DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT IIIDE MORBIS EORUM, QUI APUD AROMATA-RIOS VARU PLANTARUM FEMINA SACBAROCONDIUNTCAPITULO IIIDE LAS ENFERMEDADES DE LOS QUEHACEN LOS CONFITES DE DIFERENTES SE-MILLAS EN LOS TALLERES DE LOSESPECIEROSAd Mensarum delicias, & alios quoque ufusfacharo condiri folent varia Plantarum femina, utiAmigdalae, Piftacia, Pineae, Faenituli, Coriandri,Santocini femina & recentes quoque fructus, resequidem iis quipus parantur pergratae; non ita veroiis qui illas parant, nam ex hujufmodi ministerionon levia funt mala quae referunt. Alaqueariis fufpenduntamplum Craterem ex Orichalco, qui fubduntinconvenienti diftantia catinum carbonibusaccenfis plenum, portea rebus condiendis in craerepofitis è vafe fuperpofiro in debita diftantia fachorumliquidum quitatim per epitomium defruit. Duoergo miftri, uti fieri folet Venetiis, ubi huic opericulturo incumbirut cui aliis in locis unus tantumfufficit, craterem ilum circumagitant , quom pactocandida cufta operariunturea, quae in cráteres funtpofita. In hoc oerare Miniftri, non poffunt quin totaface fuper illum craterem, colorem,& ftiritus exhalantes& fi per totum diem in hoc opera excercerivelim facili negocio magnas labes contrahent, uticephalalgias , oculorum dolores , atque etiam graveanhelitos. Tria funt, quae Operarios maxime infeftas,Carbones accenfi, Crater excalefactus, acdemum demun Sacharum ipfum.Carbo ignis eftproductum, patentis lucidiffmi proles nigerrima,cujus naturam licet potius admirari, cuam vellecognofcere. Quid in Carbonibus, ajebat Divus AuftinusIn Libro de Citate Dei: Nonne miranda eft , Otanta infirmitas, ut ictu leviffmo frangantur, preffufacillimo conterantur, nula aetate vincantur, ufqueadeo, ut eos fubfternere foleant qui limites figunt,ad litigatorem convincendum , fed admiranda magiseft illius peftifera vis, qua temporis. FERE momentohominen necat, nifi Illia exitus liber pateat.Quam vi id efficiat , cum pruna ardente, in locoetiam conclufo id no agant, inter res abditas adhuceft,hufque poteftatis luffocativae, multo funtexempla. Quam graviter fumo Carbonum afflictusPara los placeres de la mesa así como otros finesusos , suelen condimentarse con azúcar variostipos de semillas frutos secos. Ejemplo de éstas/osson: almendras, pistachos, piñones, cilantro, ajenjo,así como frutas frescas. Una vez elaborados todosestos productos resultan muy placenteros al paladarde aquellos comensales que las disfrutan pero nopara los trabajadores que las preparan, ya que dichaelaboración acarrea graves problemas para su salud.Entre las tareas que estos trabajadores llevana cabo debe señalarse la de colgar de las vigas deltecho un gran caldero de latón, bajo el cual, y a unadistancia prudencial, sitúan un brasero repleto decarbón incandescente. A continuación se viertenlos frutos o semillas y se mezclan todos en el caldero.Desde un recipiente colocado encima del caldero,a distancia adecuada, se hace caer fluir, gota agota a través de una boquilla, el azúcar líquido. Dostrabajadores, (en otros lugares sólo uno) como escostumbre en Venecia donde estos menesteres trabajos,oficio confiteros tienen gran tradición, mediantemovimientos circulares aplicados al caldero,consiguen que el azúcar líquido cubra las semillasfrutos que se encuentran en el interior del mismo ytodas ellas/os queden cubiertas/os de forma homogéneapor una costra banca. Durante esta fase, lostrabajadores permanecen con la cara sobre el caldero,inhalando el aire caliente y los vapores quedel mismo emanan. Por todo ello, no resulta difícilde comprender que, al final de las jornadas, estostrabajadores presenten cefaleas, molestias oculares,así como, con el paso del tiempo, graves enfermedadesasmáticas. Tres son las causas principalesque afectan a la salud de estos trabajadores:Los carbones incandescentes.Los vapores que emanan de los calderos y247
