Eijk - Tilburg University

High light:
De theorie van de ketenzorg geeft als instrument aan: de definitie en het hanteren van het
waardeketen model. Ketenzorg vraagt om een flexibele houding en aanpak. Het maakt onderscheid
tussen de werkzaamheden en de coördinatie ervan.
4.2. Vanuit de theorie van de organisatiediagnose
De start van een organisatiediagnose ligt vaak bij een knelpunten- of kansenanalyse. Een voorbeeld
hiervan is de zgn. SWOT-analyse (SWOT = Strenght, Weakness, Opportunities, Threats), een sterktezwakte
analyse van de organisatie. Met behulp van deze analyse wordt inzicht verkregen tussen de
‘fit’ van een organisatie en haar omgeving, die resulteert in strategische speerpunten. Daarnaast geeft
de analyse een overzichtelijk kader van de strategische opties voor een organisatie.
Bij het maken van een organisatiediagnose is het van belang om gegevens te verzamelen op de
gebieden van organisatietype, beoogde doelen van de organisatie, kenmerken van strategie,
structuur, cultuur en proces, P&O en het primaire proces. Deze gegevens kunnen worden aangevuld
op basis van beantwoording van vragen uit de checklist waarbij de aspecten noodzaak,
probleemhouders, beslisser, opdrachtgever, risico’s, budget en randvoorwaarden, cultuur- en
omgevingsfactoren, verborgen agenda’s klant en verleden centraal staan.
High light:
Het verzamelen van gegevens op alle mogelijke organisatorische gebieden is van belang om te
komen tot een goede organisatiediagnose.
4.3. Vanuit de theorie van de waardeketen analyse
De waardeketen analyse wordt geschikt geacht voor het analyseren van de strategische positie van
zorgorganisaties. De analyse is een model om te komen tot de beschrijving van het geheel aan
activiteiten binnen en buiten een organisatie, met het doel te komen tot een waardering van de
competitieve kracht van de organisatie. Centrale gedachte hierbij is dat deze kracht berust op het
vermogen om niet alleen specifieke activiteiten te ontplooien, maar dit ook in een samenhang te doen
die meerwaarde (voor de klant) oplevert. Voorts biedt de waardeketen benadering instellingen het
perspectief om waardeactiviteiten te analyseren om zodoende te bepalen of ze in aanmerking komen
voor kostenbesparingen en/of voor kwaliteitsverhogende effecten of innovatie.
De analyse begint met het ordenen van de verschillende activiteiten van de organisatie binnen het
model van primaire en ondersteunende activiteiten. Het verwerven en behouden van
concurrentievoordeel hangt evenwel niet alleen af van het inzicht in de waardeketen van de
organisatie, maar ook van het inzicht hoe de organisatie in het totale waardesysteem (value system)
past. Een waardesysteem belicht de verschillende koppelingen in een bedrijfskolom en/of tussen
bedrijfskolommen om zodoende te kunnen bepalen welke koppelingen welke functies verrichten en
om vast te stellen wie welke toegevoegde waarde creëert. Tevens kan inzichtelijk worden hoe de
machtsverhoudingen in de keten liggen en welke ontwikkelingen hierop van invloed zijn.
High light:
De waardeketen analyse maakt het mogelijk de organisatie op haar meerwaarde voor de klant te
beoordelen. In het licht van de ketenvorming is het van belang dat de analyse voorts in kaart kan
brengen waar koppelingen tussen organisaties mogelijk zijn en welke toegevoegde waarde deze
koppelingen voor zowel de cliënt als de organisaties hebben.
4.4. Vanuit de theorie van de culturele analyse
Organisatieculturen ontstaan onder invloed van de situatie in- en extern, in het heden en in het
verleden. Ze zijn veelal niet zichtbaar en moeilijk beïnvloedbaar. De zichtbaarheid wordt door Johnson
& Scholes (2002) vergeleken met een gelaagdheid. Deze loopt niet parallel met het vergelijk van
Sanders en Neijen als zij de mate van beïnvloedbaarheid van de cultuurkenmerken kenmerken als de
rokken van een ui. Cultuur wordt bepaald door menselijk gedrag. Dit gedrag wordt beïnvloedt door
overgedragen normen, waarden, regels en richtlijnen. De vorm en inhoud is afhankelijk van regionale,
geografische, organisatorische, professionele, godsdienstige, economische en politieke invloeden.
Hierdoor wordt cultuur indirect gemaakt.
Ketenzorg een antwoord? Of een antwoord op ketenzorg. 45