palato fatisfiet, diciendo, quod sicuti in rerum naturaquaedam sunt Venena quae cum partibus quibusdam,ut Lepus Marinus cum Pulmonibus, Cantaridescum Vesica, Turpedo cum nervis, sic halitus illiex hummanis foecibus per varios corruptionis gradustrium annorum spatio, talem adsciscant naturam,ut Oculos tantúm lacessant, coeteris veró partibusignoscant? Mihi certe si quis talem rationemobtruderet, ea sanè non multum saperet, quare neccuiquam pro ratione alicuius ponderis illam venditarelubet. Nihil profecto aeoeptius est, nihilquemagis crepant Medici, quam particularem hanc inimicitiam,quam habet externa quaedam cum quibusdamcorporis nostri partibus: sicque citissimo abinvolutis quaestionibus se expediunt, verúm obscuraper nescio quid magis obscurum explicantur.Olaus Borichius, ut ex Boneta, Cantharides negatex vi sua specifica esse magis infensas Vesicae,quam caeteris partibus, licet per os assumptae, velexteriús appositae ut in Phoenigmis vim suam ulcerativamac pungentem in Vesica magis exerant; idenim fieri ait eo quod Salia volatilia Cantharidumsero sanguinis sociata, sicque ad Vesicam cum Urindelata, eamdem Vesicam denudatam, nulloque mucoreoblinitam pungant & excorient, quod in caeterispartibus non tam prompte efficiunt, dum nonvehuntur in solo sero, fed una cum sanguine & pituita,a quorum mixtura illarum vis retundatur. Anergo potiùs dicendum, putrem exhalationem èCloacis elevatam Operariorum oculos (quae partesmagis obviae sunt, & exquisitissimi sensus) tenuissimisparticulis, tanquam spiculis fodicando, lachrymalemsuccum elicere, illique se consociare insestum,minimè verò caeteris partibus, in quibussimilem succum non reperiat? Olaus Borrichiuscasum refert Oenopolae, qui a solum aspectumAceti cohorrescebat, ac totus sidore frigido perfundebatur:An vapores acidi, aille, Oculis O naribusillius sunt molesti?Quaecumque sit causa ac modus, quo a tetrailla exhalatione Foricariorum oculi afficiantur potiùs,quam caeterae partes, certe constat, oculo exnativa sua indole ad susceptionem & emissionemaeque pronos esse. Lippitudinem contagiosan esse,oculum sanum scilicet ab alterius oculis lippis morbosa-effluviaexcipere ipsa demonstrat experentia,ac Artis Medicae Procederes unanimitet testantur.Scitum est Ovidianum illud:Dum spectant Oculi lesos, leduntur O ipsi:como nebulosos; una vez examinado, volví a preguntarleacerca del remedio o solución que normalmente utilizaba, tanto él, como sus compañeros de trabajo; la respuestafue ,que la misma que él iba a llevar a cabo deinmediato, volver a su casa, entrar en una habitacióncerrada y oscura , permaneciendo en ella hasta el díasiguiente, lavándose frecuentemente con agua tibia comoúnica forma de aliviar el gran dolor que sufría. Volvía insistir preguntándole si sentía dolores en la garganta,dificultades para respirar, irritación nasal, dolores decabeza, nauseas, etc. a todos estos males me contestónegativamente, solo los ojos, resultando de extrema urgenciaregresar a su retiro para descansar la vista y deesta forma intentar no perder la visión completamentecomo le había ocurrido ya a muchos de sus compañerosde trabajo. Se despidió protegiendo sus ojos con las manos, dirigiéndose a su casa.Posteriormente, me he ido encontrando con mas trabajadoresde esta profesión, prácticamente ciegos o con escasavisión casi todos, mendigando por las calles de laciudad, no extrañándome nada que unas terribles emanacionesafecten de forma tan mortífera los delicadosórganos que conforman la visión a través de los ojos.En Ballonio se ha podido constatar a través de un obrerode esta