fuerit, Helmontius, ipfemet refert in Jure duum viratus,ait enim, quod dum meffet media hyeme inclaufo cubiculo foripturiens, ob teftam allatam Carbonum, tam graviter percuffum ut vix e Mufeo exirepotuerit & paulo poft in terram femimortuumcecidiffe. Accufat idem Helmontius gas quoddamfylveftre in carbone latens, quod fufcitatur a fulphurequídam inflammabi inhibí concentrato.Crarerille , in quo funt femina, Cupri retinet vitium,Orichalchum enim conflatur ex cupro, & lapidecalaminari. Vas itaque iftud excandefactum fuumacorem expirat. Qui ab Operariis excipitur; accedittandem facharum liquatum , quod feminibus fuperaffunditur,&halitus fuos corrofivosexalat, quieo magis funt acriores, quo facharum , quod adcondituram adhibetur, candidum eft, & aqua calcisrepurgatum, nifi enim ea quae condiuntur fummuncandorem praeferrent, convivis in fine menfae jamfaturis, ftomachum potius quan appetentiae incitamentumfacerent. Omnia haec iteque cofpirant adgraves noxas Operario oferendas, Cerebro, Oculis& Pectori potiffimum, Caput enim graviter dolet,oculi ab ignis halitibus tanquan .Spiculis punguntur,ut rebefcant, ac interdum inflammentur, anhelitusquoque laeditur, ob infpiratum aerem acribusparticulis faturatum. Ut aliquae cautiones hujufmodiOperariis proponantur, primo curare debent,ut cuantum licet tale opus fiat in aperto locoad faciliorem hujufmodi vaporum diffufionem ,operaris interruption ad aliquod horas ad aerem recentemhauriendum laudatur, quo tempore faciemaqua ablure debent, & pofca fauces abftergere. AdCarbonum malignitatem emendandam lubet remediumproponere, quod in ufu eft apud omnes ferreArtifices, ubi per hyemen carbonibus accenfis infuis Officinis uti neceffe fit , fruftum enim ferri intercarbones reponunt, fie enim Carbonum virulentiamcorrigi exiftimant; forfan dici poffet Spiritusillos malignos carbonis in ferrean fuftantiam vimfuam exercere , five ferrum ipfum coldem abforbere.La misma azúcar.El carbón es un producto del fuego, hijo legítimode un muy luminoso padre. Su naturaleza es másdada a admirarla que a intentar conocerla.San Agustín, en su obra De Civitate Dei , se pregunta;¿qué tiene el carbón que, por un lado, presentatanta fragilidad desmoronándose a la másleve presión y por otro tanta fortaleza que aún enterrándolo,sometido a humedad y al paso del tiempono presenta signos de corrupción, alteración comotestimonio demostración para aquellos que tratende dirimir controversias sobre el mismo?. Resultamuy sorprendente su toxicidad, la cual y, casien un instante, puede matar si ésta no encuentrauna ventilación vía de escape.Están por descubrirse los efectos tóxicos del carbón,ya que las brasas incandescentes carecen de talefecto, aún en espacios cerrados. Esta incógnita esalgo que todavía se desconoce. Del poder asfixiantedel carbón existen muchos ejemplos. Entre elloscabe destacar el de Van Helmont, que en su obraJus duunviratus relata como, en pleno invierno,estaba en una habitación cerrada, mientras escribía.Respiró las exhalaciones de un brasero de carbón,quedando tan gravemente afectado que a duras penaspudo salir de la misma, cayendo poco después atierra desmayado.Van Helmont, atribuye la causa a un cierto gas silvestre,del bosque que el mismo carbón esconde yque se podría desarrollar debido a un azufre inflamableconcentrado en él. Los calderos de latóndonde se encuentran las semillas tienen efectos dañinos.Están hechos mediante la fusión de cobre ypiedra calamina. De este modo, los calderos, cuandoestán candentes emanan su acidez y ésta es respiradapor los trabajadores. A este aspecto hay queañadir el que proporcionan los vapores nocivos delazúcar licuado, que al echarla sobre las semillasigualmente libera vapores corrosivos. Tales vaporesson tanto más ácidos cuanto mayor cantidad deagua de cal se añada al azúcar para su blanqueocon el fin de hacerlos extremadamente blancos y deeste modo resultar más apetitosos a los ojos de loscomensales que, una vez hartos, al fin de la comida,carecer de esa blancura les producirían cierta repugnanciamás que estímulo , comerlos. Todos estosfactores juntos contribuyen a provocar en estostrabajadores graves disturbios cerebrales, ocularesy, sobre todo, pulmonares.248
- Page 4 and 5:
El Instituto Nacional de Seguridad
- Page 6 and 7:
ÍNDICE DE CONTENIDOSTRATADO SOBRE
- Page 8 and 9:
XXIV. Lapicidae (Canteros, Trabajad
- Page 12 and 13:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBALas man
- Page 14 and 15:
Módena y Países Bajos), pueden ha
- Page 16 and 17:
Ramazzini le lleve a citar admirado
- Page 18:
Cabe resaltar la grandiosa labor ll
- Page 22 and 23:
Morbis Artificum subiturum video, v
- Page 24:
Cum ad Aegrotum deveneris, interrog
- Page 27 and 28:
gingivarum ulcera, artuum dolires a
- Page 29 and 30:
Asthamatis speciera quamdam describ
- Page 31 and 32:
metallorum, , & fosfilium, quae hab
- Page 33 and 34:
Naturae consilio, u tunde malum pro
- Page 35 and 36:
electrolítica. Esta técnica se ut
- Page 37 and 38:
motum impediiffe. Nimius effem, fi
- Page 39 and 40:
ob torporem inductum, & vim fentien
- Page 41 and 42:
Esta última vía de entrada se enc
- Page 43 and 44:
corium, per quod Mercurius alioquin
- Page 45 and 46:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 47 and 48:
Ut ad penfum meum redeam, chymicis
- Page 49 and 50:
opera indigent. Mirari autem defii,
- Page 51 and 52:
Comentario:El autor comienza su art
- Page 53 and 54:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 55 and 56:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 57 and 58:
Specularii ergo Artifices, Mercuriu
- Page 59 and 60:
Fere colorum materiam e mineralium
- Page 61 and 62:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 63 and 64:
Comentario:Ramazzini reconoce la du
- Page 65 and 66:
Sero vaccino, atque amulfionibus fe
- Page 67 and 68:
adfcribunt Recentiores , uti Caefal
- Page 69 and 70:
ergo tunc temporis oblaedit Artific
- Page 71 and 72:
Mitridatum, ac ea quae fpecifica vi
- Page 73 and 74:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 75 and 76:
ComentarioLo que más me ha llamado
- Page 77 and 78:
lassitudinem incideret, tunc miser
- Page 79 and 80:
Fascinationem similiter, quae per o
- Page 81 and 82:
Ya, hace unos 2500 años, en Babilo
- Page 83 and 84:
Desde cualquier percepción, consid
- Page 85 and 86:
utebantur Fullones ut Veftes purpur
- Page 87 and 88:
maligna Serofitate, in Vulgus vagar
- Page 89 and 90:
in publicas vias conjectis, ob grav
- Page 91 and 92:
Chymicos tam de urina resentí homi
- Page 93 and 94:
mascarillas respiratorias adecuadas
- Page 95 and 96:
qui claufo Cubiculo, & ubi mullum f
- Page 97 and 98:
hujufmodi minifteria ad loca vilior
- Page 99 and 100:
femper licet, aliquid labis humorib
- Page 101 and 102:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 103 and 104:
corporibus enim obefis, & ubi craff
- Page 105 and 106:
Spirituum Medicina juxta Modernos o
- Page 107 and 108:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 109 and 110:
Id autem tribus ex causis agebant,
- Page 111 and 112:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 113 and 114:
eddit, non tam funefta eft, nec tam
- Page 115 and 116:
Comentario:En la naturaleza el ciel
- Page 117 and 118:
egregié explicat Martinnus noster
- Page 119 and 120:
potissimum in iis Nutricibus, quae
- Page 121 and 122:
Nutrices proprio Viro penitùs segr
- Page 123 and 124:
cos ductus propellendo versus mamma
- Page 125 and 126:
quae nunquam nubunt, lac in mammis
- Page 127 and 128:
Si verò passiones hystericae à ni
- Page 129 and 130:
se ipsas sensim exhauriunt, & Infan
- Page 131 and 132:
pítulo, como pústulas, sarna, cos
- Page 133 and 134:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 135 and 136:
aceto extractio, ut chymicae operat
- Page 137 and 138:
quuae per Spiritum Sal. Armoniaci f
- Page 139 and 140:
Non femel, nee fine admiratione mih
- Page 141 and 142:
tempus faltem, quo tali minifterio
- Page 143 and 144:
tos de Hajji Firuz Tepe en los Mont
- Page 145 and 146:
succo fermentatur, et fauces non so
- Page 147 and 148:
Romanos quoque ab Urbe condita usqu
- Page 149 and 150:
Comentario:¿Qué otra cosa hay par
- Page 151 and 152:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 153 and 154:
quodcumque ex lino contextum opus a
- Page 155 and 156:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 157 and 158:
volatilium, quibus ad turgentiam sa
- Page 159 and 160:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 161 and 162:
El Instituto Nacional de Silicosis
- Page 163 and 164:
His addendum, quod dum linteamina,
- Page 165 and 166:
obruantur, ut infra aquam demersa p
- Page 167 and 168:
das, fungicidas, nematocidas y otro
- Page 169 and 170:
inquam, creyere licet variis aegrit
- Page 171 and 172:
Los baños de más reconocido prest
- Page 173 and 174:
modum illos curandi varium inibi es
- Page 175 and 176:
morborum in pejorem statum lapsus.
