diosis viris conducibilius esse crediderim, si in amplopotius , quam angusto Musaeo, seu Hypocausto,ad studia incumbant, rigenti licer hyeme sedcooperti, ut air Hippocrates.Cum vero ex superius recensitis morbis decumbunt,ut nephritide, colica, arthriticis doloribus,qui sunt studioforum Cruces, ad ea remedia confugiendum,quae hujusmodi affectibus sunt magispropia , & quorum apud scriptores magna est supelles,cum remediorum formulis Tractatum huncmeum infarcire mihi non fuerit animus.Quia vero Literati, ut plurimum morositaemfamiliarem habent, ac Medicos per saepe interpellant,urgentque ut remedia ipsis praescribent, acpraecipue purgationes, & sanguinis missions, idcircoin hac re non parvi momenti proferam, quae experientia,& observatiom salutaria deprehendi. Miniergo compertum, Literatos homines multo faciliuspurgationes etiam validas, ac repetitas tolerare,quam sanguinis missionem, liceo parcam, atquehuic observationi non parum conguit ratio; Etenimcum illorum stomachus, ob noctes insomnes, obspirituum ad alias partes abductionem, ob studioruminterperantiam, acidis cruditatibus scareat catárticamedicamenta, liceo valentiota, ab acido illolujuriante enervantur, quae si nimis blanda sint, turbaspotius cient, nihilque educent; circumspectumtamen Medicum, qui habitum, vires morbum aegrotantisperpendat, haec omnia exporscunt. Id quoquein Pueril observamus, qui ob acidi sibi familiarisexuperantiam valida purgantia persaepe eludune.Nihil est autem, quod Catharticorum vim alkalicammagis infringat, quam quae exacidorum familiasunt desumpra. Venae fectio aurem, ut ut parca,illorum vires atterit, ac spiritus ob virgilias & studiorumlabores evanidos, facile exolvit P. Gaffendum,Philosophum Celeberrimum, ob pluries repertitamPhlebotomiam, ut mos est apud Gallos, periisse,inejusdem vita legimus.Observatione dignum est, Religiosorum OrdinumLiteratos Homines, macilentos, valetudinarios,familiares habere purgaciones, & vomitiones expulvere Cotnacchini, Calice emertco, & similibus,non sine euphoria; horrent autem, cum de Venaelectione agitar, ut quifatis norint, illud, quod magisillos infestat, aburram humorum esse in stomacostabulantem, ac vitale robur, quod inest sanguini,languidum esse, ac effoetum.Incumbant ergo ad Sapientiae Studium Litera-fricciones suaves también deben repetirse frecuentemente,tanto para conservar la transpiración comopara estimularla; de la misma manera los baños deagua dulce, especialmente en verano, cuando lamelancolía amenaza a los hombres de letras, resultaríanmuy saludables; de esta manera se apaciguala acidez de los humores y las vísceras que se hantornado ásperas se ablandan otra vez. El mejor momentopara el baño será la mañana y después convendrácomer y dormir ya que antaño era esa lacostumbre. Dice Homero:“Cuando se ha lavado y comido, entrega sus miembrosal sueño”.El tiempo más adecuado para estudiar es la mañanay no la noche, sobre todo después cenar. Ficino dice:“Es monstruoso velar con mucha frecuenciahasta muy tarde, de forma que necesites dormir inclusodespués de haber salido el sol”, y añade queaquí yerran muchos estudiosos. Aduce varios motivos,deduciendo unos de la posición y configuraciónde los planetas; otros del movimiento de loselementos, ya que el aire se hace más craso al atardecer,y otros, también de los propios humores,pues de noche predomina la melancolía; tambiéndel orden del universo, ya que el día está destinadoal trabajo y la noche al descanso, de forma que losletrados que discurren a la luz del candil se enfrentana todos los movimientos contrarios referidos.Sin embargo, es necesario tener en cuenta los hábitosde cada uno, aunque Celso advierte que no esconveniente practicar el estudio haciendo la digestión.El muy docto y eminentísimo cardenal SforzaPallavicini dedicaba todo el día al cultivo de lasletras, sin comer, y tras tomar una cena moderada yolvidando su preocupación por el estudio, dedicabatoda la noche al sueño y a reparar las fuerzas.Pero hay quienes prefieren la noche al día y creenque “los favorables silencios de la noche”, con sumayor intimidad, son más propios para el estudio.Galio refiere que Eurípides, el gran poeta trágico,solía bajar a una cueva oscura y terrible en la islade Salamina, cuando preparaba una tragedia. Demóstenes,el gran orador, se retiraba a un lugardonde no se oyera voz alguna y nada pudiera verse,para que los ojos no obligaran a la mente a ocuparsede otras labores. Cuando es necesario entregarseal estudio y a la meditación, debe hacerse en recintosamplios y no en lugares angostos como algunoshacen, y especialmente en invierno, bien abrigados235