especialidad, procedente de París, la pérdidade la visión, atribuyéndose como causa de este mal a laprofesión que llevaba a cabo: la limpieza de las letrinasde los barrios.La pregunta era, por qué son los ojos, fundamentalmente,los miembros u órganos casi exclusivamente afectados,sin afectar a otros miembros como los pulmones, niel cerebro, ni algún mal relacionado con la inhalación.Sigo preguntándome aún, con gran dosis de perplejidady asombro los hechos narrados, porque no encuentrorazón alguna que expliquen los hechos; decantándomeen mi razonamiento a pensar que la inmundicia, fermentaday posteriormente removida , produce un gas o ácidovolátil de enorme capacidad erosiva, dándose la circunstanciaque, entiendo puede tener cierta contundencia, deque las monedas de bronce y plata que los trabajadorestengan en sus alforjas o bolsa, cambien su color a negras,al igual que ocurre con las vasijas de metal colocadaspróximas a los conductos de evacuación de residuosy cloacas en general, o las maderas pintadas de hornacinassituadas al alcance de las emanaciones.No obstante, dichos gases o emanaciones, en la línea derazonamiento anteriormente expuesta, lógicamente deberíanproducir daños en el sistema respiratorio, dadoque del conocimiento que se tiene, no existe nada masnocivo que tales efluvios, afectando igualmente a la masasanguínea, ya que por su propia naturaleza poseecierta dulzura, corroborada por el mismo sentido.67
Fascinationem similiter, quae per oculorum obtatumcreditur fieri, non alio modo contingere crediderim,quam quod è fascinantis ocultis radiosaquaedam emanatio fiat; quae in alterius oculos tanquamrem cognatam se infinuet, ac inficiat, sicPlautus: Exeundum herclè tibi foras Conspectatrixcum oculis emissitiis. Novi ego nobilem Adolescentulamad Tabem fere deductam, quae nullis remediissanari potuit, nisi cum hortatu meo é finuAviae suae Vetulae à qua unice diligebatur, evulsaest, & cum Ancillis adolescentulis connutrita est;unde mihi non lis parva cum Vetula illa Matronasoborta est, quod illam tanquam Sagam apud PaellamNeptem adeo sibi charam infamassem; nequeullis rationibus persuaderi potuit, id peculiare vitiumsenilis aetatis esse, ut ex oculis emanationesquasdam tenerae aetatulae parùm salubres effundat;ac sicuti oculorum est modo amorem, modo odiumspirare, sic iuvenilis aetatis magis proprium esseamorem quam senilis, cuius obtutus torvus ac tetricusess consuevit.Non est hic loci, ut de oculorum natura quicquamadiiciam, libeat tamen locum insignem Platoniusadferre. Socrates enim inducitur edocens, quomodointelligenda sit celebris illa inscriptio in DelphiciTempli vestibulo: Nolce te ipsum.Sic igitur Socrates ad Alcibiadem: Num advertisti;quod facies hominis in oculum intuentis in oppositivisu relucet, veluti in speculo; quam summam vocamuspupillam simulacrum inspicientis existens?Oculus igitur demum ita se ipsum sernit, cum inoculum inspicit undique, praeterea intendit, quodoculi optimum est, O quo oculus ipse videt. Oculusergo, cum se ipsum visus est, in oculum inspiceredebet.Ut vero ad infstitutum meum redeam, hisce operariis,quorum ministerium in omnibus Civitatibus estadeo necessarium, aequum est ut aliquo praesidiosuccurrat Ars Medica, quando Leges Civiles edictocavebant, ne Cloacas purganti aut mundanti vis fieret,etiamst ad alienas aedes pertingeret. Ego iisdemsualor fui, ut Vesiculas translucidas ori apponant,ut solem ii, qui operantur in Minium polientibus,vel breviori mora in expurgandis Cloacis se exerceant,sive, si ex natura sua imbecilliotem visumhabeant, Artem huiulmodi deserant, & alteri se addicant,ne ob insamem & sordidum quaestum oculiscapti cogantur emendicare. Quando autem experientiaipsis compertum est, salubrem esse moramin obscuro Conclavi, quod rationi certe congruit,Sin embargo, es solo a los ojos donde estas fétidasemanaciones actúan de forma tan atroz, hiriéndolosde forma tan fina y certera que quitan la percepciónde la luz.