Eijk - Tilburg University

High light:
De klant wil een geïntegreerd, inzichtelijk, aanbod waarbij hij zelf de regie in handen kan blijven
houden.
7.1.2. Inventarisatie knelpunten op strategisch/tactisch niveau
Regelgeving
De klant heeft behoefte aan een geïntegreerd aanbod. De wet en regelgeving is daar niet op
aangepast. Schotten, echelonnering en los van elkaar functionerende overheidsbeleidsorganen
belemmeren de integratie. Consistent beleid en financiering worden gehinderd door fluctuerend
overheidsbeleid.
Cultuur
De connectie tussen wonen, welzijn en zorg heeft in de praktijk nog onvoldoende plaatsgevonden. Er
is nog slechts zelden sprake van een keten. Elkaar tegengestelde procedures en onvoldoende
standaarden voor kwaliteit en ketenvorming vormen een belemmering voor ketenzorg. De
noodzakelijke regiefunctie in een keten krijgt onvoldoende vorm door macht- en domeinstrijd.
Ook zijn culturen binnen organisatie niet ingericht op ketenzorg. Organisaties zijn nog vaak aanbod- in
plaats van vraaggericht bezig. Daarnaast zijn organisaties nog steeds gericht op onzekerheidsreductie
terwijl ketenzorg vraagt om onzekerheidstolerantie.
Organisaties en management zijn niet altijd ingesteld op de complexiteit van vragen die ketenzorg met
zich meebrengt. Ketenzorg vraagt verandering in werkwijzen en attituden. De cultuur van organisaties
is niet altijd ingericht op grote veranderingen.
Coördinatie en logistiek
Projecten op het gebied van wonen, welzijn en zorg vragen heldere doelen, grenzen en een duidelijke
regie. Deze zijn in veel gevallen niet of onvoldoende aanwezig.
Voor het vormen van ketenzorg zijn een juist ontwerp van het zorgproces op logistiek en
organisatieniveau, behoud van de eigen regie van de klant, bundeling van zorgvragen en zoveel
mogelijk behandeling door generalisten in plaats van specialisten en tot slot het afstemmen van de
capaciteit op de vraag essentiële onderdelen, van belang. Op alle gebieden bestaan echter hiaten en
deze houden de vorming van ketenzorg tegen.
Het aanbod kent in toenemende mate geen wachtlijsten meer. Er zijn nog wel steeds wachttijden.
Het beeld bestaat echter nog steeds dat er lange wachtlijsten zijn en daarmee zijn de vragers nog
steeds terughoudend met hun vraag. Aan de andere kant heeft de klant zeer weinig kostenbewustzijn
en stelt daarom niet altijd de juiste prioriteiten in zijn vraag.
Het aanbod kent in toenemende mate geen personeelstekorten meer, echter in sommige regio’s blijft
dit een hardnekkig probleem wat de ketenvorming in de weg staat.
Aanbod
Het aanbod is gericht op reactief handelen. Er is onvoldoende aandacht voor preventie.
De klant heeft wel een keuze voor zijn individuele hulpverlener maar weinig keuzemogelijkheden voor
een organisatie omdat veel aanbieders zich verenigd hebben door middel van fusies. Eigenlijk is er
door de schaalgrootte van de aanbieders een beperkt aanbod.
Veel aanbieders leveren liever een geheel aan voorzieningen op het gebied van bijvoorbeeld zorg in
plaats van slechts enkele producten. Voor de klant is het hierom moeilijk zijn eigen arrangement vast
te stellen. Ook is de klant niet steeds op de hoogte van het feitelijk aanbod en waar hij zich dat kan
verwerven.
Organisatie en techniek
Voor alle vormen van hulpverlening geldt dat de gegevensuitwisseling tussen de hulpverleners die
nodig is om op elkaar afgestemde zorg te verlenen bij wet niet goed is geregeld. De behoefte aan
afstemming en de behoefte aan privacybescherming zijn in principe tegengesteld aan elkaar.
De zelfstandigheid van cliënten wordt nog onvoldoende ondersteund. Bij cliënteninitiatieven vragen zij
van de aanbieders ondersteuning op het gebied van de wegwijsfunctie, procesondersteuning en
inhoudelijke expertise. Organisaties zijn er inhoudelijk en financieel niet voldoende op voorbereid om
aan deze vragen te voldoen.
ICT is een noodzakelijke voorwaarde voor ketenzorg. Echter, de implementatie van ICT vraagt een
specifieke deskundigheid die veelal niet aanwezig is in de organisaties. De ICT-aansluitingen zijn ook
Ketenzorg een antwoord? Of een antwoord op ketenzorg. 85