um Profesores, sed cum moderamine in culpataetutelage, nec tam fedulo circa animi cultum occupatisint, ut corporis curam neligant, sed bigae médiumquasi libramentum, ustineant, adeo ut Anima,& Corpus fideli contubernio, veluti Hospes, & Hospitator,mutua osscia fibi praestent, neque ad inviceme conterant.Scite quidem ac lepide Democritum dicere olitumPlutarchus tradit, quod si Corpus, O anima desceptarentad invicem de danono da o sore, quis sitdanofior, Hospes In Hospitator. Ac profecto inserutrosque peraro justa reperitur moderatio, etenim sicorporis robori nimis studeamus illud faginarido,humo affigimus divine particodam aura, si ingenioexcolendo ac ornando toti fimus, corpus contabelcit,recte igitur monebat Plato, ese corpus absqueanimo, & animum absque corpore exerceamus. Locumhunc claudamepida narratione Plutarchi exLibro de Praeptis salubribus, quem in Studiosorum&Politicorum gratiam se conscripside professus est,Atqui, si tille: bos conservo sue Cabelo, qui partehoneris sublebare cum nolebat; in vero, inquit, Oomnia bac mea bravi ortabis, quod mortuo co contigit.Haud alier accidis animo, qui dum panlulumlaxare, O remittere abnuit corpus, quod id requiris,mox febre aliqua, aut vertigine ingruente, dimissislibris, disputationibus, o studiis, unicum illo agrotare,O laborare compellitur.para evitar los ataques del frío. Plemp aconseja protegerse,en su ya mencionada obra “De la conservaciónde la salud de los togados”, del humo del candelabroy de los hálitos que exhalan continuamentela boca y el cuerpo, que llenan muy pronto el angostolugar y tornan el aire poco adecuado, inclusodañino, para la respiración, sobre todo si se empleanvelas de sebo, ya que sus vapores y sushumos infectan al estómago y a los lóbulos anterioresdel cerebro. Aquí también se debe mencionaraquel dicho de Hipócrates en que alaba “el sueñoabrigado en el frío”, donde coincidiendo con el sapientísimoVallés, se dice que es más sano dormiren recintos amplios y bien abrigado, ya que así serespira aire más puro. Igualmente considero que esmejor que los hombres d estudio realicen sus tareasen estancias amplias, mejor que en sótanos o enlugares angostos, incluso con la dureza del invierno,aunque, recordando a Hipócrates, siempre bienabrigados.Si caen postrados por las enfermedades antes descritas,como nefritis, dolores artríticos o cólicos,que son las cargas de los letrados, es necesario recurrira los remedios que sean más apropiados paraestas afecciones, y de los que los estamos bien provistosgracias a los distintos autores ya que no haestado en mi ánimo saturar este tratado con fórmulasde medicamentos.Los letrados, generalmente, son por herencia exigentesde carácter, y continuamente llaman y urgenpara que los médicos les prescriban remedios, especialmentepurgas y sangrías. Por esto declaro, enesta importante materia, que es saludable, por miexperiencia y mis observaciones. He comprobadoque los hombres de letras soportan mucho mejor laspurgas, incluso las enérgicas y repetidas, que lassangrías aunque sean leves. El estómago de los estudiosos,por las noches de vigilia, el desvío de losespíritus hacia otros lugares y la falta de templanzaen el estudio, sufre indigestiones con acidez; portanto los medicamentes catárticos, aunque seanenérgicos, se enervan por ese ácido excesivo; y sison blandos en demasía, provocarán, más bien, perturbacionesy no se obtendrán resultados.Pero todo esto exige un médico prudente, que valoreel estado, las dolencias y las fuerzas del enfermo.También lo observamos en los niños, que muchasveces, por exceso congénito de ácido, soslayan losefectos de los purgantes fuertes. No hay nada queaminore más la fuerza alcalina de los catárticos que236
- Page 4 and 5:
El Instituto Nacional de Seguridad
- Page 6 and 7:
ÍNDICE DE CONTENIDOSTRATADO SOBRE
- Page 8 and 9:
XXIV. Lapicidae (Canteros, Trabajad
- Page 12 and 13:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBALas man
- Page 14 and 15:
Módena y Países Bajos), pueden ha
- Page 16 and 17:
Ramazzini le lleve a citar admirado
- Page 18:
Cabe resaltar la grandiosa labor ll