¿Sería una explicación válida, decir que , dado queen la Naturaleza existen venenos que presentan particularesincompatibilidades con determinadas partesde nuestro organismo- por ejemplo, la liebremarina con los pulmones o el pez torpedo con losnervios-,de forma igual, estos vapores o emanacionesque surgen de las heces humanas, después deun proceso de putrefacción de tras años, toman unanaturaleza tal que afectan únicamente a los ojos, noafectando a los restantes miembros? Por mi parte,solo puedo decir que, si alguien intentara convencermecon una explicación de estas características,no lo lograría con facilidad ; por la misma razón,no me gustaría tratar de convencer a otros con losmismos argumentos.Sin embargo, no existe nada que tenga mayoraceptación entre los médicos y nada que se les caigamenos de los labios que la particular enemistadque existe entre algunas sustancias externas conalgunos miembros de nuestro cuerpo; así, en un dospor tres salen del paso de cuestiones de difícil explicación,exponiendo cosas oscuras por otras todavíamás intrincadas.Olaf Borrich como puede observarse en la obra deBonet niega que las cantáridas sean por propio poderespecífico, mas nocivas a la vejiga que a otrosmiembros, aunque, tomadas por vía oral, o en usoexterno, tal como en los emplastos, hacen mayorostentación de sus características ulcerativas y punzantesen la vejiga. Según el mismo autor, estascosas ocurren porque las sales volátiles de las cantáridas,cuando se unen al suero sanguíneo y sonconducidas a la vejiga junto a la orina, producen unefecto de punzado despellejando a la propia vejigaal encontrarse ésta desnuda y desprotegida y no disponerde ningún tipo de mucosa envolvente, comosucede con otros miembros, donde dicha accióndestructiva se produce con mayor lentitud, ademásde que los volátiles no son conducidos solo con eltorrente sanguíneo , sino que también, con la pituita,significa una mayor disolución de las sales ,disminuyendo por tanto, sus efectos. Se planteaigualmente, si no habría que entender que la emanaciónputrefacta que emanan de las cloacas , consus finísimas partículas hacen el élla.68
- Page 4 and 5:
El Instituto Nacional de Seguridad
- Page 6 and 7:
ÍNDICE DE CONTENIDOSTRATADO SOBRE
- Page 8 and 9:
XXIV. Lapicidae (Canteros, Trabajad
- Page 12 and 13:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBALas man
- Page 14 and 15:
Módena y Países Bajos), pueden ha
- Page 16 and 17:
Ramazzini le lleve a citar admirado
- Page 18:
Cabe resaltar la grandiosa labor ll
- Page 22 and 23:
Morbis Artificum subiturum video, v
- Page 24:
Cum ad Aegrotum deveneris, interrog
- Page 27 and 28: gingivarum ulcera, artuum dolires a
- Page 29 and 30: Asthamatis speciera quamdam describ
- Page 31 and 32: metallorum, , & fosfilium, quae hab
- Page 33 and 34: Naturae consilio, u tunde malum pro
- Page 35 and 36: electrolítica. Esta técnica se ut
- Page 37 and 38: motum impediiffe. Nimius effem, fi
- Page 39 and 40: ob torporem inductum, & vim fentien
- Page 41 and 42: Esta última vía de entrada se enc
- Page 43 and 44: corium, per quod Mercurius alioquin
- Page 45 and 46: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 47 and 48: Ut ad penfum meum redeam, chymicis
