tis cum lupulorum folliculis potionem fibi parant,qua paffim loco Vini utntur, acillius pototes bandaliter titubant, quàm fi mera vina bibiffent, ut deaqua Lynceftrii ammis cecinit Ovidins. AntiquitusSeptentrionales populos potiones parare fibi confueviffeex Virgilio habemus his carminibus, ubi degente Septentrioni fubjecta fermonem habet: Hicnoctem ludo ducunt, O pocula lati. Fermento, atqueacidis imitantur vitea forbis.Sicuti ergo à doctis viris accepi, &apud Scriptoresliteras traditum eft, Operarii, qui in Hypogaeis adCervevifiam parandam incumbunt, iifdem ferè affectibusvexari folent, quipus apud nos Onenopaei,& Vini Deftillatores; ficuti enim hujufmodi potionumgenus non modicam viniinebriandi poffidet, utex Cerevifia fpiritum ardentem, quem Platerus lupulisadferibit, liceat extrahere; ita qui pocioneshujufmodi praeparant, digerunt, ac in Vafis recondunt,capitis doloribus, vertigine, anxietare tentarifolent. Inter Cerevifiam ac Vinum multum equidemconvenit; nam ficuti Vinum, cum Verno temporeflorent Vites, ob odorata effluvia , per aerem defperfanon exiguam alterationem perfentit, uti omnesnorunt, hoc idem contigit in Cerevifia, quam ajunt florente hordeo non parùm turbari, tefte Helmontio;& ficuti Vinum, ac illius fpiritus immoficepotus appetitum prorfud dejicit, fic idem prorfusCerevifia efficit recenter pota tefte eodem Helmontio,qui tradit Fermentura hac inebriandi, quamhabent potiones ex hordeo factae admirans Pliniusferipfit, mira visiorum folertia inventum effe, quomodoaqua inebriaret.Quibus ergo praefidiis Art Medica Oenopaeis, acVini Deftillatoribus fuccurret qui labores fuos impeduntpro re tanti momento ac neceffitaris elaboranda,tum ad Vitam fufttentandam, tum ad elebantiora,,ac praeftantiora remedia continnanda, adeòut fi Vini fpiritu Chymicorum Officinae carerent,ad tantum exiltimarionis faftigium nunquam Chymicaafcendiffet. Artem hant deftillandi, & Feparandivarias ac diverfas fubftantias, quz Vino infunt,mente concepit ac in votis habuit Galenus quifcripfit, fe periculo amnia fabiturum, fi quam machinam,aus artem invenire poffet, ficue in lacte,contrariarium prtium feparationes, ita in boc quoque,Ego igitur, quotiercumque hujufmodi Artificescurandos habeo, fi ex paedictis affectibus decimbant,feu cum in illorum Officinas pedem immifi,fuafor fum ut à Vino, eò magis à Vini fpiritu abftineant,ac prorfus abftemii fiant, per totum illudjambre, surgen los motines; y así se siguen los vértigos,los atontamientos, las jaquecas, lo mismo queal distenderse los vasos en una ingente plétora y,finalmente, como consecuencia de la perturbaciónde toda la economía natural, un adelgazamiento,una languidez de fuerzas y las afecciones descritasanteriormente, que son menos intensas en los queya están acostumbrados, pero más virulentas enaquellos que por primera vez se dedican a esta profesión.Cuenta Zacuto el Lusitano que, habiendollegado a una alquería un cortesano y habiendo entradocasualmente en la bodega, fue sacudido por elolor del vino de tal manera, que cayó en tierra comoherido por un rayo, muriendo a las pocas horas.Es cosa bastante sabida que lo mismo acontece enaquellos países en los que, en lugar de vino, se fabricacerveza, como en Alemania, Inglaterra y encasi todos los pueblos septentrionales. A pesar deque en dichos lugares florecen las vides, comoquiera que, por lo general; no maduran sus racimos,echando mano de la