Eijk - Tilburg University

10. Terugblik op de vraagstelling en overwegingen.
Centrale vraagstelling van deze scriptie luidt: hoe maken we communicerende vaten van de
domeinen van wonen, welzijn en zorg?
We hebben met deze scriptie antwoorden gevonden op deze actuele vraag. Was dit nodig? Het
antwoord is volmondig: ja.
Immers, de roep om ketenzorg vanuit het cliëntperspectief is groot maar tot nu toe wordt er te weinig
aan gedaan. Voor specifieke doelgroepen bv. CVA patiënten, is er een aantal succesverhalen te
benoemen, echter binnen de integrale keten van wonen, welzijn en zorg komen er nog te weinig
initiatieven van de grond.
Cliënten hebben behoefte aan een samenhangend pakket van deze drie elementen aangezien ze
alles met elkaar te maken hebben. Wonen is een voorwaarde voor welzijn en zorg; de aanwezigheid
van zorg en het kunnen wonen naar eigen wens, is een voorwaarde voor welzijn. Tot slot stelt een
goed aanbod van wonen en welzijn de zorgvraag uit.
Ondersteund door wet- en regelgeving zal de mondige cliënt van nu en morgen een sterkere positie
verwerven ten opzichte van aanbieders, verzekeraars en overheden. Zijn wens zal richtinggevend zijn
bij het inrichten van de integrale keten. Of het een integrale keten moet zijn staat niet meer ter
discussie. Met het vormgeven van een dergelijke keten wordt immers de beste invulling gegeven aan
de wensen van de cliënt. De organisaties zullen het domeindenken moeten verlaten met als doel het
garanderen van de continuïteit en kwaliteit van de dienstverlening. Daartoe zullen zij een
gestructureerde samenwerking aan moeten gaan met andere aanbieders, gericht op een totaal
voorzieningenpakket.
In deze scriptie komen alle onderdelen, die ons inziens van belang zijn om een geïntegreerde keten
te bewerkstelligen, aan de orde. Ieder onderdeel is van essentieel belang. Ketenvorming is een
samenhangend proces; zodra er op één van de onderdelen een verstoring optreedt, heeft dit gevolgen
voor de totale keten. De onderdelen werken als raderen in een machine. Managers kunnen als
smeerolie fungeren, om het proces soepel te laten verlopen.
Het beschrevene gaat van breed naar smal; van kaders, via de wensen van de cliënt, geconstateerde
knelpunten en hiaten, naar oplossingen en aanbevelingen.
Als opmaat hebben we gekozen voor de volgende definitie van ketenzorg: ‘Een gestructureerde
samenwerking tussen aanbieders van dienstverlening op het gebied van wonen, welzijn en zorg,
gericht op het realiseren van een totaalpakket aan voorzieningen met als doel het waarborgen van
continuïteit van de dienstverlening, met behoud van enige keuzevrijheid voor de cliënt’.
Ketenzorg vraagt om een flexibele houding en aanpak. Er valt een onderscheid te maken tussen
werkzaamheden en coördinatie binnen de keten. Bij het in kaart brengen van de verschillen tussen de
huidige en de gewenste situatie en het zoeken naar oplossingen, zijn de instrumenten
organisatiediagnose, waardeketen analyse en culturele analyse gebruikt.
Concreet kan gesteld worden dat de cliënt behoefte heeft aan een welzijn- en zorgaanbod dichtbij of
in huis. Hij wil daarbij op een eenvoudige wijze geplande en ongeplande zorg kunnen ontvangen en
gebruik kunnen maken van welzijnsactiviteiten. Voorts wil hij zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Hij
wil zelf de regie in handen houden en een keuze kunnen maken uit een inzichtelijk aanbod. Voor zijn
veiligheid wil hij terug kunnen vallen op direct oproepbare hulp. Indien nodig wil hij tevens gebruik
kunnen maken van een tijdelijk zorgaanbod. Tot slot wil hij niet van de een naar de ander aanbieder
gestuurd worden.
Het concept van woonzorgzones heeft het in zich de kaders aan te geven waarbinnen regionaal vorm
gegeven kan worden aan een samenhangende structuur van woningen, welzijnsvoorzieningen,
diensten en zorgverlening. Zowel op strategisch als op tactisch en operationeel niveau heeft het
concept inmiddels z’n waarde bewezen. Randvoorwaarden voor het opzetten van integrale ketens zijn
het formaliseren van de samenwerking tussen organisaties, het herinrichten van de zorgprocessen, de
inzet van ICT, de integratie van sociale-, maatschappelijke- en zorgprocessen en, tot slot, de
transformatie van aanbod- naar vraaggericht werken.
Ketenzorg een antwoord? Of een antwoord op ketenzorg. 132