- Page 49 and 50: opera indigent. Mirari autem defii,
- Page 51 and 52: Comentario:El autor comienza su art
- Page 53 and 54: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 55 and 56: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 57 and 58: Specularii ergo Artifices, Mercuriu
- Page 59 and 60: Fere colorum materiam e mineralium
- Page 61 and 62: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 63 and 64: Comentario:Ramazzini reconoce la du
- Page 65 and 66: Sero vaccino, atque amulfionibus fe
- Page 67 and 68: adfcribunt Recentiores , uti Caefal
- Page 69 and 70: ergo tunc temporis oblaedit Artific
- Page 71 and 72: Mitridatum, ac ea quae fpecifica vi
- Page 73 and 74: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 75 and 76: ComentarioLo que más me ha llamado
- Page 77: lassitudinem incideret, tunc miser
- Page 81 and 82: Ya, hace unos 2500 años, en Babilo
- Page 83 and 84: Desde cualquier percepción, consid
- Page 85 and 86: utebantur Fullones ut Veftes purpur
- Page 87 and 88: maligna Serofitate, in Vulgus vagar
- Page 89 and 90: in publicas vias conjectis, ob grav
- Page 91 and 92: Chymicos tam de urina resentí homi
- Page 93 and 94: mascarillas respiratorias adecuadas
- Page 95 and 96: qui claufo Cubiculo, & ubi mullum f
- Page 97 and 98: hujufmodi minifteria ad loca vilior
- Page 99 and 100: femper licet, aliquid labis humorib
- Page 101 and 102: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 103 and 104: corporibus enim obefis, & ubi craff
- Page 105 and 106: Spirituum Medicina juxta Modernos o
- Page 107 and 108: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 109 and 110: Id autem tribus ex causis agebant,
- Page 111 and 112: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 113 and 114: eddit, non tam funefta eft, nec tam
- Page 115 and 116: Comentario:En la naturaleza el ciel
- Page 117 and 118: egregié explicat Martinnus noster
- Page 119 and 120: potissimum in iis Nutricibus, quae
- Page 121 and 122: Nutrices proprio Viro penitùs segr
- Page 123 and 124: cos ductus propellendo versus mamma
- Page 125 and 126: quae nunquam nubunt, lac in mammis
- Page 127 and 128: Si verò passiones hystericae à ni
- Page 129 and 130:
se ipsas sensim exhauriunt, & Infan
- Page 131 and 132:
pítulo, como pústulas, sarna, cos
- Page 133 and 134:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 135 and 136:
aceto extractio, ut chymicae operat
- Page 137 and 138:
quuae per Spiritum Sal. Armoniaci f
- Page 139 and 140:
Non femel, nee fine admiratione mih
- Page 141 and 142:
tempus faltem, quo tali minifterio
- Page 143 and 144:
tos de Hajji Firuz Tepe en los Mont
- Page 145 and 146:
succo fermentatur, et fauces non so
- Page 147 and 148:
Romanos quoque ab Urbe condita usqu
- Page 149 and 150:
Comentario:¿Qué otra cosa hay par
- Page 151 and 152:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 153 and 154:
quodcumque ex lino contextum opus a
- Page 155 and 156:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 157 and 158:
volatilium, quibus ad turgentiam sa
- Page 159 and 160:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 161 and 162:
El Instituto Nacional de Silicosis
- Page 163 and 164:
His addendum, quod dum linteamina,
- Page 165 and 166:
obruantur, ut infra aquam demersa p
- Page 167 and 168:
das, fungicidas, nematocidas y otro
- Page 169 and 170:
inquam, creyere licet variis aegrit
- Page 171 and 172:
Los baños de más reconocido prest
- Page 173 and 174:
modum illos curandi varium inibi es
- Page 175 and 176:
morborum in pejorem statum lapsus.