fermentación, cuando está germinando,de la cebada y semillas cereales (de lasqué tienen gran abundancia), a las que añaden hojitasde lúpulo, se preparan un brebaje que hace lasveces de vino y los que lo beben "se tambalean comosi hubieran bebido vino puro", como cantó Ovidio" refiriéndose al agua del río Lincestrio. Sabemospor Virgilio que antiguamente los pueblos delNorte solían prepararse una bebida de este tipo,cuando, al hablar de la gente que vive en el Septentrión,dice: "Aquí pasan la noche entregados al juegoy bebiendo alegremente un licor de cebada fermentaday ácidas bebidas, con las que imitan el jugode la viña".Tal como yo me he enterado de hombresinstruidos, y tal como aparece en las obras delos escritores, los obreros que en los hipogeos sededican a la fabricación de cerveza suelen verseaquejados prácticamente de las mismas dolenciasque, entre nosotros, aquejan a los bodegueros ydestiladores de vino. Dado que este tipo de bebidaposee una fuerza embriagadora no pequeña (hastael punto de que de la cerveza se puede extraer espírituardiente) que Platér atribuye al lúpulo, los quepreparan estas bebidas, las reparten y las embotellan,suelen verse aquejados de jaquecas, vértigos yansiedad.Entre la cerveza y el vino hay muchos puntos encomún: así como el vino, cuando, en primavera,florecen las vides, sufre una no pequeña alteracióndebido a los olorosos efluvios dispersos por el aire,129
tempus faltem, quo tali minifterio operam fuam locarint;ficuti ut quantum poffunt ab halitibus, qui èVino expirant, faciem averrant, eamque frígidaidentidem perfundant, nec non ut a fui ergafteriisad auram liberiorem captandam interdum pedemefferant. Ubi vero actum decumbere cogantur, operedimiffo, ea remedia praeferibenda, quae ad tumulentiam,& affectus tumulentiam comitantes curandosadhiberi folen:, qua de re confulantur Auctores,ac praecipuè inter caeteros Etmullerus; taliaautem funt verb. Grat. Acetum, Caftorium, SpiritusSalis Armoniaci praecipuè; nihil enim eft quod efficatiusvitia, ex Vini abufus contracta emendet,quam id, quod de fpiritu volatili utinofo participaet.Multa quoque recenfet Plinius ad ebrietatem praetavendam,quae vulgò fatis perfecta funt, ut amygdalaeamarae, braffica, & dulcia ferè emnia, quibusrecentiores multa addidere, qualia funt, quae Platerusin fua Praxi Medica longa enarratione ad radiumufque proponit, popularium epim fuorumconditionem mifertus, cim feribat tanquam civilequodam introdutum fuiffet, in conviviis poculis cerrareprolixam remediqrum ab ebrietate prae fervantiumferiem recenter, ut Abfinthium, Rutam lac,pulmones animalium affos, pofcam, poma acida,tum compofita medicamenta, ut Eletuaria ac variasmixturas, quae prius fumptae ab ebrietere praefervent.Operariis id genus, quibus tam conquifrtisremediis ob ipforum miferam conditionen uti nondatur, fimplicia pqtius, ac facilè parabilia remediaerunt ex ufu, ut Brafica, cujus per tot faecula commendaturvirtus ad ebrietatem tum praecavendam,tum fanandan, Raphanus, Aqua aceto diluta, quamPlaterus Ebrietatis antidotum appellat.como todo el mundo sabe, lo mismo sucede a lacerveza, que, según dicen, al florecer la cebada, seenturbia no poco, cómo lo atestigua Van Helmont;y así como el vino y su espíritu, bebido inmoderadamente,quita totalmente el apetito, de la mismamanera lo quita la cerveza recién bebida, como lotestimonia igualmente Van Helmont , quien aseguraque la cerveza quebranta y debilita el fermentoestomacal. Plinio, admirado de la facultad embriagadoraque tienen las bebidas hechas a base de cebada,nos dejó escrito que "la rara habilidad de losvicios ha llegado a inventar cómo el agua puedeemborrachar".