- Page 22 and 23:
Morbis Artificum subiturum video, v
- Page 24:
Cum ad Aegrotum deveneris, interrog
- Page 27 and 28:
gingivarum ulcera, artuum dolires a
- Page 29 and 30:
Asthamatis speciera quamdam describ
- Page 31 and 32:
metallorum, , & fosfilium, quae hab
- Page 33 and 34:
Naturae consilio, u tunde malum pro
- Page 35 and 36:
electrolítica. Esta técnica se ut
- Page 37 and 38:
motum impediiffe. Nimius effem, fi
- Page 39 and 40:
ob torporem inductum, & vim fentien
- Page 41 and 42:
Esta última vía de entrada se enc
- Page 43 and 44:
corium, per quod Mercurius alioquin
- Page 45 and 46:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 47 and 48:
Ut ad penfum meum redeam, chymicis
- Page 49 and 50:
opera indigent. Mirari autem defii,
- Page 51 and 52:
Comentario:El autor comienza su art
- Page 53 and 54:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 55 and 56:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 57 and 58:
Specularii ergo Artifices, Mercuriu
- Page 59 and 60:
Fere colorum materiam e mineralium
- Page 61 and 62:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 63 and 64:
Comentario:Ramazzini reconoce la du
- Page 65 and 66:
Sero vaccino, atque amulfionibus fe
- Page 67 and 68:
adfcribunt Recentiores , uti Caefal
- Page 69 and 70:
ergo tunc temporis oblaedit Artific
- Page 71 and 72:
Mitridatum, ac ea quae fpecifica vi
- Page 73 and 74:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 75 and 76:
ComentarioLo que más me ha llamado
- Page 77 and 78:
lassitudinem incideret, tunc miser
- Page 79 and 80:
Fascinationem similiter, quae per o
- Page 81 and 82:
Ya, hace unos 2500 años, en Babilo
- Page 83 and 84:
Desde cualquier percepción, consid
- Page 85 and 86:
utebantur Fullones ut Veftes purpur
- Page 87 and 88:
maligna Serofitate, in Vulgus vagar
- Page 89 and 90:
in publicas vias conjectis, ob grav
- Page 91 and 92:
Chymicos tam de urina resentí homi
- Page 93 and 94:
mascarillas respiratorias adecuadas
- Page 95 and 96:
qui claufo Cubiculo, & ubi mullum f
- Page 97 and 98:
hujufmodi minifteria ad loca vilior
- Page 99 and 100:
femper licet, aliquid labis humorib
- Page 101 and 102:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 103 and 104:
corporibus enim obefis, & ubi craff
- Page 105 and 106:
Spirituum Medicina juxta Modernos o
- Page 107 and 108:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 109 and 110:
Id autem tribus ex causis agebant,
- Page 111 and 112:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 113 and 114:
eddit, non tam funefta eft, nec tam
- Page 115 and 116:
Comentario:En la naturaleza el ciel
- Page 117 and 118:
egregié explicat Martinnus noster
- Page 119 and 120:
potissimum in iis Nutricibus, quae
- Page 121 and 122:
Nutrices proprio Viro penitùs segr
- Page 123 and 124:
cos ductus propellendo versus mamma
- Page 125 and 126:
quae nunquam nubunt, lac in mammis
- Page 127 and 128:
Si verò passiones hystericae à ni
- Page 129 and 130:
se ipsas sensim exhauriunt, & Infan
- Page 131 and 132:
pítulo, como pústulas, sarna, cos
- Page 133 and 134:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 135 and 136:
aceto extractio, ut chymicae operat
- Page 137 and 138:
quuae per Spiritum Sal. Armoniaci f
- Page 139 and 140:
Non femel, nee fine admiratione mih
- Page 141 and 142:
tempus faltem, quo tali minifterio
- Page 143 and 144:
tos de Hajji Firuz Tepe en los Mont
- Page 145 and 146:
succo fermentatur, et fauces non so
- Page 147 and 148:
Romanos quoque ab Urbe condita usqu
- Page 149 and 150:
Comentario:¿Qué otra cosa hay par
- Page 151 and 152:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 153 and 154:
quodcumque ex lino contextum opus a
- Page 155 and 156:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 157 and 158:
volatilium, quibus ad turgentiam sa
- Page 159 and 160:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 161 and 162:
El Instituto Nacional de Silicosis
- Page 163 and 164:
His addendum, quod dum linteamina,
- Page 165 and 166:
obruantur, ut infra aquam demersa p
- Page 167 and 168:
das, fungicidas, nematocidas y otro
- Page 169 and 170:
inquam, creyere licet variis aegrit
- Page 171 and 172:
Los baños de más reconocido prest
- Page 173 and 174:
modum illos curandi varium inibi es
- Page 175 and 176:
morborum in pejorem statum lapsus.
