na imovinu, 3,1 miliondinara); ovaj budžet nema vlastiti prihod.Izgleda da je lokalni finansijski sistem u Srbiji veoma jasan kad su upitanju opštine u odnosu na druge zemlje potpisnice sporazuma. Opštinskitroškovi iznose 5,6 procenata bruto domaćeg dohotka, što odgovara njihovimnadležnostima, ako uzmemo u obzir troškove direktno finansirane iz193