¿Con qué remedios podrá socorrer la medicina a losvinicultores y destiladores de vino que gastan susenergías en la elaboración de un producto de tantaimportancia y tanta necesidad, bien sea para el sustentode la vida cómo para la preparación de remediosmás refinados y efectivos, hasta el punto deque, si el espíritu de vino hubiera llegado a faltar enlos laboratorios de los químicos, la química nuncahabría llegado a tal cima de estimación? Este artede destilar y separar las diversas y distintas sustanciasque se dan en el vino lo ideó y lo deseó poseerGaleno, quien escribió" que "estaba dispuesto aarrostrar todo tipo de peligros con tal de poder inventaruna máquina o artificio con el que, como enla leche, poder separar las partes contrarias". Asípues, yo, cada vez que tengo que atender a obrerosde éstos, bien sea que guarden cama como consecuenciade las mencionadas dolencias o bien quepenetre yo en sus bodegas, les aconsejo que se abstengandel vino y especialmente del espíritu de vinoy que se vuelvan totalmente abstemios, al menosdurante todo el tiempo en que se dediquen a su trabajo,así como que, en la medida de lo posible,vuelvan su rostro ante las emanaciones que se desprendendel vino, lo laven continuamente con aguafría y que, de cuando en cuando, salgan de sus ergástulosa respirar aire más puro. Cuando se veanobligados a guardar cama, dejando su trabajo, se lesdeberá prescribir aquellos remedios que se suelenemplear en la cura de la borrachera .Y de aquellasafecciones que la acompañan. Sobre esta cuestiónconsúltense. diversos autores y especialmente, entretodos ellos, Ettmüller : entre estos remedios tenemos,por ejemplo, el vinagre, el castóreo y, sobretodo, el espíritu de sal amoniacal. En efecto, nadahay que sea más eficaz, a la hora de reparar los dañosproducidos por el abuso del vino, que aquelloque participa del espíritu volátil de la orina. Plinio130
- Page 4 and 5:
El Instituto Nacional de Seguridad
- Page 6 and 7:
ÍNDICE DE CONTENIDOSTRATADO SOBRE
- Page 8 and 9:
XXIV. Lapicidae (Canteros, Trabajad
- Page 12 and 13:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBALas man
- Page 14 and 15:
Módena y Países Bajos), pueden ha
- Page 16 and 17:
Ramazzini le lleve a citar admirado
- Page 18:
Cabe resaltar la grandiosa labor ll
- Page 22 and 23:
Morbis Artificum subiturum video, v
- Page 24:
Cum ad Aegrotum deveneris, interrog
- Page 27 and 28:
gingivarum ulcera, artuum dolires a
- Page 29 and 30:
Asthamatis speciera quamdam describ
- Page 31 and 32:
metallorum, , & fosfilium, quae hab
- Page 33 and 34:
Naturae consilio, u tunde malum pro
- Page 35 and 36:
electrolítica. Esta técnica se ut
- Page 37 and 38:
motum impediiffe. Nimius effem, fi
- Page 39 and 40:
ob torporem inductum, & vim fentien
- Page 41 and 42:
Esta última vía de entrada se enc
- Page 43 and 44:
corium, per quod Mercurius alioquin
- Page 45 and 46:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 47 and 48:
Ut ad penfum meum redeam, chymicis
- Page 49 and 50:
opera indigent. Mirari autem defii,
- Page 51 and 52:
Comentario:El autor comienza su art