- Page 177 and 178:
con óxido metálico para formar un
- Page 179 and 180:
doctiffimus Mercurialis, ubi ait, f
- Page 181 and 182:
Comentario:Tras la lectura del Cap
- Page 183 and 184:
data opera, ad hujusmodi spectaculu
- Page 185 and 186:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 187 and 188:
more habet publicos proventus condu
- Page 189 and 190:
Lo que ocurrió antes del 70, en el
- Page 191 and 192:
cui Herus Chremes respondes: Refina
- Page 193 and 194:
nonfic autem Pulmones, qui in viole
- Page 195 and 196:
purinvocat Hippocrates, ulcus callo
- Page 197 and 198:
Comentario:El capítulo XXXIII de B
- Page 199 and 200:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 201 and 202:
magis in medio, quam in extremitati
- Page 203 and 204:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 205 and 206:
sicuti & tenuissiman diaetam, quoti
- Page 207 and 208: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 209 and 210: horas aliquot interpolate opere suo
- Page 211 and 212: anhelitus cohibitione opus est ad a
- Page 213 and 214: Comentario:Una peculiar voz…No mu
- Page 215 and 216: initium morbis pectoris, fluxiohibu
- Page 217 and 218: tanquam id morbid anfa extitiffet;
- Page 219 and 220: mox allium pane comedit; & in confu
- Page 221 and 222: Para Ramazzini las causas determina
- Page 223 and 224: undur, uti acutae febres, morbid pe
- Page 225 and 226: Golpes derivados de aparejos o con
- Page 227 and 228: sunt Deuteronomii verba: Habebis ex
- Page 229 and 230: considerandam inquit; siquidem si c
- Page 231 and 232: is sigillum, et tristissimam mortis
- Page 233 and 234: Comentario:A veces los técnicos no
- Page 235 and 236: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBADE LITE
- Page 237 and 238: damna, quae cacochylian, licet Jovi
- Page 239 and 240: cujus propia est prudentia, ut Merc
- Page 241 and 242: Privilegio, impune incedant; quod n
- Page 243 and 244: sui , ut hujusmodi capillamentis ,
- Page 245 and 246: erat, ac ordo. Sic Homerus: Ut lavi
- Page 247 and 248: um Profesores, sed cum moderamine i
- Page 249 and 250: cometidos por tanto impío como deb
- Page 251 and 252: in charta apparet impressum totum i
- Page 253 and 254: Al grupo de operarios que realizan
- Page 255 and 256: temporis progressu desterré robar
- Page 257: ción, regular adecuadamente los si
- Page 261 and 262: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 263 and 264: ium certe laboriosumest, brachiis p
- Page 265 and 266: Iidem quoque gibbosi evadunt ex con
- Page 267 and 268: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 269 and 270: abajo, ya que el serrín le caen so
- Page 271 and 272: opere vacare. Nec tanti lucrum face
- Page 273 and 274: mum rapido, mirum non eft figraviff
- Page 275 and 276: pasaban largas jornadas en las mism
- Page 277 and 278: jurgis extat Mons Festinus dictus,
- Page 279 and 280: Comentario:A modo de introducción
- Page 281 and 282: in mare cecidit; nunc autem reperto
- Page 283 and 284: sensibili perspiratu, locus enim in
- Page 285 and 286: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 287 and 288: necnon a sitis & inediae tolerantia
- Page 289 and 290: Tirando tórtolas o codornices en l
- Page 291 and 292: ex hac mixtura acres particulas com
- Page 293 and 294: no contaminamos nuestros ríos. Tra
- Page 295 and 296: dentem, honestisque moribus praedit
- Page 297 and 298: moderatio. Iis quae carnibus abstin
- Page 299 and 300: non atis noctu somnum captasse vide
- Page 301 and 302: Quoniam vero quearere quis posset,
- Page 304 and 305: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBAHipócr
- Page 306 and 307: jardín de Antonio Castor y conoci
- Page 308 and 309:
con el título de Methodus curandis
- Page 310 and 311:
CelsoAulo Cornelio Celso (ca.25 a.
- Page 312 and 313:
capaz de realizar las operaciones d
- Page 314 and 315:
ta el 25%: unos 4 L) y extravascula
- Page 316 and 317:
sia. Diágoras y Erasístrato lo co
- Page 318 and 319:
Ha quedado obsoleta, aunque se la p
- Page 320 and 321:
gisto + cenizas o Metal = flogisto
- Page 322 and 323:
pas antes de quedar el que ahora ti
- Page 324:
ENSAYO “De Morbis Artificum Diatr