- Page 177 and 178:
con óxido metálico para formar un
- Page 179 and 180:
doctiffimus Mercurialis, ubi ait, f
- Page 181 and 182:
Comentario:Tras la lectura del Cap
- Page 183 and 184:
data opera, ad hujusmodi spectaculu
- Page 185 and 186:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 187 and 188:
more habet publicos proventus condu
- Page 189 and 190:
Lo que ocurrió antes del 70, en el
- Page 191 and 192:
cui Herus Chremes respondes: Refina
- Page 193 and 194:
nonfic autem Pulmones, qui in viole
- Page 195 and 196:
purinvocat Hippocrates, ulcus callo
- Page 197 and 198:
Comentario:El capítulo XXXIII de B
- Page 199 and 200:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 201 and 202:
magis in medio, quam in extremitati
- Page 203 and 204:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 205 and 206:
sicuti & tenuissiman diaetam, quoti
- Page 207 and 208:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 209 and 210:
horas aliquot interpolate opere suo
- Page 211 and 212:
anhelitus cohibitione opus est ad a
- Page 213 and 214:
Comentario:Una peculiar voz…No mu
- Page 215 and 216:
initium morbis pectoris, fluxiohibu
- Page 217 and 218:
tanquam id morbid anfa extitiffet;
- Page 219 and 220:
mox allium pane comedit; & in confu
- Page 221 and 222:
Para Ramazzini las causas determina
- Page 223 and 224:
undur, uti acutae febres, morbid pe
- Page 225 and 226:
Golpes derivados de aparejos o con
- Page 227 and 228:
sunt Deuteronomii verba: Habebis ex
- Page 229 and 230:
considerandam inquit; siquidem si c
- Page 231 and 232:
is sigillum, et tristissimam mortis
- Page 233 and 234:
Comentario:A veces los técnicos no
- Page 235 and 236:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBADE LITE
- Page 237 and 238:
damna, quae cacochylian, licet Jovi
- Page 239 and 240:
cujus propia est prudentia, ut Merc
- Page 241 and 242:
Privilegio, impune incedant; quod n
- Page 243 and 244:
sui , ut hujusmodi capillamentis ,
- Page 245 and 246:
erat, ac ordo. Sic Homerus: Ut lavi
- Page 247 and 248:
um Profesores, sed cum moderamine i
- Page 249 and 250:
cometidos por tanto impío como deb
- Page 251 and 252:
in charta apparet impressum totum i
- Page 253 and 254:
Al grupo de operarios que realizan
- Page 255 and 256:
temporis progressu desterré robar
- Page 257 and 258:
ción, regular adecuadamente los si
- Page 259 and 260:
fuerit, Helmontius, ipfemet refert
- Page 261 and 262:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 263 and 264:
ium certe laboriosumest, brachiis p
- Page 265 and 266:
Iidem quoque gibbosi evadunt ex con
- Page 267 and 268:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 269 and 270:
abajo, ya que el serrín le caen so
- Page 271 and 272:
opere vacare. Nec tanti lucrum face
- Page 273 and 274:
mum rapido, mirum non eft figraviff
- Page 275 and 276:
pasaban largas jornadas en las mism
- Page 277 and 278:
jurgis extat Mons Festinus dictus,
- Page 279 and 280:
Comentario:A modo de introducción
- Page 281 and 282:
in mare cecidit; nunc autem reperto
- Page 283 and 284:
sensibili perspiratu, locus enim in
- Page 285 and 286:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 287 and 288:
necnon a sitis & inediae tolerantia
- Page 289 and 290:
Tirando tórtolas o codornices en l
- Page 291 and 292:
ex hac mixtura acres particulas com
- Page 293 and 294:
no contaminamos nuestros ríos. Tra
- Page 295 and 296:
dentem, honestisque moribus praedit
- Page 297 and 298:
moderatio. Iis quae carnibus abstin
- Page 299 and 300:
non atis noctu somnum captasse vide
- Page 301 and 302:
Quoniam vero quearere quis posset,
- Page 304 and 305:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBAHipócr
- Page 306 and 307:
jardín de Antonio Castor y conoci
- Page 308 and 309:
con el título de Methodus curandis
- Page 310 and 311:
CelsoAulo Cornelio Celso (ca.25 a.
- Page 312 and 313:
capaz de realizar las operaciones d
- Page 314 and 315:
ta el 25%: unos 4 L) y extravascula
- Page 316 and 317:
sia. Diágoras y Erasístrato lo co
- Page 318 and 319:
Ha quedado obsoleta, aunque se la p
- Page 320 and 321:
gisto + cenizas o Metal = flogisto
- Page 322 and 323:
pas antes de quedar el que ahora ti
- Page 324:
ENSAYO “De Morbis Artificum Diatr