- Page 53 and 54:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 55 and 56:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 57 and 58:
Specularii ergo Artifices, Mercuriu
- Page 59 and 60:
Fere colorum materiam e mineralium
- Page 61 and 62:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 63 and 64:
Comentario:Ramazzini reconoce la du
- Page 65 and 66:
Sero vaccino, atque amulfionibus fe
- Page 67 and 68:
adfcribunt Recentiores , uti Caefal
- Page 69 and 70:
ergo tunc temporis oblaedit Artific
- Page 71 and 72:
Mitridatum, ac ea quae fpecifica vi
- Page 73 and 74:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 75 and 76:
ComentarioLo que más me ha llamado
- Page 77 and 78:
lassitudinem incideret, tunc miser
- Page 79 and 80:
Fascinationem similiter, quae per o
- Page 81 and 82:
Ya, hace unos 2500 años, en Babilo
- Page 83 and 84:
Desde cualquier percepción, consid
- Page 85 and 86:
utebantur Fullones ut Veftes purpur
- Page 87 and 88:
maligna Serofitate, in Vulgus vagar
- Page 89 and 90: in publicas vias conjectis, ob grav
- Page 91 and 92: Chymicos tam de urina resentí homi
- Page 93 and 94: mascarillas respiratorias adecuadas
- Page 95 and 96: qui claufo Cubiculo, & ubi mullum f
- Page 97 and 98: hujufmodi minifteria ad loca vilior
- Page 99 and 100: femper licet, aliquid labis humorib
- Page 101 and 102: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 103 and 104: corporibus enim obefis, & ubi craff
- Page 105 and 106: Spirituum Medicina juxta Modernos o
- Page 107 and 108: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 109 and 110: Id autem tribus ex causis agebant,
- Page 111 and 112: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 113 and 114: eddit, non tam funefta eft, nec tam
- Page 115 and 116: Comentario:En la naturaleza el ciel
- Page 117 and 118: egregié explicat Martinnus noster
- Page 119 and 120: potissimum in iis Nutricibus, quae
- Page 121 and 122: Nutrices proprio Viro penitùs segr
- Page 123 and 124: cos ductus propellendo versus mamma
- Page 125 and 126: quae nunquam nubunt, lac in mammis
- Page 127 and 128: Si verò passiones hystericae à ni
- Page 129 and 130: se ipsas sensim exhauriunt, & Infan
- Page 131 and 132: pítulo, como pústulas, sarna, cos
- Page 133 and 134: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 135 and 136: aceto extractio, ut chymicae operat
- Page 137 and 138: quuae per Spiritum Sal. Armoniaci f
- Page 139: Non femel, nee fine admiratione mih
- Page 143 and 144: tos de Hajji Firuz Tepe en los Mont
- Page 145 and 146: succo fermentatur, et fauces non so
- Page 147 and 148: Romanos quoque ab Urbe condita usqu
- Page 149 and 150: Comentario:¿Qué otra cosa hay par
- Page 151 and 152: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 153 and 154: quodcumque ex lino contextum opus a
- Page 155 and 156: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 157 and 158: volatilium, quibus ad turgentiam sa
- Page 159 and 160: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 161 and 162: El Instituto Nacional de Silicosis
- Page 163 and 164: His addendum, quod dum linteamina,
- Page 165 and 166: obruantur, ut infra aquam demersa p
- Page 167 and 168: das, fungicidas, nematocidas y otro
- Page 169 and 170: inquam, creyere licet variis aegrit
- Page 171 and 172: Los baños de más reconocido prest
- Page 173 and 174: modum illos curandi varium inibi es
- Page 175 and 176: morborum in pejorem statum lapsus.
