11.07.2015 Views

163Ribi

163Ribi

163Ribi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT XIVDE MORBIS FULLONUMCAPÍTULO XIVSOBRE LASENFERMEDADES DE LOSBATANEROSPenes antiguos Sccriptores nil frequentius,quam Fullonum nomen; noftra hac aetate quodnamOpificii genus effet illud, in quo exercefetur ArsFullonica, pene ignoratur. Plinius mentionem habetlegis Mereliae , Fullonibus dictae, quamC.Emillius, lL. Camillus Cenfores ad populum dedereferendam. In lege penult, rebus dubiis haecleguntur: Juboilenus, qui babebat Flaccum Fallonem,Pbitonium Piflorem, Uxori Flaccum Piforemlegaverat. Ulpianus tamen Fullones inter negotiatoresrecenfuit , Varro inter rufticanam familiam Fullonesnumerat. Prout tamen ex Antiquorum Scriptisexpifcarilicet, Fullonica prifcis temporibus circalanas purgandas verfabatur, àc potiffimum circaveftes emaculandas. Populus enim Romanus Togisalbis uti conflueverat, quae ficurifacilè maculisfoedabantur, ita Fullonibus tradebantur, è maculispurgandae ac dealbandae, quas etiam Sulphurisfumò accenfo fuffiebant, ficuti teftatur Plinius, &noftris quoque temporibus fieri confuevit, quotiefcumquefericeis, vel laneis veftibus candorem conciliarevolumus. Acida enim Sulphuris exhalatiotahamire dealbat, ut purpureas rofas lacteas efficiat.Cum ergo olim, uti nunc etiam Roman Civitasmodo lutulenta, modo pulverulenta effet, proptereaTogae fordidae factae ad Fulones, tanquam Balneatores,mittebantur,Veftes autem prim creta fordidaobluebant, mox quodam cretae genere , Cimoliaedictae, utebantur. Noftrates quo que mulieres, ubioleum fuper veftem aliquar cafu exciderit, illicò,ne illud altiùs penetret & magis expandatur, uti fieriaffolet, partem illam oleo perfufam argilla, qua Figuliutuntum obducunt, finuntque, ut creata paulatimexficetur,&fpontè concidat. Sic enim vel parumvel nihil maculae apparet; oleum etenim, quod multoacido occulto abundant, a creata, quae rationefuae indolis de natura Saturni participat,& acidumpraecipitat , avidè bibitur.Urina quoque hominumEntre los escritores antiguos, nada más frecuenteque el nombre de "bataneros", mientras que ennuestra época casi se ignora en qué consistía suprofesión. Plinio menciona la Ley Metela, dictadaen relación con los bataneros, ley que los censoresC. Emilio y L. Camilo propusieron, para su aprobación,a la asamblea popular. En el artículo penúltimode la Ley, referido a los asuntos dudosos, seleen estas palabras: "Jaboleno, dueño del bataneroFlaco y del pastelero Filonio, había dejado enherencia a su esposa al pastelero Flaco". Ulpianoclasifica a los bataneros entre los comerciantes,mientras que Varrón los enumera entre los esclavosdel campo. Era la medida en que se puede deducirde los escritos de los antiguos, la profesión debatanero, en los primeros tiempos, consistía en limpiarlas lanas y, en particular, quitar las manchas alos vestidos. El pueblo romano tenía por costumbreutilizar togas blancas que, al mancharse fácilmente,eran llevadas a los bataneros para devolverles sunitidez y blancura, poniéndolas al vapor de azufrequemado, como atestigua Plinio y como se suelehacer en nuestros tiempos cada vez que se les quieredevolver su blancura a las vestiduras de seda ode lana. En efecto, el ácido vapor del azufre tienetales propiedades blanqueadoras que hasta las purpúreasrosas las vuelve blancas como la leche. Comoen otros tiempos la ciudad de Roma estuviera(al igual que ahora) unas veces cubierta de barro yotras de polvo, las togas, al mancharse, eran enviadasa los bataneros como a lavanderos. Primeramentelavaban las prendas con greda de baja calidady después usaban un cierto tipo de greda llamada"cimolia". También nuestras mujeres, cuandocasualmente les ha' caído aceite en algún vestido,inmediatamente, con el fin de que la mancha nopenetre más adentro y se extienda más — comosuele suceder con el aceite —, recubren con arcilla,73

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!