- Page 177 and 178:
con óxido metálico para formar un
- Page 179 and 180:
doctiffimus Mercurialis, ubi ait, f
- Page 181 and 182:
Comentario:Tras la lectura del Cap
- Page 183 and 184:
data opera, ad hujusmodi spectaculu
- Page 185 and 186:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 187 and 188:
more habet publicos proventus condu
- Page 189 and 190:
Lo que ocurrió antes del 70, en el
- Page 191 and 192:
cui Herus Chremes respondes: Refina
- Page 193 and 194:
nonfic autem Pulmones, qui in viole
- Page 195 and 196: purinvocat Hippocrates, ulcus callo
- Page 197 and 198: Comentario:El capítulo XXXIII de B
- Page 199 and 200: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 201 and 202: magis in medio, quam in extremitati
- Page 203 and 204: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 205 and 206: sicuti & tenuissiman diaetam, quoti
- Page 207 and 208: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 209 and 210: horas aliquot interpolate opere suo
- Page 211 and 212: anhelitus cohibitione opus est ad a
- Page 213 and 214: Comentario:Una peculiar voz…No mu
- Page 215 and 216: initium morbis pectoris, fluxiohibu
- Page 217 and 218: tanquam id morbid anfa extitiffet;
- Page 219 and 220: mox allium pane comedit; & in confu
- Page 221 and 222: Para Ramazzini las causas determina
- Page 223 and 224: undur, uti acutae febres, morbid pe
- Page 225 and 226: Golpes derivados de aparejos o con
- Page 227 and 228: sunt Deuteronomii verba: Habebis ex
- Page 229 and 230: considerandam inquit; siquidem si c
- Page 231 and 232: is sigillum, et tristissimam mortis
- Page 233 and 234: Comentario:A veces los técnicos no
- Page 235 and 236: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBADE LITE
- Page 237 and 238: damna, quae cacochylian, licet Jovi
- Page 239 and 240: cujus propia est prudentia, ut Merc
- Page 241 and 242: Privilegio, impune incedant; quod n
- Page 243 and 244: sui , ut hujusmodi capillamentis ,
- Page 245: erat, ac ordo. Sic Homerus: Ut lavi
- Page 249 and 250: cometidos por tanto impío como deb
- Page 251 and 252: in charta apparet impressum totum i
- Page 253 and 254: Al grupo de operarios que realizan
- Page 255 and 256: temporis progressu desterré robar
- Page 257 and 258: ción, regular adecuadamente los si
- Page 259 and 260: fuerit, Helmontius, ipfemet refert
- Page 261 and 262: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT I
- Page 263 and 264: ium certe laboriosumest, brachiis p
- Page 265 and 266: Iidem quoque gibbosi evadunt ex con
- Page 267 and 268: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT V
- Page 269 and 270: abajo, ya que el serrín le caen so
- Page 271 and 272: opere vacare. Nec tanti lucrum face
- Page 273 and 274: mum rapido, mirum non eft figraviff
- Page 275 and 276: pasaban largas jornadas en las mism
- Page 277 and 278: jurgis extat Mons Festinus dictus,
- Page 279 and 280: Comentario:A modo de introducción
- Page 281 and 282: in mare cecidit; nunc autem reperto
- Page 283 and 284: sensibili perspiratu, locus enim in
- Page 285 and 286: DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBACAPUT X
- Page 287 and 288: necnon a sitis & inediae tolerantia
- Page 289 and 290: Tirando tórtolas o codornices en l
- Page 291 and 292: ex hac mixtura acres particulas com
- Page 293 and 294: no contaminamos nuestros ríos. Tra
- Page 295 and 296: dentem, honestisque moribus praedit
- Page 297 and 298:
moderatio. Iis quae carnibus abstin
- Page 299 and 300:
non atis noctu somnum captasse vide
- Page 301 and 302:
Quoniam vero quearere quis posset,
- Page 304 and 305:
DE MORBIS ARTIFICUM DIATRIBAHipócr
- Page 306 and 307:
jardín de Antonio Castor y conoci
- Page 308 and 309:
con el título de Methodus curandis
- Page 310 and 311:
CelsoAulo Cornelio Celso (ca.25 a.
- Page 312 and 313:
capaz de realizar las operaciones d
- Page 314 and 315:
ta el 25%: unos 4 L) y extravascula
- Page 316 and 317:
sia. Diágoras y Erasístrato lo co
- Page 318 and 319:
Ha quedado obsoleta, aunque se la p
- Page 320 and 321:
gisto + cenizas o Metal = flogisto
- Page 322 and 323:
pas antes de quedar el que ahora ti
- Page 324:
ENSAYO “De Morbis Artificum Diatr