- Page 177 and 178: con óxido metálico para formar un
- Page 179 and 180: doctiffimus Mercurialis, ubi ait, f
- Page 181 and 182: Comentario:Tras la lectura del Cap
- Page 183 and 184: data opera, ad hujusmodi spectaculu
- Page 185 and 186: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 187 and 188: more habet publicos proventus condu
- Page 189 and 190: Lo que ocurrió antes del 70, en el
- Page 191 and 192:
cui Herus Chremes respondes: Refina
- Page 193 and 194:
nonfic autem Pulmones, qui in viole
- Page 195 and 196:
purinvocat Hippocrates, ulcus callo
- Page 197 and 198:
Comentario:El capítulo XXXIII de B
- Page 199 and 200:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 201 and 202:
magis in medio, quam in extremitati
- Page 203 and 204:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 205 and 206:
sicuti & tenuissiman diaetam, quoti
- Page 207 and 208:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 209 and 210:
horas aliquot interpolate opere suo
- Page 211 and 212:
anhelitus cohibitione opus est ad a
- Page 213 and 214:
Comentario:Una peculiar voz…No mu
- Page 215 and 216:
initium morbis pectoris, fluxiohibu
- Page 217 and 218:
tanquam id morbid anfa extitiffet;
- Page 219 and 220:
mox allium pane comedit; & in confu
- Page 221 and 222:
Para Ramazzini las causas determina
- Page 223 and 224:
undur, uti acutae febres, morbid pe
- Page 225 and 226:
Golpes derivados de aparejos o con
- Page 227 and 228:
sunt Deuteronomii verba: Habebis ex
- Page 229 and 230:
considerandam inquit; siquidem si c
- Page 231 and 232:
is sigillum, et tristissimam mortis
- Page 233 and 234:
Comentario:A veces los técnicos no
- Page 235 and 236:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBADE LITE
- Page 237 and 238:
damna, quae cacochylian, licet Jovi
- Page 239 and 240:
cujus propia est prudentia, ut Merc
- Page 241 and 242:
Privilegio, impune incedant; quod n
- Page 243 and 244:
sui , ut hujusmodi capillamentis ,
- Page 245 and 246:
erat, ac ordo. Sic Homerus: Ut lavi
- Page 247 and 248:
um Profesores, sed cum moderamine i
- Page 249 and 250:
cometidos por tanto impío como deb
- Page 251 and 252:
in charta apparet impressum totum i
- Page 253 and 254:
Al grupo de operarios que realizan
- Page 255 and 256:
temporis progressu desterré robar
- Page 257 and 258:
ción, regular adecuadamente los si
- Page 259 and 260:
fuerit, Helmontius, ipfemet refert
- Page 261 and 262:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 263 and 264:
ium certe laboriosumest, brachiis p
- Page 265 and 266:
Iidem quoque gibbosi evadunt ex con
- Page 267 and 268:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 269 and 270:
abajo, ya que el serrín le caen so
- Page 271 and 272:
opere vacare. Nec tanti lucrum face
- Page 273 and 274:
mum rapido, mirum non eft figraviff
- Page 275 and 276:
pasaban largas jornadas en las mism
- Page 277 and 278:
jurgis extat Mons Festinus dictus,
- Page 279 and 280:
Comentario:A modo de introducción
- Page 281 and 282:
in mare cecidit; nunc autem reperto
- Page 283 and 284:
sensibili perspiratu, locus enim in
- Page 285 and 286:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 287 and 288:
necnon a sitis & inediae tolerantia
- Page 289 and 290:
Tirando tórtolas o codornices en l
- Page 291 and 292:
ex hac mixtura acres particulas com
- Page 293 and 294:
no contaminamos nuestros ríos. Tra
- Page 295 and 296:
dentem, honestisque moribus praedit
- Page 297 and 298:
moderatio. Iis quae carnibus abstin
- Page 299 and 300:
non atis noctu somnum captasse vide
- Page 301 and 302:
Quoniam vero quearere quis posset,
- Page 304 and 305:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBAHipócr
- Page 306 and 307:
jardín de Antonio Castor y conoci
- Page 308 and 309:
con el título de Methodus curandis
- Page 310 and 311:
CelsoAulo Cornelio Celso (ca.25 a.
- Page 312 and 313:
capaz de realizar las operaciones d
- Page 314 and 315:
ta el 25%: unos 4 L) y extravascula
- Page 316 and 317:
sia. Diágoras y Erasístrato lo co
- Page 318 and 319:
Ha quedado obsoleta, aunque se la p
- Page 320 and 321:
gisto + cenizas o Metal = flogisto
- Page 322 and 323:
pas antes de quedar el que ahora ti
- Page 324:
ENSAYO “De Morbis Artificum Diatr